Vlier (plant)
 Vlier met roze bloemen |
|||||||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||
| Geslacht | |||||||||||||||||||
| Sambucus L. (1753) |
Vlier (Sambucus) is een geslacht (biologie) van snelgroeiende heesters of kleine bomen. In de lente dragen ze tuilen van witte of crèmekleurige bloemen, gevolgd door kleine rode, blauwachtige of zwarte vruchten. Ook komt er een vlier met paars blad en roze bloemen voor.
Daarnaast zijn er de volgende rassen speciaal voor de productie van bessen met een hoog kleurstofgehalte: 'Skondol', 'Samyl', 'Sampo', 'Mammut' en 'Haschberg'.
Inhoud |
[bewerk] Soorten
Wereldwijd kent het geslacht 25 soorten, waarvan er drie in Nederland en België voorkomen:
- De gewone vlier (Sambucus nigra), met zwarte bessen, is de belangrijkste soort in Europa. Een in de natuur voorkomende variëteit van de gewone vlier is de peterselievlier (Sambucus nigra laciniata), die diep ingesneden bladeren heeft.
- De trosvlier (Sambucus racemosa) groeit in de koudere gedeelten van het noordelijk halfrond en heeft helderrode bessen.
- De kruidvlier (Sambucus ebulus) is een zeldzame soort die meestal langs rivieren gevonden wordt.
[bewerk] Gebruik
[bewerk] Medisch gebruik
 |
Gelieve de aanwijzingen bij medische lemma's in acht te nemen. |
Thee van de bladeren werkt bloedreinigend. Thee van de bloemen versterkt de afweer. Gekookte bessen versterken de stofwisseling en worden ingezet tegen ischias en reuma. Vlierbessensiroop is goed voor de keel bij een verkoudheid. Het helpt de koorts te onderdrukken bij griep.
[bewerk] Gebruik in de keuken
Zowel bloemen als bessen worden gebruikt voor het maken van wijn; de bessen worden ook verwerkt tot jenever en jam of gelei. Ook worden de bessen gebruikt voor het verven. De bessen kunnen beter niet rauw gegeten worden aangezien ze licht giftig zijn. Ze bevatten de naar dit geslacht genoemde stof sambunigrine, die door koken onschadelijk wordt gemaakt.
Van de bloemschermen kunnen vlierbloesembeignets worden gemaakt, een toetje. Hiervoor moeten deze in een beslag worden gedoopt en daarna in ruim vet goudbruin worden gebakken.[1]
[bewerk] Bijgeloof
Aan de bloesem van de vlier worden voorspellende krachten toegeschreven. In Midden-Europa hangen jonge meisjes in de nacht van eenentwintig juni een bloeiende vlierbloesem achter het bed. Hierdoor zal hun toekomstige echtgenoot zich in hun droom openbaren.[1]
[bewerk] Symbiose
De vlier is de favoriete gastheer van de Judasoor.
De bessen zijn een belangrijke bron van voedsel voor veel vogels.
[bewerk] Fotogalerij
 vlierbloemtros |
 vlierbessentros |
 twee stengelklieren op knoop bij vlier |
 lenticellen op vlier |
