Völuspá
Völuspá is een van de gedichten uit de poëtische Edda, en vertelt over de begintijd van de wereld en over het lot van de goden. Het wordt verteld door de Volva, een zieneres die lichtelijk in trance lijkt te zijn geraakt. Snorri Sturluson heeft in zijn proza-Edda gedeeltes uit de poëtische Edda geciteerd, onder andere uit Völuspá.
De eerste stanza luidt:
Een zieneres is er aan het woord. Zij richt zich tot de grote Odin die zich door haar laat informeren over hoe het met zijn prachtige schepping allemaal gaat verlopen, terwijl de andere goden meeluisteren. In vervoering gaat ze terug tot in een ver verleden, tot voor de oorsprong der dingen, toen er chaos heerste. Ze schildert niet alleen de hele schepping, in haar extase belééft ze het allemaal opnieuw.
In duizelingwekkende vaart schildert ze:
-
- de ordening van het heelal (stanza 4,5),
- het verlies van de onschuld met de komst van de Nornen (stanza 8),
- de schepping van de Dwergen (stanza 9-17)
- en de mensen (stanza 17-18),
- over de godin Goudroes die de mensen het volmaakte inerte metaal bracht, maar mishandeld werd door de Asen (stanza 21),
- de dodelijke nachtmerrie van Baldr die zich voltrekt (stanza 32-33),
- de val van de god Loki (stanza 34)
- en de dreigende ondergang van de hele wereld (35-43).
- Tenslotte de ondergang van de goden zelf in een strijd tegen de oeroude Reuzen, wolven en de wereldslang. De zon dooft uit en wordt duister als het laatste vuur de aarde verteert.
- Maar een nieuwe frisgroene wereld verrijst gelouterd opnieuw op uit de eindeloze oerzee (stanza 56).
-
-
-
- Ik zie de aarde voor de tweede maal
- Groenverfrist oprijzen uit de zee;
- Watervallen klateren, erboven de adelaar,
- Langs de bergwanden jaagt hij op vis.
- Ik zie de aarde voor de tweede maal
-
-
Dit laatste beeld is een teken van vrede en harmonie. De adelaar is in vredestijd verplicht op vis te jagen, want er liggen geen vers gesneuvelden meer op slagvelden voor het rapen...
Zo heeft ieder beeld als kenning een geheel eigen betekenis in de Edda.
