Tori Amos
Myra Ellen (Tori) Amos (Newton, North Carolina, 22 augustus 1963) is een Amerikaans pianiste en singer-songwriter.
Inhoud |
[bewerk] Levensloop
Als dochter van een methodistendominee heeft religie altijd een grote rol in haar leven gespeeld. Haar vader, Edison Amos, is deels van Ierse afkomst en haar moeder, Mary, is half Cherokee.
Al vroeg toonde ze interesse in muziek en vooral de piano. Ze was drie toen ze voor het eerst achter de toetsen kroop en zelf liedjes verzon. Onder de indruk van haar talent, besloten haar ouders Myra Ellen naar het Peabody Conservatorium te sturen. Met haar 5 jaren was ze de jongste studente ooit en leek een toekomst als concertpianiste voor haar weggelegd. Op haar elfde besluit ze het conservatorium te verlaten, deels door haar opstandige aard. Zo speelt ze liever eigen interpretaties van Beethoven en Mozart en heeft ze een hekel aan het lezen van bladmuziek. Twee jaar later treedt ze op in diverse bars en hotel lounges in Washington.
Ze doet in 1980 mee met een wedstrijd van de stad Baltimore en wint. Ze neemt haar eerste single, tevens getiteld Baltimore op die ze in eigen beheer en op kosten van haar vader uitbrengt. De originele vinyl single is een gewild verzamelobject en er circuleren er momenteel minder dan tien wereldwijd. In de late jaren '80 vertrekt Amos, die inmiddels door vrienden Tori is gedoopt, omdat die naam beter bij haar past, naar Los Angeles. Daar vormt ze de groep en brengt ze in 1988 het album 'Y Kant Tori Read' (een verwijzing naar haar afkeer van bladmuziek) uit. Dit album flopt en toont Tori als stoeipoes met een zwaard en knalrood haar. Eén van de bandleden, gitarist Steve Caton, zou later nog met Tori samenwerken.
Na een paar jaar geen piano aangeraakt te hebben, schrijft ze liedjes voor haar eigenlijke debuut, 'Little Earthquakes'. Atlantic, de platenmaatschappij is enthousiast maar is van mening dat haar werk beter op zijn plaats is op de Europese markt. Tori vertrekt naar Londen waar ze een appartement en een oude piano huurt en de liedjes afmaakt.
Haar debuut, 'Little Earthquakes' handelt over religie, schuld, liefde en haar verkrachting door een fan in 1984 (de nummers 'Me and a Gun' en 'Silent all these years'). Het album wordt een groot succes en toont het melodieuze en tekstueel gecompliceerde talent van Amos. Twee jaar later verschijnt 'Under the Pink'. Dit album is rijker qua arrangementen en borduurt voort op de thema's van 'Little Earthquakes', maar duikt daarnaast ook in thema's als masturbatie ('Icicle') en historie ('Yes, Anastasia'). Dit is tevens het eerste album waarop de Bösendorfer, de vaste piano van Amos hoorbaar is. Ze zou dit instrument altijd blijven gebruiken, ook tijdens haar optredens.
In 1996 verschijnt 'Boys for Pele'. Dit is Tori's meest complexe album. De piano heeft gezelschap gekregen van klavecimbel (dat Amos bespeelt als een gitaar, op nummers als 'Blood Roses' en 'Professional Widow'). Vooral haar verbroken relatie met producer Eric Rosse is in thematisch opzicht bepalend geweest voor 'Boys for Pele'. Van het nummer 'Professional Widow' verschijnt een remix van Armand van Helden dat in het club-circuit een groot succes is.
De diverse miskramen van Amos zijn een belangrijke invloed op het album uit 1998, 'From the Choirgirl Hotel'. Ook in stijl betekent dit album een belangrijk keerpunt. De piano staat minder centraal en heeft plaatsgemaakt voor synthesizers. Het album staat vol met rijk gearrangeerde indringende nummers. De bijbehorende Plugged tour is een groot succes en brengt Amos onder andere naar Pinkpop. Tijdens haar optredens staat Amos erom bekend dat ze haar complete catalogus van meer dan 200 nummers voorbij kan laten komen. Het is dus steeds een verrassing wat ze ten gehore zal brengen. Ze treedt zowel solo als met band op.
'To Venus and Back' uit 1999 was bedoeld als live-album maar is uiteindelijk een dubbelalbum geworden. Naast een cd met nummers van de Plugged tour is er een cd met 11 nieuwe nummers. Qua stijl doet het album denken aan de voorganger, maar Amos wisselt nummers met complexe als dance aandoende ritmes af met meer traditioneel op piano gebaseerde nummers.
'Strange Little Girls' (2001) is een cover album, waarop 12 nummers geschreven door mannen vanuit vrouwelijk perspectief de revue passeren. Amos gaat in op wapengebruik (het spookachtige 97 Bonnie & Clyde van Eminem en 'Happiness Is a Warm Gun' van The Beatles, maar ook 'I Don't Like Mondays' van de Boomtown Rats') en geeft een wel eigen interpratie van 'Raining Blood' van Slayer. Ondertussen bevalt Amos van haar eerste dochter. In 2002 verschijnt het eerste album van Amos op het Epic-label, na altijd voor Warner/Alantic te hebben gewerkt. Scarlet's Walk is een fictieve reis door de Verenigde Staten na 11 september. Thema's zijn de porno-industrie ('Amber Waves'), 11 september ('I Can't See New York'), godsdienstwaanzin ('Pancake') en haar dochter ('Gold Dust').
In 2003 verschijnt een best of album, 'Tales of a Librarian', waarop twee oude b-kanten opnieuw zijn opgenomen en twee nieuwe nummers ('Angels' en 'Snow Cherries from France' staan). Naar aanleiding van de Scarlet's Walk tour verschijnt in 2004 'Welcome To Sunny Florida', een DVD met een liveconcert en een bijbehorende cd met b-kanten uit de Scarlet's Walk periode.
Begin 2005 verschijnt Amos' tweede album op het Sony/Epic label, The Beekeeper. Centraal staan de rol van de vrouw en de oerzonde. Het album wordt gekenmerkt door gospelkoren, Cubaanse drums en het Hammondorgel. De single Sleeps With Butterflies krijgt redelijk wat airplay, mede door promotiebezoeken aan radioprogramma's en een toepasselijke signeersessie in De Bijenkorf te Amsterdam op 3 maart 2005. Het nummer "Toast" is opgedragen aan haar broer Micheal Amos, die november 2004 overlijdt in een auto ongeluk.
Op 14 februari 2006 is er een dvd verschenen met alle videoclips uit Tori's carrière onder de titel Fade to Red. Op 26 september komt 'A Piano: The Collection' uit. Een 5-cd box met bijzondere opnames uit Amos' carrière (outtakes, demos en nieuw gemixte studioversies) en een aantal nieuwe nummers, waaronder 'Zero Point' dat stamt uit de tijd van 'To Venus and Back' en daar plaats moest maken voor het nummer 'Datura'.
Naar verwachting verschijnt er in het eerste kwartaal van 2007 een nieuw album. De opnamen hiervoor startten in de zomer van 2006.
[bewerk] Discografie
Albums met hitnoteringen in de Nederlandse Album Top 20/50/100 | |||||
Titel | Datum van release |
Datum van binnenkomst |
Hoogste positie |
Aantal weken |
Opmerkingen |
---|---|---|---|---|---|
Y kant Tori read | 1988 | ||||
Little earthquakes | 1992 | ||||
Under the pink | 1994 | 12-2-1994 | 10 | 17 | |
Boys for Pele | 1996 | 3-2-1996 | 7 | 19 | |
From the choirgirl hotel | 1998 | 16-5-1998 | |||
To Venus and back | 1999 | 25-9-1999 | |||
Strange little girls | 2001 | 22-9-2001 | |||
Scarlet's walk | 2002 | 4-1-2003 | |||
Tales of a librarian | 2003 | 6-12-2003 | |||
The Beekeeper | 2005 | 26-2-2005 | 13 | 14 | |
A Piano: The Collection | 2006 |
Singles met hitnoteringen in de Nederlandse Top 40 | |||||
Titel | Datum van release |
Datum van binnenkomst |
Hoogste positie |
Aantal weken |
Opmerkingen |
---|---|---|---|---|---|
The Big Picture | 1988 | ||||
Cool On Your Island | 1988 | ||||
Silent All These Years | 1991 | ||||
Me And A Gun | 1991 | ||||
China | 1992 | ||||
Winter | 1992 | ||||
Crucify | 1992 | ||||
Silent All These Years | 1992 | ||||
Cornflake girl | 1994 | 19-2-1994 | 30 | 3 | |
God | 1994 | ||||
Pretty Good Year | 1994 | ||||
Past The Mission | 1994 | ||||
Caught A Lite Sneeze | 1996 | ||||
Talula | 1996 | ||||
Hey Jupiter | 1996 | ||||
In the Springtime of his Voodoo | 1996 | ||||
Professional widow (remix) | 1996 | 2-11-1996 | 29 | 5 | |
Spark | 1998 | 9-5-1998 | tip | ||
Raspberry Swirl | 1998 | ||||
Cruel | 1999 | ||||
Bliss | 1999 | ||||
1000 Oceans | 1999 | ||||
Glory of the 80's | 1999 | ||||
Concertina | 2000 | ||||
Strange Little Girl | 2001 | ||||
A Sorta Fairytale | 2002 | ||||
Taxi Ride' | 2003 | Radio single | |||
Don't Make Me Come To Vegas | 2003 | Als remix-LP uitgebracht mmv DJ Timo Maas | |||
Strange | 2003 | Radio single | |||
Mary | 2003 | ||||
Sleeps With Butterflies | 2005 | ||||
Sweet the Sting | 2005 | ||||
Cars & Guitars | 2005 | Radio single |
[bewerk] Dvd's
- Welcome to Sunny Florida (2004)
- Fade to Red (2006)
[bewerk] Externe link
- (en) Tori Amos op All Music Guide