Faras
Z Wikipedii
Faras - miejscowość w północnym Sudanie, obecnie zalana wodami jeziora Nasera.
Przed spiętrzeniem wód Nilu, w latach 1961 – 1964, polscy archeolodzy pod kierunkiem prof. Kazimierza Michałowskiego przeprowadzili na tym terenie badania, dzięki którym dokonano odkrycia pozostałości świątyni Totmesa III i katedry wczesnochrześcijańskiej.
Nubia została schrystianizowana w połowie VI wieku, a najstarsza część kościoła w Faras pochodzi z VIII wieku. W ruinach odkryto liczne ślady wcześniejszych zniszczeń i wielokrotnie powtarzanych przebudów. Była to trójnawowa bazylika poprzedzona narteksem. Ściany pokryte były wieloma freskami, początkowo (w VIII wieku) jednobarwnymi w tonacji fioletu, a w IX wieku z zastosowaniem bieli dla konturu i brązu dla wypełnienia obrazu. Od X wieku paleta barw została mocno wzbogacona przy zachowaniu dominacji czerwieni. Okres największego rozkwitu sztuki wczesnochrześcijańskiej trwał na tym terenie do XI wieku, pod koniec XII wieku zaobserwowano powolny jej upadek.
Najbardziej znany jest fresk znajdujący się w Muzeum Narodowym w Warszawie. Pochodzi z połowy VIII wieku, przedstawia św. Annę w geście nakazującym milczenie. Przypuszczalnie ma on symbolizować niepokalane poczęcie Maryi, która zgodnie z tradycją została poczęta przez pocałunek Anny z Joachimem przy bramie jerozolimskiej. Jest to najstarsze malowidło, na którym św. Anna występuje samodzielnie.
Zobacz też: sztuka koptyjska.