Edward III van Engeland
| 1312-1377 | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
 |
||||||
| Koning van Engeland | ||||||
|
||||||
|
Edward III (13 november 1312 – 21 juni 1377) was koning van Engeland van 1327 tot 1377. Hij was de oudste zoon van Edward II en Isabella van Frankrijk.
Na de arrestatie van zijn vader in 1326 werd hij aangewezen als opvolger. Binnen enkele maanden werd hij tot koning gekroond. Zolang hij echter nog minderjarig was namen zijn moeder Isabella en haar minnaar Roger Mortimer de zaken waar.
In januari 1328 trouwde Edward, vijftien jaar oud, met de nog jongere Filippina van Henegouwen, dochter van graaf Willem van Henegouwen en Holland. In 1330 liet hij Mortimer gevangennemen en ter dood brengen. Isabella werd opgesloten in Castle Rising.
In 1328 was Edward, naast Filips van Valois, medekandidaat voor het Franse koningschap, aangezien de Franse koning Karel IV geen kinderen had. De Franse edelen gaven de voorkeur aan Filips. Edward betwistte dit en viel de Fransen in 1337 aan. Dit was het begin van de Honderdjarige Oorlog.
Edward behaalde vele successen in deze strijd, waaronder de grote veldslagen bij Crecy en Poitiers. In september 1340 werd hij in Gent zelfs tot koning van Frankrijk uitgeroepen, maar in 1360 moest hij zijn aanspraken opgeven. Uiteindelijk had hij praktisch al zijn gebied, op enkele steden na, verloren. In 1346 werd Edward in Frankrijk vergezeld door zijn oudste zoon Edward de Zwarte Prins, die een bekwaam militair bleek. Hij liet veel van de Franse strijd aan deze zoon over en concentreerde zich zelf verder op de Schotten. Ook hier had Edward aanvankelijk succes, maar in 1357 moest hij bij het Verdrag van Berwick de Schotten zelfstandigheid toezeggen.
Hoewel hij een goed huwelijk had, was Edward wel een rokkenjager. Zijn minnares Alice Perrers had echter een slechte invloed op hem.
Een bekende gebeurtenis leidde tot de oprichting van de vermaarde Orde van de Kousenband. Tijdens een dans op een bal aan het hof verloor zijn danspartner een kousenband. Hij raapte deze op en, om haar gêne te besparen, bond hij het voorwerp om zijn eigen been met de woorden: Honi soit qui mal y pense ('Schande over diegene die er kwaad van denkt’), een uiting die het motto werd van de ridderorde.
Edwards leger had aanvankelijk wel vele successen, maar de almaar voortdurende oorlogen hadden zeer veel geld gekost. Dit leidde tot de verdere ontwikkeling van het parlement, dat door de steeds terugkomende vraag om meer geld zijn macht wist uit te breiden. Het parlement moest de financiering goedkeuren en daarmee gepaard gaande wetten voorbereiden. Het Lagerhuis ontwikkelde zich als een belangrijke factor als tegenwicht tegen de adel en de geestelijkheid in het Hogerhuis.
Tegen het eind van zijn leven liet Edward de staatszaken grotendeels over aan zijn jongere zoon, Jan van Gent (John of Gaunt), zo genoemd omdat hij daar geboren was.
Edward stierf aan een beroerte in 1377 en werd begraven in Westminster Abbey. Zijn zoon Edward was toen al overleden. Hij werd opgevolgd door zijn kleinzoon als Richard II.
