CLASSICISTRANIERI HOME PAGE - YOUTUBE CHANNEL
SITEMAP
Audiobooks by Valerio Di Stefano: Single Download - Complete Download [TAR] [WIM] [ZIP] [RAR] - Alphabetical Download  [TAR] [WIM] [ZIP] [RAR] - Download Instructions

Make a donation: IBAN: IT36M0708677020000000008016 - BIC/SWIFT:  ICRAITRRU60 - VALERIO DI STEFANO or
Privacy Policy Cookie Policy Terms and Conditions
Spider-Man - Wikipedia

Spider-Man

Spider-Man

Uitgever Marvel Comics
Eerste verschijning Amazing Fantasy #15 (1962)
Bedacht door Stan Lee
Steve Ditko
Karakteristieken
Alter ego(s) Peter Benjamin Parker
Bekende aliassen Ricochet, Dusk, Hornet, Captain Universe
Familie May Parker (tante), Ben Parker (oom, overleden), Mary Jane Watson (vrouw), Ben Reilly (kloon), Kaine (kloon).
Lid (geweest) van Avengers, Secret Defenders, New Fantastic Four
Grootste vijand(en) Green Goblin, Venom, Mysterio
(Super)krachten Toegenomen kracht. Supersnelle reflexen. Kan tegen muren opkruipen. Zesde zintuig voor gevaar. Nachtzicht. Kan zowel organisch als kunstmatig spinrag afschieten vanuit polsen. Giftige angels.

Spider-Man, alias Peter Benjamin Parker, is een superheld uit de gelijknamige stripserie van Marvel Comics. Hij is het geesteskind van Stan Lee en Steve Ditko en deed zijn intrede in de stripwereld in het blad 'Amazing Fantasy #15' in 1962. In het Nederlands is de strip uitgebracht als Spinneman.

Van de strips werd een TV-serie (jaren '70) gemaakt en verscheidene films, waarvan in 1977 de eerste TV-film en in 2002 en 2004 bioscoopfilms.

Inhoud

[bewerk] Introductie van Spider-Man

[bewerk] Creatie van Spider-Man

Stan Lee en Steve Ditko staan bekend als de scheppers van Spider-Man. Maar Jack Kirby en Joe Simon beweren eveneens het karakter te hebben bedacht.

In 1960 maakte Stan Lee bekend dat hij een strip wilde maken over een held waar tieners zich mee konden identificeren. Ook beweerde hij in een tv-interview dat hij het idee voor Spider-Man kreeg toen hij een vlieg tegen een muur op zag kruipen.

Jack Kirby beweerde in 1982 dat Stan Lee slechts een kleine rol had in de creatie van Spider-Man. Volgens hem hadden hij en Joe Simon het idee voor een held genaamd “The Silver Spider”. Joe Simon schreef in 1990 in zijn autobiografie dat hij de naam Spiderman had bedacht en dat Kirby het verhaal en de superkrachten van deze nieuwe held bedacht. Dit idee toonden ze aan Stan Lee. Die vond het wel een aardig idee en gaf Kirby de opdracht voor het maken van een strip rond deze nieuwe held. Lee was echter niet tevreden met het eindresultaat en ging naar tekenaar Steve Ditko die een Spider-Man ontwierp die Lee wel aanstond.

Simon gebruikte het idee voor de Silver Spider later voor zijn eigen stripheld The Fly. Ditko gaf toe dat The Fly en zijn Spiderman erg op elkaar leken en ontwierp een geheel nieuw karakter die Stan Lee de naam Spider-Man gaf.

[bewerk] Spider-Mans originaliteit

Toen Spider-Man zijn intrede deed in de strips was hij nog een tiener. Dit was vrij uniek aangezien tienersuperhelden in strips destijds vaak hulpjes waren van oudere, meer ervaren superhelden. Spider-Man daarentegen werkte alleen.

De grote aantrekkingskracht van Spider-Man als superheld is gelegen in het feit dat hij (in tegenstelling tot de meeste andere superhelden) bijzonder menselijk is. Hij was ondanks zijn superkrachten nog steeds de nerd-achtige tiener/student Peter Parker, iemand waar veel jonge lezers zich perfect mee konden identificeren. Zo moest hij tijdens zijn studie een bijbaantje nemen om aan geld te komen, had relatieproblemen en nam de zorg op zich van zijn tante.

[bewerk] Spider-Man of Spiderman?

Toen Stan Lee Spider-Man bedacht plaatste hij met opzet een liggend streepje tussen de woorden Spider en Man. Dit omdat hij Spiderman te veel vond lijken op Superman. Toch schrijven veel mensen Spider-Man’s naam nog als Spiderman.

In het Nederlands werd Spider-Mans naam in de strips lange tijd vertaald als Spinneman. Toen men later geleidelijk aan de Engelse naam ging gebruiken ontwikkelde dit zich tot Spiderman (zonder liggend streepje).

[bewerk] Spider-Mans geschiedenis

[bewerk] Leven voor Spider-Man

Peter Benjamin Parker is de zoon van Richard en Mary Parker, die beiden werkten voor de CIA en later voor S.H.I.E.L.D.. Nadat zij omkwamen bij een missie werd Peter, toen nog een baby, in huis genomen door Richard’s oudere broer Ben Parker en zijn vrouw May Parker. Hij groeide bij hen op in de wijk Queens in New York.

In de loop der jaren groeide Peter uit tot een eenzame en verlegen, maar uitermate slimme tiener. Dit kwam omdat hij, in tegenstelling tot veel leeftijdsgenoten, meer interesse had in zijn opleiding en studie (vooral scheikunde) dan andere zaken. Hierdoor ging Peter altijd door het leven als een 'nerd'; hij werd gepest en beging de grootste blunders.

[bewerk] Oorsprong

Op een dag, tijdens een schoolexcursie naar een laboratorium, werd Peter gebeten door een radioactief bestraald spinnetje. Al gauw had hij door dat de spinnenbeet een uniek effect op hem had. Terwijl hij naar huis liep, liep hij door een onbekende achterbuurt in de stad waar hij werd lastig gevallen door een ongure bende. Toen hij de leden van deze mensen met gemak opzij duwde was Peter geschokt door zijn eigen kracht. Terwijl hij vluchte voor de bende liep hij in de richting van een snel rijdende auto. Om deze te ontwijken sprong hij 9 meter omhoog en bleef met zijn vingertoppen aan de muur kleven. Terwijl hij langs de muur naar beneden klom werd hij toegeroepen door een man beneden in de straat. Toen ondekte Peter dat hij ook een soort spinne-instinkt had dat hem waarschuwde voor gevaar en een perfect gevoel voor evenwicht net als een echte spin.

Peter dacht echter niet meteen aan een carrière als superheld. Eerst gebruikte hij zijn krachten om geld te verdienen in gevechten. Zijn speciale Spider-Man pak en zijn naam waren slechts bedoeld om aandacht te trekken, want Spider-Man klinkt immers spannender dan Peter Parker. Daarnaast wilde hij anoniem blijven. Hij wilde namelijk niet dat zijn oom en tante het te weten komen.

Door zijn vele gewonnen gevechten groeide Spider-Man uit tot een kleine beroemdheid. Hij verscheen zelfs in een televisieshow. Maar na de opnamen stond hij toe dat een dief de Tv-studio uitvluchtte en deed geen enkele poging hem te stoppen aangezien hij het niet zijn probleem vond. Peter vergat direct het incident. Een paar dagen later, toen Peter thuiskwam, kreeg hij te horen dat zijn Oom Ben vermoord was door een overvaller. Een politie agent vertelde hem dat de overvaller was omsingeld door de politie in een verlaten loods. Peter ging meteen op wraak belust naar de loods. In de loods kon hij als Spiderman de overvaller pakken. Tot zijn schrik ontdekte hij dat het dezelfde overvaller was die hij een paar dagen eerder had laten lopen. Hij realiseerde zich dat als hij zich toen verantwoordelijker had gedragen zijn oom mischien nog geleefd had. Vervuld van spijt realiseerde hij zich dat met grote kracht grote verantwoordelijk hoorden.

[bewerk] Leven als superheld

Na zich in zijn beroemde blauw-rode pak gestoken te hebben, ging hij de criminaliteit in Manhattan te lijf. Maar hij ondervond al snel dat het leven van een superheld niet over rozen gaat. Ondanks zijn goede bedoelingen wantrouwen de autoriteiten hem en hij is constant het mikpunt van de media, vooral J. Jonah Jameson, de hoofdredacteur van de krant “The Daily Buggle”. Ironisch genoeg werkte Peter hier zelf ook aan mee door foto’s van Spider-Man te verkopen aan de Daily Buggle.

Zoals vrijwel elke superheld maakte Spider-Man al snel vijanden. Dag in dag uit moet hij het opnemen tegen schurken als: The Green Goblin, Dr. Octopus, Vulture, Kraven the Hunter, Chameleon, Venom, Carnage, Kingpin, Hobgoblin, Electro, Rhino, Lizard en Sandman.

Zijn vrouw Mary Jane Watson en z'n tante May zijn z'n steun en toeverlaat, maar tegelijk z'n grootste zorg. Als zijn aartsrivalen ooit achter zijn geheime identiteit zouden komen, zijn zij makkelijke doelwitten. Dit is al gebleken ten tijde van Amazing Spider-Man #122, toen The Green Goblin Peter's vriendin Gwen Stacy van de George Washington Bridge (ook al werd in de comic de Brooklyn Bridge getekend) gooide en haar zo vermoorde.

[bewerk] "Zwarte kostuum" en de "Clone Saga"

Spider-Man werd met vele andere superhelden ontvoerd door de almachtige Beyonder om te vechten in de Secret Wars. Toen zijn kostuum kapot was probeerde zijn kostuum te vervangen voor een zwart kostuum dat hij op de planeet van de Secret Wars vond. Dit kostuum kon kon elk kledingtuk vormen die hij wilde en het maakte ook web aan. Toen het kostuum vreemd ging doen zocht hij hulp bij Mr. Fantastic van de Fantastic Four. Deze ontdekte dat het een levend wezen was. Hij verwijderde met geweld het kostuum en hield het gevangen. Het symbiont ontsnapte later en smolt samen met iemand die een hekel had aan Spiderman namelijk Eddie Brock, ze werden Venom.

Tijdens een verhaallijn genaamd de "Clone Saga" maakte de schurk Jackal twee klonen van Spider-Man: Kaine en Ben Reilly. Reilly maakte een soort Spiderman kostuum om Spiderman te helpen met in zijn avonturen. De Bugle noemde hen Scarlet Spider. Kort daarna raakte Mary Jane zwanger. Peter en Mary Jane verhuisden naar Seatle omdat Peter wilde stoppen als Spider-Man om een gezin te stichten. Reilly nam de identiteit van Spider-Man over omdat de tweede Doctor Octopus de reputatie van Scarlet Spider vernietigd had. Mary Jane werd echter vergiftigd door een helper van de Green Goblin, waardoor de baby dood werd geboren (zo leek het althans, want korte tijd later nam de helper de baby mee). Toen de Green Goblin Peter probeerde te vermoorden sprong Ben Reilly voor de Goblin glider en offerde zich op voor Peter.

[bewerk] Andere identiteiten

Na maanden vol avonturen werd Spider-Man beschuldigd van misdaden die hij niet begaan had. Parker verruilde zijn Spiderman identiteit voor vier verschillende namelijk: Dusk, Hornet, Prodigy en Richochet. Als Dusk lukte het Peter om de superschurk Trapster te vangen en zijn naam te zuiveren. Peter nam de identiteit van Spider-Man weer aan.

[bewerk] Nieuwe oorsprong en krachten

Peter kreeg een baan als leraar bij de Midtown High School. Hij leerde een geheimzinnige oude man genaamd Ezekiel, die dezelfde krachten had als Peter. Hij kende Peters geheime identiteit. Hij onthulde dat Peter’s krachten meer waren dan enkel het bijeffect van een spinnenbeet. De Spider-Man krachten zijn onderdeel van de zogenaamde “dieren totems”, mensen die bovennatuurlijke krachten hebben door een mystieke link met een bepaald dier. Deze krachten worden al generaties lang doorgegeven, en Peter was de volgende die voorbestemd was om een Spider-Man te worden. Ezekiel waarschuwde Peter voor de totem jager Morlun. Ezekiel bleek echter niet helemaal betrouwbaar. Hij had zichzelf via een ritueel de Spider-Man krachten gegeven. Aangezien hij niet de voorbestemde was trok hij de aandacht van de bewaker van de Spider-Man krachten (een enorme spin). Eerst probeerde hij de spin te laten denken dat Peter degene was die hij zocht, maar na te beseffen dat hij zelf nooit iets goeds had gedaan met zijn krachten offerde Ezekiel zich op om Peter te redden.

In het 12-delige verhaal “The Other” stierf Peter in een gevecht met Morlun, maar werd herboren met nieuwe superkrachten. In dit verhaal werd onthuld dat Spider-Mans krachten onderverdeeld zijn in “een menselijke helft” en een “spin helft”. Tot en met nu gebruikte Peter enkel de menselijke helft. Nadat Morlun zijn menselijk helft had gedood nam zijn spin helft het over en doodde Morlun. Daarna onderging Peter een soort metamorfose in een gesponnen cocon. In deze cocon kreeg Peter een droom waarin een stem hem verteld dat hij nooit beseft had wat hij werkelijk is en dat hij altijd te bang was om een echte “Spider-Man” te kunnen zijn. Peter kreeg het aanbod om herboren te worden, maar dan moet hij voortaan ook zijn spin-helft accepteren naast zijn menselijke helft. Dit met het risico dat hij misschien veranderd in een compleet nieuw persoon. Peter stemt toe en keert sterker dan ooit terug. Ook blijken al zijn verwondingen die hij ooit op heeft gelopen te zijn genezen.

[bewerk] Avengers en Civil War

Spider-Man werd lid van de Avengers, en verhuisde met zijn tante en Mary Jane naar de Stark Tower. Tijdens de “Civil War” verhaallijn maakte Peter bekend wie hij was, en koos partij voor de helden die tegen de registratiewet voor supermensen waren.

[bewerk] Superkrachten

[bewerk] Oorspronkelijke

  • Toegenomen kracht en uithoudingsvermogen:
Spider-Man beschikt over toegenomen kracht en uithoudingsvermogen. Hoe sterk hij precies is varieert per verhaal, maar wel staat vast dat hij zich tijdens gevechten moet inhouden omdat hij anders iemand zou kunnen doden. Verder geneest hij snel van verwondingen (niet zo snel als wolverine, maar toch sneller dan een gewoon mens) en is al meerdere malen genezen van verwondingen die voor een normaal mens dodelijk zouden zijn. Daarnaast kan Spider-Man extra ver springen en op korte afstanden rennen met supersnelheid.
  • Spin-reflexen en lenigheid
Spider-Mans reflexen zijn ongeveer vijftien keer groter dan die van een gewoon mens. Het stelt hem in staat vrijwel elke aanval en zelfs kogels te ontwijken. Na “The Other” namen deze reflexen nog verder toe en reageerden direct op zijn spinnenzintuig.
  • Spinnenzintuig
Spider-Man bezit een extra zintuig (in de Engelse strips “Spider-Sense” genoemd) waarmee hij gevaar kan zien aankomen. Als er gevaar dreigt “voelt” hij dit aan een soort getintel in zijn hoofd. De mate waarin hij dit voelt bepaald hoe direct het gevaar is. Als een vijand wel in de buurt is, maar geen direct gevaar vormt voelt Spider-Man slechts een licht getintel. Echter: als het gevaar enorm groot is kan het getintel zelfs pijnlijke vormen aannemen. Dit spinnenzintuig helpt Spider-Man eveneens om aanvallen te ontwijken en om via weblijnen rond te slingeren met slechts minimale concentratie.
In de loop de jaren zijn er een paar vijanden geweest die erin zijn geslaagd Spider-Mans spinnenzintuig te misleiden of zelfs te ontlopen. Voorbeelden zijn de Green Goblin (via een speciaal gas), Venom, Mysterio en Kraven the Hunter.
  • Muurkruipen
Spider-Man is in staat tegen muren en plafonds op te kruipen. Eerst kon hij alleen met zijn voeten en handen aan een oppervlak blijven hangen, maar later ook met zijn rug. De kracht van de hechting tussen hem en een oppervlak is zeker bij ruwe oppervlaktes zeer sterk. Als Spider-Man niet vrijwillig loslaat, maar van een muur wordt afgetrokken komen er vaak stukken muur mee. Echter: met gladde oppervlaktes heeft hij meer moeite. Deze aantrekkingskracht op muren werkt ook door dunne lagen kleding heen, zoals zijn kostuum.

[bewerk] Na “The Other”

  • Arthropod Communication
een van Spider-Mans nieuwe krachten is dat hij mentaal kan communiceren met geleedpotigen (in elk geval spinnen en insecten).
  • Organisch web
Spider-Man kan een web afschieten vanuit zijn polsen.
  • Nachtzicht
Spider-Man beschikt over nachtzicht waarmee hij ook in het donker kan zien.
  • Angels
een van Spider-Mans eerste nieuwe krachten die hij in “The Other” verkreeg waren giftige angels die uit zijn polsen tevoorschijn kwamen. Dit gebeurde toen zijn spinnenhelft het overnam en Morlun doodde. Spider-Man kan deze angels niet bewust oproepen. Ze verschijnen alleen als een soort reflex.

[bewerk] Kostuums

Spider-Man heeft in zijn loopbaan als superheld al heel wat verschillende kostuums versleten. Een overzicht:

  • Origineel
Spider-Mans bekendste kostuum is en blijft zijn rode en blauwe pak. Hoewel het ontwerp ervan ietwat veranderd is in de loop der jaren, blijft het toch herkenbaar en is daarom Spider-Mans vaste handelsmerk. Uniek aan Spider-Mans kostuum is dat het zijn gehele lichaam bedekt en geen enkel deel van zijn lichaam zichtbaar laat zoals bij de meeste ander superheldenkostuums.
  • Zwarte kostuum
In een verhaal getiteld “Secret Wars” kreeg Spider-Man op een andere planeet een nieuw zwart kostuum. Dit kostuum bood Spider-Man extra mogelijkheden zoals toegenomen kracht en ongelimiteerd web. Echter, na te ontdekken dat het pak eigenlijk een buitenaardse parasiet was ontdeed Spider-Man zich van dit wezen, wat vervolgens samen met journalist Eddy Brock vermolt tot Venom. Dit zwarte kostuum zal ook verschijnen in de film Spider-Man 3.
  • Fantastic Four & Daredevil
Nadat Spider-Man zich van de symbiont had ontdaan leende de Human Torch hem een pak van de Fantastic Four, wat Spider-Man tijdelijk gebruikte. Ook droeg Spider-Man een keer Daredevils pak om mensen te laten geloven dat Daredevil en Matt Murdock twee verschillende personen waren en zo Daredevils identiteit te beschermen.
  • Iron Spider
Na te zijn herboren in “The Other” ontwierp Iron Man een nieuw pak voor Spider-Man gebaseerd op zijn eigen kostuum. Net als Ironmans pak is dit Iron Spider kostuum rood en geel en voorzien van allerlei gadgets. Zo bevat het pak drie mechanische spinnenpoten die Spider-Man als extra wapens kan gebruiken. Tevens bevatten deze poten camera’s om rond een hoek te kunnen kijken. Het pak bied verder beperkte bescherming tegen kogels, heeft een ingebouwde politiescanner, infrarood/ultraviolet zicht en een camouflage systeem. Het pak kan zich verder aanpassen om te lijken op Spider-Mans oudere kostuums of burger kleren.

Dit laatste kostuum word momenteel nog steeds in de Spider-Man strips gebruikt en zal ook blijven totdat Marvel besluit Spider-Mans oude kostuum weer te introduceren.

[bewerk] Apparatuur

Peter Parker ontwierp voor zichzelf enkele gadgets en hulpmiddelen voor in zijn strijd tegen de misdaad:

  • Web schieters
Deze armbanden om Spider-Mans polsen kunnen kunstmatige webben afschieten. Deze webben blijven ongeveer een uur bestaan, daarna lossen ze op. Nadat Spider-Man de kracht kreeg organische webben af te schieten werden de webschieters nutteloos en gaf hij ze aan Mary Jane.
  • Spider-tracers
Deze kleine zendertjes zenden een speciaal radiosignaal uit dat Spider-Man kan opvangen met zijn spinnenzintuig. Spider-Man gebruikt ze om vijanden op te sporen en overal te kunnen volgen.

[bewerk] Spiderman's relaties

  • Gwen Stacy : klasgenoot (Empire State University) van Peter Parker, gedood door The Green Goblin.
  • Mary Jane Watson : nichtje van de vriendin van tante May. Na Gwen's dood -en Peter's rouwperiode- groeiden feestbeest MJ en Peter dichter naar elkaar toe en in Amazing Spider-Man Annual #21 trouwden ze met elkaar.
  • Black Cat : Felicia Hardy is de Black Cat, een dievege. Samen met Spiderman heeft ze vele avonturen beleeft en alhoewel ze verliefd werd op Spiderman, kan ze er niet goed tegen om de man achter het masker te zien en mede daardoor loopt deze relatie op niets uit.

[bewerk] Ultimate Spider-Man

In de Ultimate Marvel strips heeft Spider-Man een andere oorsprong. Deze is weliswaar geïnspireerd door de originele verhalen, maar toch anders. In de Ultimate Marvel Strips verkrijgt Spider-Man zijn krachten na te zijn gebeten door een genetisch gemanipuleerde spin tijdens een uitstapje naar Osborn Industries, het bedrijf van Norman Osborn (de Green Goblin). In plaats van te sterven aan de gevolgen van de beet, verkrijgt Peter de vaardigheden van de spin zoals tegen muren opkruipen, supersnelle reflexen en een “spider-sense”. Omdat Peter zijn nieuwe krachten niet kent breekt hij per ongeluk de hand van een klasgenoot. Om de ziekenhuisrekening te kunnen betalen gebruikt hij zijn krachten om geld te verdienen met worstelen. Dan word Peters oom Ben vermoord door een inbreker die Peter eerder liet lopen. Dit zet hem ertoe aan de misdaad te gaan bevechten als Spider-Man.

Ultimate Spider-Man was de eerste strip in de nieuwe reeks Ultimate Marvel, waarin veel Marvel stripfiguren een nieuwe oorsprong hebben. Net als in de beginjaren van de originele strip is Peter in Ultimate Spider-Man nog een tiener, die moeite heeft zijn leven als superheld te combineren met school, zijn tante May en zijn vriendin Marry Jane.

[bewerk] Spider-Man in andere media

[bewerk] TV series

[bewerk] Films 2002/2004

Naast de tv-films zijn er inmiddels ook twee bioscoop films verschenen over Spiderman: Spider-Man en Spider-Man 2. Een derde film is momenteel in productie.

Zoals bij veel stripverfilmingen is er wel wat veranderd ten opzichte van de strips. Zo krijgt Peter in de film zijn krachten door toedoen van een genetisch gemanipuleerde spin. Verder beschikt hij in de films over een organisch web dat hij vanuit zijn polsen kan afschieten. In de strips waren zijn webben lange tijd kunstmatig en werden afgeschoten uit speciale armbanden rond zijn polsen. Pas later kreeg hij organische webben.

Spider-Man cast:

  • Tobey Maguire : Peter Parker/Spider-Man
  • Willem Dafoe : Norman Osborn/The Green Goblin (schurk in film #1, cameo in film #2).
  • Kirsten Dunst : Mary Jane Watson
  • James Franco : Harry Osborn (mogelijk schurk in film #3).
  • J.K. Simmons : J. Jonah Jameson
  • Alfred Molina : Otto Octavius/Dr. Octopus (schurk film #2)

[bewerk] Externe links

Wikimedia Commons Meer afbeeldingen die bij dit onderwerp horen kunt u vinden op de pagina spiderman op Wikimedia Commons.
 
Static Wikipedia 2008 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2007 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2006 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Sub-domains

CDRoms - Magnatune - Librivox - Liber Liber - Encyclopaedia Britannica - Project Gutenberg - Wikipedia 2008 - Wikipedia 2007 - Wikipedia 2006 -

Other Domains

https://www.classicistranieri.it - https://www.ebooksgratis.com - https://www.gutenbergaustralia.com - https://www.englishwikipedia.com - https://www.wikipediazim.com - https://www.wikisourcezim.com - https://www.projectgutenberg.net - https://www.projectgutenberg.es - https://www.radioascolto.com - https://www.debitoformtivo.it - https://www.wikipediaforschools.org - https://www.projectgutenbergzim.com