Celia Cruz
Celia de la Caridad Cruz Alfonso (21 oktober 1925 – 16 juli 2003) was een Amerikaanse zangeres van Cubaanse afkomst. Ze werd bekend als de Queen of Salsa.
Ze werd geboren in de Cubaanse hoofdstad Havana waar haar muzikale loopbaan begon in haar kinderjaren, toen zij zong op straathoeken. In 1950 verving Cruz de zangeres van de band La Sonora Matancera. Dit was haar grote doorbraak want ze werd een van Cuba's grootste sterren.
Na de machtsovername door Fidel Castro in 1960 vertrok La Sonora Matancera voor een geplande tournee door Mexico. In plaats van terug te keren naar Cuba vluchtte de band echter naar de Verenigde Staten. Cruz kreeg het staatsburgerschap in 1961 en weigerde naar haar vaderland terug te keren zolang de communisten daar de macht hadden.
In 1962 trouwde ze met de trompettist van de band, Pedro Knight, die later haar manager zou worden en een centrale figuur zou worden in haar muziek als inspirator voor talloze songs, als getuigenis van een gelukkig huwelijk. Twee dagen voor haar dood vierde het paar de 41e huwelijksdag en Knight was aan haar zijde toen ze stierf.
De invloed van Cruz strekte zich ver uit buiten podium en opnamestudio. Door haar stijl en creativiteit gold ze met name in de Verenigde Staten als ambassadeur van de Latijnse cultuur. In haar carrière van meer dan vijftig jaar, waarin ze meer dan 70 albums uitbracht en optrad in 10 films, verwierf ze de hoogste onderscheidingen, waaronder vijf Grammy's en twee Latin Grammy's.
Ook werd ze geëerd met onderscheidingen buiten de muziekwereld waaronder eredoctoraten van Yale Universiteit, Florida International Universiteit en Miami Universiteit, een National Medal of Arts, de hoogste eer voor een artiest in de Verenigde Staten en een ster in de Hollywood Walk of Fame. Straten in New York, Mexico, Costa Rica and Miami, Florida zijn naar haar genoemd.
Op muzikaal gebied werkte ze veel samen met drummer Tito Puente. Samen leverden ze een grote bijdrage aan het populariseren van Latijnse muziek en de Salsamuziek in Amerika en Europa. Naast haar werk met Puente werkte ze samen met Johnny Pacheco, Willie Colon, Pete Conde, Ray Barretto, Sonora Poncena en Fania All Stars en maakte vele Latin music klassiekers. Ze doorbrak culturele grenzen door samen te werken met populaire Amerikaanse artiesten als Patti Labelle, David Byrne en Dionne Warwick.
Tegen verslaggevers hield ze vol dat ze op het toneel zou sterven, onder het roepen van de kreet 'Azucar!' (Spaans voor "Suiker") maar haar laatste dagen bracht ze door in haar huis in Fort Lee, New Jersey waar ze herstelde van een hersentumor-operatie in december 2002. Celia Cruz overleed op 16 juli 2003 in Fort Lee, New Jersey.
