Manuel Curros Enríquez
Na Galipedia, a wikipedia en galego.
Manuel Curros Enríquez é un dos tres representantes do Rexurdimento da literatura galega, xunto a Rosalía de Castro e Eduardo Pondal.
[editar] Biografía
Curros Enríquez naceu en Celanova o 15 de setembro de 1851, na casa número 14 da rúa de San Roque. Era fillo do escribán Xosé María de Curros Vázquez (de Santiso-Melide) e de Petra Enríquez (de Vilanova dos Infantes). O seu pai era un carlista cun carácter severo que sometía o seu fillo a malleiras frecuentes. Asistiu á escola de don Manuel Rebollo e cando estivo preparado tivo que axudarlle a seu pai como escribente. En 1866 fuxiu da casa cara Madrid, á casa do seu irmán Ricardo, onde fixo o bacharelato e comezou a estudar Dereito, que non remata.
A revolución de Setembro en 1868 fai que asuma os ideais democráticos. Ingresa de escribente no Concello de Madrid e visita os círculos literarios coa intención de facer alí carreira literaria, desa época é a lenda en castelán, El Maestre de Santiago. Dende 1871 vivía con Modesta Luisa Polonia Vázquez Rodríguez (natural de Pobra de Sanabria), coa que ten un fillo en 1873 e coa que casará en 1877. En 1873 comezou a súa carreira xornalística ao ingresar na Gaceta de Madrid e ao ano seguinte entra en El Imparcial, para o que cubriu en 1875 a guerra carlista.
En 1877 gaña un certame poético en Ourense co poema "A Virxe do Cristal". Esta vitoria determinouno como poeta galego. Curros establécese en Ourense e traballa na Intervención da Administración Económica. En 1880 publicou Aires da miña terra.
Perante ese texto o bispo de Ourense, Cesáreo Rodríguez, denuncia diante as autoridades xudiciais o libro de Curros por conter proposicións heréticas e blasfemias escandalosas. O xulgado ordenou o secuestro dos exemplares en poder do editor, desfixéronse os moldes, e Curros foi procesado por delito contra o libre exercicio dos cultos. Foi condenado en Ourense e absolto na Coruña. Perdeu o posto de traballo ourensán e volta a Madrid en 1883 e ingresa na redacción de El Porvenir, xornal republicano, e en 1887 accedeu ao posto de redactor xefe de El País e en agosto de 1888 apareceu O divino sainete, que pasou desapercibido para a crítica galega polo seu ton anticlerical.
En 1894 decide emigrar cara a América. Acollido con entusiasmo á súa chegada, en La Habana dirixe un xornal, La Tierra Gallega e cando se suspendeu a súa publicación ingresou na redacción de El diario de las Familias e despois na do Diario de la Marina, no que apoia os autonomistas, o que lle causou problemas coas autoridades e acabou indispoñéndose coa maioría dos seus paisanos. En 1904 viaxa á Coruña, onde foi agasallado polos rexionalistas. De volta a La Habana, retoma as súas actividades no Diario de la Marina e foi un dos principais impulsores da creación da Real Academia Galega en 1906.
Curros Enríquez, xa moi enfermo, ingresou no hospital do Centro Asturiano ao negarse a facelo no do Centro Galego e alí morreu o 7 de febreiro de 1908 e os seus restos mortais foron embarcados para Galicia.
[editar] Obras
- A Virxe do Cristal (1877)
- Aires da miña terra (1880)
- O divino sainete (1888)