De Nuujsjtad
Van Wikipedia
- Dit artikel is gesjreve in 't Mestreechs. Ómdat 't plaatsgebónje is, maogs doe 't ómzètte nao 't Nuujsjstads, as te dit dialek sjpriks.
De Nuujsjtad, officieel (Nederlands) Nieuwstadt, is e stedsje in de Nederlands-Limburgse gemeinte Ech-Zöstere, aon de Duitse grens, te zuie vaan Zöstere. Per 1 januari 2006 had 't 3240 inwoeners. Petroenheilege vaan De Nuujsjtad is Sint Jan.
[bewirk] Functies
De Nuujsjtad is es zuidelikste kèrn vaan de gemeinte sterk op Zittert geriech. 't Toerisme speult 'n zeker rol in dees plaots. Recintelik heet me hei 'n aontal nuibouwwoeninge gebouwd, die de vergriezing (mèt succès) móste remme. Door zien ligking in de smalste stroek van Nederland is De Nuujsjtad e lozjistiek knelpunt, mèt 't Julianakanaal, de A2 en de spoerlien Eindhove-Mestreech kort nevenein. De "Operatie Bottleneck" moot 't stedsje e bitteke oontlaste.
[bewirk] Stadsgeziech
't Klein cintrum vaan De Nuujsjtad heet smal sträötsjes en e paar historische gebouwe, boevaan de Sint-Janskèrk 't bekindste is. In de umgeving ligk naat natuurgebeed, wat bevleujd weurt door de Maos.
[bewirk] Historie
De Nuujsjtad, vreuger Elsene, kraog in 1263 stadsrechte en weurt in 1277 veur 't iers es Nuie stad aongeduid. 't Laog in deen tied in 't Amb Mofert. Allewel tot 't belaank es woen- en handelsplaots klein waor had 't welzeker 'n veurnaom militair functie: zoe deenden 't in 1398 es vesting in de stried tösse 't Heertogdom Gelder en 't Prinsbisdom Luik. In 1583, tijens de Tachetegjäöregen Oorlog, woorte de vestingwerke verweus en neet mie herstèld, woedoor 't stedsje häör militair wierde verlaor. Tot 1715 blaof 't gebeed in Habsburgs bezit; doe woort 't (mèt o.a. Venlo) aon de Nederlen euvergedraoge. In 1794 woort 't Amb Mofert oontmanteld en woort De Nuujsjtad zelfstendeg verklaord. 't Congrès vaan Wene zörgde in 1815 veur 'n klein grenscorrectie. Tot 1982 waor De Nuujstad 'n zelfstendege gemeinte; in dat jaor woort 't aon Zöstere touwgeveug. Sins 2003 huurt 't bij Ech-Zöstere.
