Adolphe Quételet
Lambert Adolphe Jacques Quételet (Gent, 22 februari 1796 – Brussel, 17 februari 1874) was een Belgisch astronoom, wiskundige, statisticus en socioloog. Hij was een van de eersten die statistische methoden in de sociale wetenschappen toepaste.
Inhoud |
[bewerk] Algemeen
Quételet ontving een doctoraat in de wiskunde in 1819 van de Universiteit van Gent. Kort daarna wist hij de hoogwaardigheidsbekleders en donateurs te overtuigen een sterrenwacht te bouwen in Brussel.
De (destijds nieuwe) wetenschap van kansrekening en statistiek werd in die tijd vooral in de astronomie toegepast, om zo afwijkingsfouten te kunnen schatten. Quételet behoorde tot de eersten die de wetenschap ook in sociale wetenschappen toepaste. Hij was zich bewust van de overweldigende complexiteit van sociale fenomenen en de vele variabelen waar metingen naar dienden te worden verricht. Zijn doel was de statistische regels te begrijpen die ten grondslag lagen aan deze fenomenen, bijvoorbeeld criminaliteitscijfers, huwelijkssluitingen en zelfmoordpercentages. Deze ideeën waren behoorlijk controversieel in die tijd. Grootste kritiek was dat het tegen het concept van vrije wil in ging.
Quételets meest invloedrijke boek was Sur l'homme et le développement de ses facultés, ou Essai de physique sociale, gepubliceerd in 1835. Hierin is sprake van het begrip "de gemiddelde mens" (l'homme moyen). Deze fictieve persoon wordt gekarakteriseerd door het gemiddelde waarden van alle gemeten variabelen die aan menselijk gedrag ten grondslag liggen.
Quételet is ook bekend vanwege zijn introductie van de body mass index (ook wel Queteletindex genoemd). Verder was Quételet een van de bezielers van de ULB, samen met Auguste Baron en Pierre-Théodore Verhaegen.
[bewerk] Trivia
Hij eindigde in 2005 op nr. 86 in de Vlaamse versie voor De Grootste Belg.
[bewerk] Werk van Quetelet
- Astronomie élémentaire, 2 dl. Brussel (1826)
- Positions de Physique, 3 dl. Brussel (1834)
- Sur le climat de la Belgique. 2 dl. Brussel (1849-57)
- Histoire des sciences mathématiques et physiques chez les Belges, Brussel (1864)
- Science mathématiques et physiques chez les Belges au commenceent du 19e siècle, Brussel (1866)
- Sur l'homme et le développement de ses facultés, ou essai de physique sociale, 2 dl. Parijs (1835)
- Lettre au duc régnant du Saxe-Coburg sur la théorie des probabilitités, Brussel (1846)
- Du système sociale et des lois qui le régissent, Parijs (1848)
- L'anthropométrie ou le mesure des differentes facultés de l'homme, Brussel (1871)
- Annuaire de l'Observatoire, (1834 ff.), Tijdschrift onder zijn leiding
