Onze-Lieve-Vrouwecollege (Antwerpen)
Het Onze-Lieve-Vrouwecollege te Antwerpen is een Vlaams jezuïetencollege, gelegen aan de Frankrijklei, bestaande uit een lagere school en een secundaire school met een ASO-programma.
Inhoud |
[bewerk] Geschiedenis
[bewerk] Eerste college
De geschiedenis van het Onze-Lieve-Vrouwecollege is nauw verbonden met de aanwezigheid van Jezuïeten in Antwerpen. De stichter van de orde, Ignatius van Loyola, zou een drietal keren in Antwerpen geweest zijn (1529-1531), maar het duurt tot 1562 wanneer enkele Jezuïeten op vraag van de Spaanse gemeenschap naar Antwerpen komen. Ze kopen in 1574 het Huys van Aecken, een laatgotisch pand waar nu de Lessius Hogeschool gevestigd is, om er een middelbare school in onder te brengen. Het college opent dan in maart 1575 en heeft dan 3 humanioraklassen. Het leerlingenaantal groeit snel tot een 300-tal leerlingen.
Maar in 1576 breekt de Spaanse furie los, en gelet op de sterke band tussen de Jezuïeten en de Spanjaarden in Antwerpen, worden de orde gevraagd om de stad te verlaten.
Na het beleg van Alexander Farnese en de val van Antwerpen in 1585 komt Antwerpen weer onders Spaanse invloed, en het college opent opnieuw zijn deuren.
[bewerk] Uitbreiding begin 17de eeuw
In 1607 wordt een oplossing gevonden voor het plaatsgebrek op het college: Het college verhuist naar het Hof van Liere in de Prinsstraat, wat door de Antwerpse stadsraad ter beschikking gesteld werd. De voorgaande jaren werden de internen reeds in andere panden van de stad gehuisvest, maar deze nieuwe locatie biedt de school de mogelijkheden tot ontplooiing. Het Huys van Aecken wordt nu omgevormd voor de religieuze taken van de orde. In de daaropvolgende jaren kopen de Jezuïeten panden en gronden op errond. De 30 paters, onder leiding van hun overste Jacobus Tirinius, creëert dat een kunstmatig plein door de Ankerrui te overwelven (het huidige Conscienceplein), en bouwt errond enkele schitterende gebouwen zoals een professiehuis en een solidariteitsgebouw, maar vooral de Carolus Borromeuskerk is tot vandaag een getuige van deze periode.
In 1655 verhuist het internaat naar het Hotel Van Straelen, een 16de eeuws gebouw waarvan de buitengevel en toren nu nog te zien zijn in de Korte Sint-Annastraat.
[bewerk] Opheffing van de orde en nieuwe start
Paus Clemens XIV heft in 1773 de Jesuïetenorde op, waardoor ook de pedagogische activiteiten gestaakt worden. Alhoewel in 1814 de Jezuïetenorde opnieuw ingesteld wordt, duurt het nog tot 1840 alvorens men in Antwerpen een college opent. De locatie is dan het Hotel de Fraula in de Keizerstraat. Op deze plaats is nu het studentenrestaurant van de Universiteit Antwerpen gevestigd. Dit pand werd aangekocht door de Société Civile du Collège Notre-Dame. De voertaal in het college was het Frans. In 1846 telt het college reeds 181 leerlingen, vooral afkomstig uit de katholieke Antwerpse Burgerij en lokale adel.
In 1871 kochten de paters een stuk grond aan de gedempte vestinggrachten, de huidige leien. De bouw van een nieuw college was voltooid in 1875, en op 30 september van dat jaar begonnen 288 leerlingen in dit nieuwe gebouw. Ernaast werd in 1877 begonnen met de bouw van een neogotische kerk, die in 1882 werd ingewijd. De 2 torens werden later toegevoegd.
[bewerk] Huidige ligging
De leien veranderden na de eerste wereldoorlog van naam, zodat het Onze-Lieve-Vrouwecollege sindsdien gelegen is aan de Frankrijklei. De achterkant geeft uit op het stadspark, en zijkant op de Maria-Louisalei. Naast het college en de kerk bevindt zich de zaal Elcerlyc.
Het college gebruikt ook een sportterrein wat buiten de stad gelegen is, nl. Mariënborgh aan de Doornstraat te Wilrijk. Hier gaan turnlessen door en een beperkt aantal gewone lessen.
[bewerk] Scholengemeenschap
De secundaire school behoort tot de scholengemeenschap Antwerpen-Oost. De lagere school vormt samen met het Xaveriuscollege uit Borgerhout en de school Vita et Pax uit Antwerpen de scholengemeenschap VOX.
[bewerk] Bekende oud-leerlingen
- Luc Apers, goochelaar.
- Vic Anciaux, politicus.
- Christian de Duve, winnaar van de Nobelprijs voor de Fysiologie of Geneeskunde in 1974.
- Gabriel Fehervari, oprichter en CEO van Alfacam, Eurocam Media Center en Euro1080.
- Jef Geeraerts, auteur.
- Jan Leyers, muzikant en televisiemaker.
- Manu Ruys, oud-hoofdredacteur van De Standaard.
[bewerk] Bronnen
- Het jezuïetencollege te Antwerpen, historische schets, H. Diddens, 1956.
- Antwerpen en de jezuïeten, 1562-2002, H. Van Goethem (ed.), 2000
