Moctezuma II
| 1466-1520 | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| hueyi tlahtoani | ||||||
|
||||||
|
Moctezuma II (zie voor andere spelling hieronder) (1466 - 30 juni 1520) was van 1502-1520 hueyi tlahtoani van de Azteken. Hij was de eerste Azteekse leider die met de Spanjaarden in contact en in conflict kwam.
[bewerk] De naam
Hij wordt soms aangeduid met alleen Moctezuma. Montezuma is een oudere Engelse spelling van de naam, terwijl Moctezuma gewoonlijk wordt gebruikt in het Spaans. Motecuhzoma of Motecuzoma is de oorspronkelijke naam in het Nahuatl, uit te spreken als mo-tek-w-zo-ma, wat "hij die zichzelf heerser maakt door zijn woede" betekent. Het stamt af van mo, derde persoon bezittend, tecuhtli, heer, en zoma, "boze" of "met gefronst gezicht". Het gebruik van een regeringsnummer is alleen bedoeld als modern onderscheid van de "andere" Moctezuma, naar wie wordt verwezen met Moctezuma I. Nog een manier om hen te onderscheiden, naast het gebruik van Romeinse cijfers, is dat Moctezuma I Motecuhzoma Ilhuicamina werd genoemd in het Nahuatl en Moctezuma II Motecuhzoma Xocoyotzin. De eerste van deze benamingen betekent "eenzame die een pijl in de hemel schiet"; Xocoyotzin betekent "de geëerde jonge", uit te spreken als tsjo-ko-jot-zin (waar Xocoyotl eenvoudigweg "de jonge" of "junior" zou betekenen).
[bewerk] Contact met de Spanjaarden
Moctezuma II, erfgenaam van Ahuitzotl, was de heerser van de stad Tenochtitlan. Tijdens zijn bewind deed hij zijn macht toenemen om de zustersteden Texcoco en Tlatelolco volkomen te domineren.
Toen Hernando Cortés in 1519 in Mexico arriveerde, dacht Moctezuma II dat Cortés de god Quetzalcoatl was. Volgens voorspellingen zou Quetzalcoatl de Aztekenwereld komen vernietigen en om dit noodlot af te wenden, dacht Moctezuma hem met goud en zilver af te kunnen schepen. Dit had juist een averechts effect en de op goud beluste Cortés nam Moctezuma II gevangen waarbij Moctezuma geen weerstand bood. Toen de Azteken tegen het Spaanse bewind in juni 1520 in opstand kwamen, wilde Cortés dat Moctezuma II de opstand zou neerslaan.
Montezuma was de hoogste gezagdrager in het Azteekse rijk, en werd door de Spanjaarden, samen met het rijk, in 1520 ten val gebracht. Na zijn gijzeling kwamen de twee machten in oorlog. Met de oorlog tussen Spanjaarden en Azteken kwam hij om, hetzij door de Spanjaarden dan wel door zijn onderdanen. Spaanse en Azteekse bronnen zeggen iets anders over zijn dood.
[bewerk] Trivia
- Spanjaarden die zich na de kolonisatie vestigden in Mexico werden vaak geconfronteerd met diarree als gevolg van het andere klimaat, de andere voeding en de bacterieën, die ze niet gewend waren. Deze diarree zou een wraak zijn van de geest van Moctezuma. Het is deze wraak waar de band Montezuma's Revenge naar is genoemd.
