Effectieve waarde

In de elektrotechniek verstaat men onder de effectieve waarde van een zuivere (dwz, met gemiddelde waarde 0) periodieke wisselstroom of -spanning:

de waarde van een constante stroom of spanning die in een weerstand gemiddeld hetzelfde elektrisch vermogen ontwikkelt als het oorspronkelijke signaal.

Een periodieke stroom met amplitude I ontwikkelt momentaan in een weerstand R een vermogen I²R, dus gemiddeld over een periode T:

.

De effectieve waarde I_eff ontwikkelt een vermogen , zodat

Daarom wordt de effectieve waarde vaak aangeduid als RMS, de Engelse afkorting voor Root-Mean-Square oftewel de wortel uit het gemiddelde kwadraat.

Een sinusvormig signaal heeft dus een effectieve waarde die gelijk is aan van de maximale amplitude, de zgn. piekwaarde. Een zaagtand en een driehoekssignaal hebben een effectieve waarde die gelijk is aan van de maximale amplitude.

De effectieve waarde wordt gebruikt als men een effectief gemiddelde wil weten zonder nadere informatie te hoeven geven over frequentie en/of golfvorm van de spanning.

In de statistiek komt men de effectieve waarde tegen in de vorm van de standaardafwijking.