Daguestán - Дагестан
Na Galipedia, a wikipedia en galego.
A Republica do Daguestán (ruso:Респу́блика Дагеста́н) é un suxeito federal da Federación Rusa (unha república). É a máis grande republica de Rusia no Norte do Cáucaso, en superficie e poboación.
Índice |
[editar] Xeografia
A republica está situada nas montañas do Cáucaso Norte. É a parte máis ao Sur de Rusia.
- Fronteiras:
- internas: Kalmukia (N), Chechenia (O) e o Krai de Estavropol (NO)
- internacionais: Acerbaixán (S)
- Auga: Mar Caspio (E)
- Punto cumio”: o Monte Bazardyuzi (4 466 m).
- Distancia maxima N->S: 400 km.
- Distancia maxima E->O: 200 km.
[editar] Cursos de auga
Hai máis de 1 800 cursos de auga dentro da republica. Entre os principais atopanse:
- O Sulak
- O Samur
- O Terek
[editar] Costas
As costas do Daguestán extendense sobre máis de 400 km ao longo do Mar Caspio
[editar] Montañas
A maior parte do territorio da republica é montañés, coas grandes montañas caucasas cubrindo o sur. O ponto cumio é o pico de Bazardyuzi a 4.466 m.
[editar] Recursos naturais
O chan do Daguestán é rico en petróleo, gas natural, carbón e outros.
[editar] Clima
O clima é caluroso e seco no vran mais os invernos son fríos nas rexions montañosas.
- Temperatura meia en xaneiro: +2°C
- Temperatura meia en xullo: +30°C
- Precipitacións anuais meias”: de 200 (chairas do Norte) a 800 m (montañas).
[editar] Demografia
O terreo montañes impede as viaxes e comunicacións, o Daguestán tén unha diversidade etnica pouco comun, e aínda grandemente tribal. Contrariamente ás outras partes da Rusia, a poboación do Daguestán medra axiña, principalmente pola inmigración.
- Poboación: 2.576.531 (2002)
- Urbans: 1.102.577 (42,8%)
- Rurais: 1.473.954 (57,2%)
- Homes: 1.242.437 (48,2%)
- Mulleres: 1.334.094 (51,8%)
- Mulleres por 1000 homes: 1.074
- Edade meia: 25,2 anos
- Urbans: 25,1 anos
- Rurais: 25,2 anos
- Homes: 24,0 anos
- Mulleres: 26,3 anos
- Número de fogares: 570,036 (con 2.559.499 habitantes)
- Urbans: 239.338 (con 1.088.814 habitantes)
- Rurais: 330.698 (con 1.470.685 habitantes)
[editar] Grupos etnicos
Non hai un único grupo etnico chamado Daguestaní. No Daguestán conviven máis dunha ducia de grupos étnicos:
- Pobos Daguestanís — 80% comprenden:
- Pobos do grupo linguistico Daguestán
- Avares — aproximadamente 500.000
- Darxins — aproximadamente 300.000
- Lezxins — máis de 200.000
- Tabasarans — aproximadamente 70.000
- Rutuls — aproximadamente 15.000
- Agul — aproximadamente 15.000
- Tsakhuros — aproximadamente 10.000
- Kumyks — máis de 200.000
- Laks — aproximadamente 100.000
- Nogays — aproximadamente 35.000
- Azerís — aproximadamente 85.000
- Pobos do grupo linguistico Daguestán
- Rusos — 9%, aproximadamente 85.000
- Chechenos — 3%, aproximadamente 65.000
- Outros — 8%:
- Tatos — aproximadamente 10.000
- Ukrainos — aproximadamente 10.000
- Tatares — menos de 10.000
- Osetios — menos de 5.000
- Xudeus das montañas — probablemente menos de 5.000
Atopanse tamen pequenos groupos coma os Balkares (que viven principalmente en Kabardino-Balkaria), ou os Xinukhs, uns 200, membros dunha familia complexa de Caucasianos autoctonos — uns 40 grupos, comprendendo pobos pouco coñecidos coma os Akhwakhs, moitos deles concentranse no Daguestán. A destacar tamen os Laks que inmigraron despois dunha deportación na epoca sovietica, e os Hunzibs ou pobo Khunzal que viven somente en catro cidades do interior.
A lingua franca no Daguestán é o ruso, falanse máis de trinta linguas.
[editar] Historia
O Daguestán converteuse nunha republica da Federación de Rusia no 1991.
En 1999 un groupo de fundamentalistas musulmans vindo de Chechenia, baixo o comandante de Khamil Basaiev, asi como apoios locais, lanzan unha insurreción no Daguestán. Iso provoca a decision rusa de invadir Chechenia ese ano.
O celebre xefe musulman Imam Khamil era do Daguestán. El era un Avar.
[editar] Politica
O xefe do goberno no Daguestán é o presidente. En 2004 o presidente era Magomadali Magomadovich Magomadov.
[editar] Economia
En 2000, o economia do Daguestán descomponse asi:
- Industria: 24%
- Agricultura: 35%
- Construcción: 26%
- Transporte e Comunicacións: 5%
- Comerzo e Servizos: 9%
- Outros: 1%
As industrias importantes incluen a transformación dos produtos alimentarios, a produción de electricidade, o extracción do petroleo, a fabricación de maquinas, a quimica. As exportacións principais do Daguestán son o petroleo e mailos carburantes. Os produtos agricolas importantes incluin o peixe do Mar Caspio, o viño e os licores, e varias frutas.
O Daguestán é a republica menos urbanizada do Cáucaso.
[editar] Relixion
A maior parte da poboación do Daguestán é musulmana. Coma pola maior parte da rexion Caucasiena, o islam nativo do Daguestán é da rama sufista desde hai séculos. Estes últimos anos teñense notado tensions entre as escolas sufistas locais e os misioneiros wahabitas chegados á rexion.
[editar] Ligazóns externas
- Site web oficial do Daguestán (en ruso)
- Site web oficial do presidente da Republica do Daguestán (en ruso)
Categorías: Países | Europa | Asia | Rusia
