Maria Swanenburg
Maria Catharina Swanenburg, beter bekend als Goeie Mie en de Leidse Gifmengster (9 september 1839 - 11 april 1915) was een Nederlandse crimineel.
Swanenburg was de dochter van Clemens Swanenburg (een werkman) en Johanna Dingjan. Ze bracht haar leven voornamelijk door in arme Leidse wijken, waar ze de zieken verzorgde. Op 13 mei 1868 trouwde Mie met Johannes van der Linden, met wie ze vijf zonen en twee dochters kreeg.
Maria stond goed te boek in Leiden, maar terwijl ze ouderen en zieken onder haar vleugels nam, sloot ze ook begrafenisfondsen en verzekeringen af op hun levens. Rond 1879 of 1880 begon Maria met het stelselmatig vergiftigen van buurtbewoners.
Deze duistere praktijken kwamen pas aan het licht in 1883, toen ze probeerde het gezin Groothuyzen en een buurmeisje in één keer uit de weg te ruimen. Niet alle beoogde slachtoffers overleden, en één klaagde achteraf dat de melk die Maria ze had had gegeven vies smaakte. Swanenburg werd gearresteerd en in voorarrest gezet. Zeker vijftien lichamen werden opgegraven en onderzocht, en alle vertoonden sporen van arsenicumvergiftiging. Uit verder onderzoek bleek dat Maria na elke dood de verzekering had geïnd die ze zelf op het leven van haar slachtoffers had afgesloten.
In december 1885 stond ze terecht in Leiden, waar ze verdacht werd van meer dan negentig moorden. Ze werd schuldig bevonden aan drievoudige moord en bracht de rest van haar leven door in een tuchthuis in Gorinchem, waar ze in 1915 overleed.
De strafzaak leidde ook tot een verzekeringszaak. De verzekeringsmaatschappijen wilden immers het geld dat ze aan Maria hadden uitgekeerd terug. Aangezien zij echter moord niet in hun polissen hadden uitgesloten, en ook de wet niets over deze situatie zei, werden ze in het ongelijk gesteld. Maria had echter vanwege haar gevangenisstraf niets aan het geld. Bovendien kent het strafrecht de mogelijkheid wederrechtelijk verkregen voordeel aan de dader te ontnemen.
[bewerk] Naslagwerk
- J.H.H. Gaute en Robin Odell, Beruchte Moordzaken, 1996, Harrap Books, Londen
