Empathie
Empathie is een ander woord voor inlevingsvermogen, de kunde of vaardigheid om je in te leven in de gevoelens van anderen.
Empathie is een vaardigheid of persoonlijkheidseigenschap die belangrijk is in de omgang met mensen. Het empathisch vermogen speelt een hoofdrol bij emotionele intelligentie. Je kunnen inleven in anderen draagt bij tot het kunnen begrijpen van emoties van anderen en de communicatie met je medemens. Zonder empathie praat je langs elkaar heen of ontstaan er meningsverschillen.
Empathie steunt op een goed 'lezen' of verstaan van verbale en non-verbale communicatieboodschappen van anderen.
[bewerk] Psychologische achtergrond
De basis van een goed inlevingsvermogen ligt in de veilige hechting die een kind opbouwt in zijn levensloop maar waarvan de basis gelegd wordt in het eerste levensjaar wanneer de baby zich al dan niet goed hecht aan de belangrijkste verzorgingsfiguur in zijn jonge leven. Meestal is dat de moeder. Normaliter beginnen kinderen vanaf een jaar of 2 empathisch gedrag te vertonen. Peuters kunnen bijvoorbeeld anderen troosten op die jonge leeftijd. Ook kunnen peuters vanaf die leeftijd spelletjes spelen waarmee ze iemand anders kunnen foppen. Deze vaardigheden vereisen dat het kind weet wat anderen geloven, voordat de peuter dit kan manipuleren (Feldman, 1997).
Sommige experts met psychologische of psychiatrische scholing geloven dat niet alle mensen in staat zijn om empathie te voelen, of om de emoties van anderen te bemerken. Zo worden autisme en het syndroom van Asperger vaak, maar niet altijd, gekarakteriseerd door een verminderd vermogen tot empathie voor een andere persoon.
Mensen met een psychopatische stoornis zijn schijnbaar in staat om de emoties van anderen te voelen, waarbij zij soms overtuigend de zorg of vriendschap tonen. Zij kunnen deze vaardigheid gebruiken om te charmeren of om te manipuleren, maar deze personen missen de gevoelens van sympathie of compassie waar empathie vaak toe leidt.
Sommig onderzoek suggereert dat mensen meer in staat zijn en meer genegen zijn om empathie te voelen met diegenen die het meest op hen lijken. De empathie neemt toe als men gelijker in cultuur en leefcondities is. Mensen zijn ook meer geneigd tot empathie met die personen met wie ze de meeste interactie hebben. (Levenson and Reuf 1997 and Hoffman 2000: 62).
[bewerk] Parapsychologische betekenis
Empathie wordt in parapsychologische kringen tevens beschouwd als een soort tegenhanger van telepathie. Beweerd wordt dat emoties, net als gedachtes, uitgestraald en opgevangen kunnen worden door mensen. Zij zouden in staat zijn, zelfs over afstand (zonder de persoon te kunnen zien), exact te vertellen wat de emoties zijn die een persoon voelt.
Hier is nooit wetenschappelijk bewijs voor geleverd. Onduidelijk is ook hoeveel onderzoek hiernaar gedaan wordt. Een interessante gedachte is misschien wel, dat de psychologische empathie misschien wel de parapsychologische telepathie is.