Compressor (geluid)
In de audiotechniek is een compressor een apparaat dat de dynamiek van het geluid vermindert. Hiervoor worden harde passages minder versterkt dan zachte passages. Dit verschijnsel heet compressie. De luidheid van het signaal wordt constanter, wat naast vele voordelen ook enkele nadelen biedt.
Inhoud |
[bewerk] Werking
Een typische compressor bevat een component die het ingangssignaal voortdurend analyseert. Deze stuurt een controlesignaal naar de verzwakker, die invloed heeft op het uitgangssignaal. Meestal zijn de volgende instelmogelijkheden aanwezig:
- Threshold (in dB), bepaalt een drempelwaarde. Overtreft het volume van het ingangssignaal de drempelwaarde dan wordt het signaal verzwakt.
- Ratio, bepaalt de hoeveelheid compressie. Doorgaans wordt dit uitgedrukt in een verhouding. De ratio bepaalt hoeveel dB het inganssignaal t.o.v. de threshold moet stijgen wil het uitganssignaal 1 dB stijgen. Bij een ratio van 1:1 vindt geen verzwakking plaats. Gebruikelijke waarden liggen tussen 2:1 en 8:1. Bij ∞:1 zal het volume van het signaal in theorie de thresholdwaarde nooit overschrijden. In dit geval spreekt men van een limiter.
- Attack, bepaalt hoe snel compressie wordt toegepast als het ingangssignaal de treshold overschijdt. Meestal wordt dit uitgedrukt in milliseconden.
- Release (soms ook Decay), bepaalt hoe snel het oorspronkelijke volume weer hervat wordt nadat het ingangsvolume weer onder de threshold terecht komt.
- Knee, bepaalt of de overgang van onder naar boven de threshold-waarde abrupt (hard) of geleidelijk (soft) verloopt.
- Make-up gain (in dB). Uiteindelijk zorgt compressie ervoor dat het signaal zachter wordt. Met de make-up gain wordt het signaal na de compressie versterkt.
De manier waarop en compressor wordt ingesteld hangt af van het ingangssignaal, het doel van de compressie en in zekere mate van de esthetiek van de gebruiker.
[bewerk] Toepassingen
[bewerk] Muziekregistratie
- Bij het mixen van muziek (zowel live als in de studio) wordt bijna altijd compressie toegepast om het volume van ieder spoor constanter te maken. Hierdoor krijgt de engineer meer controle over de sporen, wat het mixproces gemakkelijker maakt.
- Een compressor kan ook gebruikt worden om bepaalde instrumenten 'krachtiger' of helderder te laten klinken.
- Bij mastering wordt, als een van de laatste stappen, een limiter gebruikt die de korte pieken onhoorbaar reduceert. Het integrale volume kan hierdoor worden verhoogd.
[bewerk] Radio en televisie
- Tv- en radiostations moeten ervoor zorgen dat hun signaal niet de maximaal toegestane luidheid overschrijdt. Om de aandacht van de luisteraar te trekken, zorgen veel stations ervoor dat het signaal zo dicht mogelijk bij de toegestane luidheid ligt. Extreme compressie wordt hierbij toegepast, zodat het geluid overal zo hard mogelijk is. Dynamiek wordt dus opgeofferd. Spraak wordt echter verstaanbaarder.
- Een compressor kan ook zodanig worden aangepast dat het het niveau van een ander signaal aanpast. Een dj maakt hier bijvoorbeeld gebruik van door een compressor het niveau van zijn spraak te laten analyseren en het niveau van de muziek terug te brengen. Op deze manier wordt het niveau van de muziek onderdrukt wanneer hij/zij spreekt. Deze toepassing heet ducking.
- Een multi-band compressor past compressie toe verdeeld over meerdere frequentiebanden. Hiermee wordt tevens luidheid en klankcorrectie genenereerd. Aangezien dit niet alleen compressie is spreekt men vaak over audioprocessing. Dit wordt vaak toegepast bij reclamespots en als eindprocessing bij Radio en TV stations.
