Maurice Merleau-Ponty
Maurice Merleau-Ponty (* 14 maart 1908, Rochefort-sur-Mer - † 3 mei 1961, Parijs) is een Franse filosoof.
Na zijn middelbare school in Parijs, lycée Louis-le-Grand, gaat hij naar de École normale supérieure in dezelfde stad. Dit is in de tijd dat ook Jean-Paul Sartre hier op school zat. Hij studeert hier af in de filosofie. Hierna wordt hij hoogleraar in Chartres, in Lyon en in Parijs aan de Sorbonne.
Merleau-Ponty's filosofie, sterk beïnvloed door Edmund Husserl en Martin Heidegger, moet gerekend worden tot het domein van de fenomenologie. Zijn twee belangrijkste werken zijn La structure du comportement (1942) en Phénoménologie de la Perception (1945). Hierin komt onder andere naar voren dat la perception (de waarneming) als uitgangspunt moet worden gezien in de filosofie, als een eigen actieve dimensie. Centraal daarin staat een verwerping van het cartesiaanse 'cogito', en daarmee van het (volgens Merleau-Ponty) misleidende onderscheid tussen het object en de 'cogito'. Middels en vanuit deze verwerping poogt Merleau-Ponty een kritiek te formuleren op de reductionistische tendens die de wetenschappen beheerst. In zijn fenomenologie speelt het lichaam, als middel van zowel waarneming als expressie, een centrale rol: 'mon corps est la texture commune de tous les objects et il est, au moins á l'égard du monde perçu, l'instrument général de ma compréhension' ['mijn lichaam bepaalt het gemeenschappelijke weefsel van alle objecten en het is, in ieder geval wat betreft de waargenomen wereld, het algemene instrument van mijn begrijpen'] (1945:272) .
Het werk van Merleau-Ponty heeft onder andere een sterke invloed gehad op de 'heideggeriaanse' contemporaine denker Hubert Dreyfus, die in zijn What computers still can't do een evaluatie geeft van en fenomenologische reflectie op de gang van zaken binnen het vakgebied van de Kunstmatige intelligentie. Zijn werk krijgt ook enige aandacht binnen de neuropsychologie. Cognitiewetenschappers als Oliver Sacks en Antonio Damasio tenderen naar een bewustzijns-denken zoals dat bij Merleau-Ponty terug te vinden is.
