Moedjahedien

Moedjahedien (مجاهدين; ook getranslitereerd als mujahedin, mujaheddin, moedjaheddin, mudjaheddin, enz.) is de meervoudsvorm van moedjahied (مجاهد), dat letterlijk in het Arabisch betekent: "strijder", iemand die zich inzet voor de jihad of "strijd", maar wordt vaak vertaald als heilige strijder In de late twintigste eeuw werd de term moedjahedien in de media vaak gebruikt om diverse gewapende strijders te omschrijven die islamitische ideologieën aanhangen.

[bewerk] Etymologie

Arabische woorden, en semitische woorden in het algemeen, hebben vaak een drieletterige stam. De stam van moedjahedien is J-H-D (ج-ه-د), met de betekenis inspanning; dit is dezelfde stam als jihad, dat strijd betekent. Een moedjahied is dus oorspronkelijk iemand die zich inspant of strijd levert. De uitdrukking heeft in het Arabisch betekenissen aangenomen die specifiek religieus zijn, of specifiek (para)militair, of beide.

[bewerk] Afghaanse Moedjahedien

De bekendste, en meest gevreesde, moedjahedien waren de diverse losjes met elkaar geallieerde oppositiegroepen die vochten tegen de Sovjetinval in Afghanistan tussen 1979 en 1989, en daarna tegen elkaar vochten in de daaropvolgende burgeroorlog. Deze moedjahedien werden voornamelijk gefinancierd, bewapend en getraind door de Verenigde Staten (onder de presidentschappen van Jimmy Carter en Ronald Reagan), Pakistan en Saoedi-Arabië. Reagan noemde deze moedjahedien "vrijheidsstrijders ... die de principes van onafhankelijkheid en vrijheid verdedigen die de basis vormen van wereldwijde veiligheid en stabiliteit." In het westen werden de moedjahedien positief uitgebeeld in de populaire actiefilms The Living Daylights en Rambo III. Na de terugtrekking van de Sovjets vielen de moedjahedien uiteen in twee losjes-aaneengesloten elkaar bestrijdende groeperingen, de Noordelijke Alliantie en de Taliban, die toen in een burgeroorlog streden voor de heerschappij over Afghanistan.

Een rijke Saoedi genaamd Osama bin Laden was een prominente organisator en financier van de moedjahedien; zijn Maktab al-Khadamat (MAK) (Dienstenkantoor) sluisde geld, wapens en islamitische strijders vanuit de hele wereld naar Afghanistan, met de steun van de Amerikaanse, Pakistaanse en Saoedische regeringen. In 1988 brak Bin Laden met de MAK, samen met een aantal meer militante leden, en vormde Al Qaida, om het verzet tegen de Sovjet-Unie uit te bouwen tot een wereldwijde fundamentalistisch-islamitische beweging.