Arbeiderspartij van Noorwegen
De Arbeiderspartij van Noorwegen (DNA of Ap, Bokmål: Det norske Arbeiderparti, Nynorsk: Det norske Arbeidarpartiet) is een Noorse sociaal-democratische partij.
[bewerk] Geschiedenis
De Arbeiderspartij werd opgericht in 1887 en nam voor het eerst deel aan de verkiezingen voor het Noorse Parlement, het Storting, in 1894. In 1927 wist de partij voor de eerste keer een meerderheid van stemmen te bemachtigen. De eerste regeringsdeelname van de Arbeiderspartij, in 1928, was echter van korte duur. In 1935 kwam de Arbeiderspartij aan de macht, en behalve voor de periode 1940-1945 en een maand in 1963, was de Arbeiderspartij een regeringspartij. De 'revolutionaire' gedachte van het socialisme werd begin jaren 30 opgegeven.
Na de verkiezingen van 2005 vormde de Arbeiderspartij voor de eerste keer in haar geschiedenis een coalitieregering. Deze zogenaamd rood-groene regering staat onder leiding van premier Jens Stoltenberg, de huidige partijvoorzitter van de Arbeiderspartij, en is een coalitie samen met de Centrumpartij en Socialistisch Links.
Na de Oorlog was de Arbeiderspartij een groot bepleiter van de sociale zekerheid in Noorwegen, alhoewel de partij de laatste jaren ook privatisering van overheidsbedrijven toestaat.
[bewerk] Verkiezingen voor het Storting, 1894-2005
| Jaar | Stemmenpercentage | Aantal parlementsleden verkozen tot het Storting |
|---|---|---|
| 1894 | 0.3 | 0 |
| 1897 | 0.6 | 0 |
| 1900 | 5.2 | 0 |
| 1903 | 12.1 | 4 |
| 1906 | 15.9 | 11 |
| 1909 | 21.5 | 11 |
| 1912 | 26.2 | 23 |
| 1915 | 32.0 | 19 |
| 1918 | 31.6 | 18 |
| 1921 | 21.3 | 29 |
| 1924 | 18.4 | 24 |
| 1927 | 36.8 | 59 |
| 1930 | 31.4 | 47 |
| 1933 | 40.1 | 69 |
| 1936 | 42.5 | 70 |
| 1945 | 41.0 | 76 |
| 1949 | 45.7 | 85 |
| 1953 | 46.7 | 77 |
| 1957 | 48.3 | 78 |
| 1961 | 46.8 | 74 |
| 1965 | 43.1 | 68 |
| 1969 | 46.5 | 74 |
| 1973 | 35.3 | 62 |
| 1977 | 42.3 | 76 |
| 1981 | 37.1 | 65 |
| 1985 | 40.8 | 71 |
| 1989 | 34.3 | 63 |
| 1993 | 36.9 | 67 |
| 1997 | 35.0 | 65 |
| 2001 | 24.3 | 43 |
| 2005 | 32.7 | 61 |
