Ietsisme

Het ietsisme is een algemene term voor uiteenlopende overtuigingen waarbij mensen "aannemen" dat er "iets" is tussen hemel en aarde, zonder concreet een welbepaalde religie aan te hangen.

Zowel onder theologen als bij atheïsten roept het ietsisme weerstand op, maar uit een opiniepeiling van dagblad Trouw uit oktober 2004 bleek dat 40% van de Nederlanders tot de ietsisten kunnen worden gerekend.

Men veronderstelt dat het ietsisme eerst in de katholieke wereld postgevat heeft bij gelovigen die de geloofwaardigheid van een aantal katholieke dogma's in twijfel gingen trekken.

De term kreeg in Nederland bekendheid nadat hij genoemd werd door columnist Ronald Plasterk in een column voor het televisieprogramma Buitenhof. Maar mogelijk bestond de term al eerder. Plasterk noemde ietsisme aanvankelijk een "religieus armzalig en irritant tijdsverschijnsel", maar kwam hier later op terug.

In tegenstelling tot het klassieke agnosticisme, dat eerder negatief staat tegenover religieuze overtuigingen (niet geloven wat men niet kan weten), blijft het ietsisme daar eerder positief tegenover staan (er is veel meer dan we kunnen weten). Het is een vorm van religieuze vrijzinnigheid of religieuze onkerkelijkheid. De invulling daarvan kan variëren van een christelijk godsbeeld van een "kracht" die buiten de wereld staat tot een boeddhistisch wereldbeeld met "krachten" die in de wereld bestaan. Het is ook mogelijk de keuze tussen beide open te laten.

Het woord ietsisme is opgenomen in de 14e editie van de Dikke Van Dale, die in oktober 2005 is uitgegeven.