Grammatica
De term grammatica is de benaming voor de studie, beschrijving en verklaring van de systematiek van een taal, te weten van de beregeling en de principes die de innerlijke structuur van woorden en zinnen van een taal definiëren. Grammatica is daarnaast ook de benaming voor een (studie)werk waarin een beschrijving wordt gegeven van de grammaticale structuur van een taal.
Inhoud |
[bewerk] Taalkundig ontleden
Woorden kunnen aan de hand van hun hoofdfunctie en hun combineerbaarheid met andere woorden worden gegroepeerd in woordsoorten. Het op deze wijze benoemen van woorden noemt men taalkundig ontleden of woordbenoemen:
- zelfstandige naamwoorden of substantief
- bijvoeglijke naamwoorden of adjectief(-ven)
- bijwoord of adverbium en
- voornaamwoorden
- werkwoorden
- voegwoorden
- lidwoorden
- voor- en achterzetsels
- telwoorden
- tussenwerpsels
[bewerk] Redekundig ontleden
Los daarvan kunnen zinsdelen worden benoemd naar hun functie binnen de zin. Dit noemt men redekundig ontleden of zinsontleden:
- onderwerp
- gezegde (naamwoordelijk of werkwoordelijk)
- persoonsvorm
- lijdend voorwerp
- meewerkend voorwerp
- belanghebbend voorwerp
- voorzetselvoorwerp
- handelend voorwerp
- ondervindend voorwerp
- bepaling van gesteldheid
- bijwoordelijke bepaling
- bijvoeglijke bepaling
Om de grammatica van een taal (zowel natuurlijke als computertalen) zo formeel mogelijk te beschrijven zijn zelfs meta-talen ontwikkeld, zoals de Backus-Naur Form (BNF).
