Baron (titel)
Baron is een adellijke titel. Het vrouwelijke equivalent is Barones.
De titel wordt tussen de voornamen en de geslachtsnaam geplaatst (zonder hoofdletter om verwarring tussen achternaam en titel te voorkomen).
- Prof. Dr. K.L.M.R. baron Bentinck.
De titel baron komt in Nederland en Vlaanderen op twee manieren voor: "op alle" en "met het recht op eerstgeboorte".
In het eerste geval heeft ieder lid van de betreffende adellijke familie (dat wil zeggen iedere afstammeling, mannelijk of vrouwelijk, in mannelijke lijn) recht op de titel baron of barones.
In het tweede geval wordt de titel vererfd in Salische lijn. Dat wil zeggen dat de oudste mannelijke afstammeling van de eerste drager van de titel zich baron mag noemen. De rest is dan dus titelloos --> jonkheer of jonkvrouw. Overerving op eerstgeboorte komt vooral voor bij families die in de adelstand verheven zijn. Overgang op alle komt voor bij geslachten die ooit ingelijfd of erkend zijn. In de laatste categorie valt bijvoorbeeld de familie De Smeth, die al in de achttiende eeuw door Tsarina Catharina de Grote van Rusland tot Russisch Rijksbaron werd verheven en nadien in Nederland werd erkend.
In Duitsland wordt de titel baron uitsluitend gebruikt als aanspreektitel, namelijk Freiherr, het Duitse equivalent van baron. Enkele Baltisch-Duitse families voeren de titel nochtans ook in de geschreven familienaam (voornaam Freiherr von familienaam), namelijk wanneer hun titulatuur destijds door de Russische tsaar (d.w.z. voor 1917) werd herkend.
[bewerk] Rangkroon
Volgens een besluit uit 1817 van koning Willem I van Nederland hebben baronnen in Nederland én België het recht om boven hun familieschild een rangkroon te voeren die bestaat uit een gouden ring met edelstenen, met daarop zeven parels op gouden punten. Voorbeeld is het wapen van het Belgische adellijke geslacht D'Udekem d'Acoz (waarvan prinses Mathilde deel uitmaakt); boven het wapenschild met de drie hellende klophamers is de rangkroon die van een baron geplaatst. Alhoewel dit geslacht in 1999 door Koning Albert II verheven werd tot een grafelijke familie, voeren zij nog steeds de oude rangkroon en niet die van een graaf.
Onder het Oostenrijkse bestuur werd aan de baronnen in het tegenwoordige België meestal een soort van kroon toegewezen, die men het beste een baronnenbaret zou kunnen noemen, namelijk een gouden ring, waaruit een rood-fluwelen muts oprees, omgeven door halve cirkels van goud met edelstenen in de tussenruimte en bezet met parels. er kon tussen deze baretten onderling nog allerlei verschillen bestaan. Soms worden wapens in België afgebeeld met zo'n baronnenbaret.
