Boris Spasski

Boris Spasski NationaalArchief fotocollectie

Boris Vasiljevitsj Spasski (ook: Spassky) (geboren te Leningrad, 30 januari 1937) is een Russische schaker; hij is grootmeester. Hij was wereldkampioen van 1969 tot 1972. Hij woont in Frankrijk en komt voor dat land uit.

Inhoud

1 Levensloop
2 Spasskivariant
3 Simbase
4 Openingen
5 Externe links

[bewerk] Levensloop

In de oorlogsjaren werd de familie geëvacueerd tijdens het beleg van Leningrad (het huidige Sint-Petersburg). Zijn ouders konden ook niet goed met elkaar overweg en gingen uiteen. Boris bleef bij zijn moeder; hij moest voor haar zorgen omdat ze invalide was. Na terugkeer in Leningrad werd Spasski gegrepen door het schaakspel. Hij bleek een groot talent en kreeg al op zijn elfde een toelage van de staat, waarmee hij kostwinner werd van het gezin.

Spasski gold lange tijd als 'de jongste'. Hij was de jongste eerste-categorie speler(10 jaar) de jongste kandidaat-meester(13 jaar) en de jongste meester(allemaal titels in de Sovjet-Unie). Hij was voor Bobby Fischer ook de jongste grootmeester, die titel verwierf hij in 1957.

In 1955 bereikte Spasski voor het eerst de finale van het kampioenschap van de Sovjet-Unie. In dat jaar werd hij ook jeugdwereldkampioen en plaatste zich in het Interzone-toernooi van Gotenburg voor het kandidatentoernooi van 1956. Ook daar sloeg hij een uitstekend figuur en algemeen bestond het gevoel dat men met een toekomstig wereldkampioen te doen had. In de jaren daarna loste hij die belofte niet meteen in. Hij won een een aantal grote toernooien, zoals het kampioenschap van de Sovjet-Unie in 1961, maar ging pas weer een rol spelen in de strijd om het wereldkampioenschap nadat hij in 1964 het kandidatentoernooi van Amsterdam (gedeeld) won. Het jaar daarop versloeg hij in de kandidatenmatches achtereenvolgens Paul Keres(6-4), Efim Geller(5½-2½) en Mikhail Tal(7-4). Zodoende mocht hij 1966 aantreden voor een match om het wereldkampioenschap tegen Tigran Petrosjan, maar verloor nipt(11½-12½).

In de volgende cyclus won Spasski wederom al zijn kandidatenmatches, dit maal tegen Geller(5½-2½), Bent Larsen(5½-2½) en Viktor Kortsjnoj(6½-3½). Hiermee verwierf hij in opnieuw het recht Petrosjan uit te dagen. In 1969 wist hij hem met 12½-10½ te verslaan en werd daarmee wereldkampioen. Zijn regering was maar kort. In 1972 moest hij in Reykjavik de titel afstaan aan Bobby Fischer, die Spasski in een match vol conflicten met 12½-8½ de baas bleef.

In 1973 werd Spasski voor de tweede keer kampioen van de Sovjet-Unie. In 1974 won hij in weer een nieuwe cyclus van Robert Byrne(4½-1½), maar verloor de halve finale van de rijzende ster Anatoli Karpov met 4-7. In 1976 kreeg hij toestemming met een Franse vrouw te trouwen en in Frankrijk te gaan wonen, maar bleef vooralsmog voor de Sovjet-Unie uitkomen. In 1977 kwam hij nog één keer dicht bij de wereldtitel. Hij versloeg Vlastimil Hort(8½-7½) en Lajos Portisch(8½-6½), maar moest in de finale van de kandidatenmatches het onderpit delven tegen Kortsjnoj(7½-10½).

In de jaren '80 namen Spasski's kracht en ambitie geleidelijk af. Hij brak in 1984 met de Sovjet-Unie en ging voor Frankrijk spelen. In 1992 speelde hij een onofficiële 'revanchematch' met Fischer. Spasski verloor met 12½-17½.

Zijn elo-rating is 2548 in 2006.

[bewerk] Spasskivariant

8
7
6
5
4
3
2
1
	a	b	c	d	e	f	g	h

Spasski heeft in de Spaanse opening in het Marshallgambiet de Spasski-variant gecreëerd: 1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 a6 4.La4 Pf6 5.0-0 Le7 6.Te1 b5 7.Lb3 0-0 8.c3 d5 9.ed Pd5 10.Pe5 Pe5 11.Te5 c6 12.d4 Ld6 13.Te1 Dh4 14.g3 Dh3 15.Le3 Lg4 16.Dd3 Tfe8 17.Pd2 Te6 18.a4 Dh5 (diagram)

[bewerk] Simbase

In de schaakdatabank Simbase staan 2955 partijen (peildatum december 2004) die door Boris Spasski gespeeld zijn: hij won 934 partijen, hij verloor 433 partijen en 1588 partijen eindigden in een remise. Zijn winstpercentage is 58

[bewerk] Openingen

Spasski speelde met wit de volgende openingen:

naam	winst	verlies	remise	w.p.
Siciliaans	172	73	195	61
Frans	61	15	64	66
Spaans	91	45	152	57
geweigerd damegambiet	33	17	100	55
Caro Kann	41	13	42	64
Nimzo-Indisch	53	19	74	61
Konings-Indisch	43	17	62	60
Dame-Indisch	19	13	66	53
Engels	10	17	60	45
anders	225	113	372	57

Boris speelde met zwart de volgende openingen:

naam	winst	verlies	remise	w.p.
Siciliaans	42	19	34	62
Nimzo-Indisch	9	3	31	56
geweigerd damegambiet	12	8	67	52
Spaans	34	17	105	55
Engels	5	2	17	56
Konings-Indisch	12	10	12	52
Dame-Indisch	5	1	20	57
Réti	8	2	12	63
anders	59	29	103	57