Македонски јазик

Од Википедија, слободна енциклопедија

Македонски јазик
Се говори во:	Македонија, Грција, Бугарија, Србија, Црна Гора, Албанија, Шведска, Германија, САД, Канада, Австралија и други земји
Реон:	Југоисточна Европа
Општ број на говорници:	2 - 3 милиони
Ранглиста:	По 100-та позиција
Класификација:	Индоевропски Словенски Јужнословенски Источен Јужнословенски Македонски јазик
Официјален статус
Официјален јазик:	Република Македонија и делови на Република Албанија
Контролиран од:	---
Јазични кодови
ISO 639-1	mk
ISO 639-2	mac (B), mkd (T)
SIL	MKD

Македонскиот јазик спаѓа во источната група на јужните словенски јазици и е официјален јазик во Република Македонија. Македонски се зборува и во Австралија, Албанија, Бугарија, Грција, Канада, САД, Србија и Црна Гора, Турција и во некои земји членки на Европската Унија. Вкупниот број на македонски говорници е околу 2 до 2.5 милиони луѓе. Македонскиот јазик е исто така официјален во реонот на Корча во Република Албанија кадешто живее бројно македонско население.

Според респектираниот лингвистички извор Etnologue, македонски се зборува и во југоисточниот дел на Бугарија, но нема податоци за бројот на луѓето. Сличен став имаат и BBC, Britannica и UNESCO. Бугарите велат дека македонскиот бугарски дијалект во Бугарија е посличен до бугарскиот литературен јазик отколку до македонскиот литературен јазик.

Кога се зборува за Македонците како етничка група и македонскиот јазик треба да се има во предвид фактот дека не секогаш јазикот т.е. потеклото или класификацијата на јазикот соодветствува со етничкото потекло на еден народ. Македонскиот јазик спаѓа во групата на словенски јазици, но потеклото на Македонците како народ не е чисто "словенско". Денешните Македонци се потомци на најмалку два народа, Словените и Античките Македонци. Едните како наследство го оставиле јазикот а другите коренот на името Македон.

Кодификацијата на македонскиот јазик е поврзана со следниве историски настани:

со решението на првото заседание на АСНОМ (2 август 1944) за воведување на македонскиот како службен јазик во македонската држава
со официјалното усвојување на македонската азбука
со официјалното усвојување на македонскиот правопис

Македонската државност се зацврстува со историските решенија на Првото заседание на АСНОМ. Меѓу тие решенија од особено значење е Решението за воведување на македонски литературен јазик како службен во македонската држава.

Исто така, Президиумот на АСНОМ, како највисоко тело на македонската држава, во ноември 1944 година назначил комисија составена од македонски филолози и од општествени дејци кои требало да поднесат предлог за азбука и за правопис на македонскиот јазик. Прашањето за азбуката и правописот се решило во мај 1945 година. Заедно со ова прашање, членовите на комисијата разгледале повеќе прашања од особено значење за оформувањето на македонскиот литературен јазик.

Кодификацијата на македонскиот литературен јазик ја одразува македонската јазична практика. Блаже Конески има значаен придонес за кодификацијата на македонскиот литературен јазик и за стандардизацијата на литературнојазичната норма.

Македонскиот јазик има сличности со другите словенски јазици, а најмногу со бугарскиот и српскиот јазик. Македонскиот и бугарскиот јазик се единствените од групата на словенски јазици кои со текот на развојот ги изгубиле падежните форми,а од нив останат е само Вокативот (Македонијо; мајко; професоре и т.н.) како и во некои зборчиња (него; нему; скришум и т.н.).

Карактеристични особини на македонскиот јазик се:

немањето падежи т.е. аналитичката деклинација преку користењето на предлозите при искажувањето на различни граматички поврзаности помеѓу различни делови на реченицата (на книгата; за книгата; во книгата; под книгата; со книгата; и така натаму)
третосложниот акцент (`планина; пла`нината; плани`нарите; и така натаму)
двоен предмет (него го видов; неа ја сакам; и така натаму)
глаголски конструкции со ИМА/НЕМА (имам видено; немам јадено; и така натаму)
конструкции со СУМ + глаголска придавка (не сум сменат; не сум јаден; и така натаму)
минато-идно време (Те отепав, кога ќе те фатам!)