Πολιτισμός του Λάγυνου
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ο πολιτισμός του Λάγυνου (Beaker culture) (επίσης πολιτισμός του κωδωνόσχημου Λάγυνου, Άνθρωποι του Λάγυνου, Γερμανικά Glockenbecherkultur), περ. 2600 - 1900 Π.Κ.Ε., είναι ο όρος που χρησιμοποιείται για την περιγραφή ενός ευρέως αλλά σποραδικώς διασκορπισμένου αρχαίου πολιτισμού της προϊστορικής δυτικής Ευρώπης που εμφανίστηκε στην Ύστερη Νεολιθική και διήρκεσε έως την πρώιμη Εποχή του Χαλκού.
Πίνακας περιεχομένων |
[Επεξεργασία] Διασπορά
Κατάλοιπα αυτού του πολιτισμού βρέθηκαν στη σημερινή Πορτογαλία, την Ισπανία, τη Γαλλία, τη Μεγάλη Βρετανία και την Ιρλανδία, τις Κάτω Χώρες και τη Γερμανία, ανάμεσα στους ποταμούς Έλβα και Ρήνο, τον άνω Δούναβη ως την λεκάνη της Βιέννης, τη Σαρδηνία και την Σικελία στη Μεσόγειο. Επί του παρόντος δεν υπάρχουν ενδείξεις για βαθύτερη διείσδυση προς την Ανατολή.
[Επεξεργασία] Κεραμεική
Ο πολιτισμός του Λάγυνου διακρίνεται από την ευρεία χρήση κεραμεικής συγκεκριμένου τύπου -ενός λάγυνου με κωδωνόσχημο προφίλ που ανακαλύφθηκε στη δυτική Ευρώπη κατά το τέλος της 3ης χιλιετίας Π.Κ.Ε.- και φαίνεται πως χρησιμοποιείτο για την αποθήκευση και κατανάλωση υδρόμελου.
[Επεξεργασία] Προέλευση
Ο πολιτισμός του Λάγυνου προέρχεται πιθανώς από τον πρώιμο πολιτισμό της σχοινόμορφης κεραμεικής, ενώ η περιοχή της Ρηνανίας και των Κάτω Χωρών είναι πιθανώς το περισσότερο αποδεκτό σημείο προέλευσης, (James P. Mallory,EIEC σελ. 53). Συχνά θεωρείται πρόγονος του πρώιμου Ινδοευρωπαϊκού πολιτισμού.
Αντίθετα η Μαρίζα Γκιμπουτάς θεωρεί ότι οι άνθρωποι του πολιτισμού του Λάγυνου προήλθαν από τους πολιτισμούς της ανατολικής κεντρικής Ευρώπης, που μεταλλάχθηκαν εξαιτίας εισβολών και αναμείξεων με φυλές που προήλθαν από τις ανατολικές στέπες. Η θεωρία αυτή αμφισβητείται ευρέως ακόμα και από τους υποστηρικτές της υπόθεσης μιας τέτοιας νομαδικής εισβολής (Υπόθεση Κούργκαν).
[Επεξεργασία] Ερμηνεία
Εξαιτίας της ασυνήθιστης μορφής και τυπολογίας της κεραμεικής του και της αιφνίδιας εμφάνισής του στον αρχαιολογικό χρονολογικό ορίζοντα, η παραδοσιακή ερμηνεία για τον Πολιτισμό του Λάγυνου είναι ότι διεσπάρη στην Ευρώπη από μια πολιτισμική ομάδα (Θεωρία της διασποράς). Στις αρχές του 20ου αιώνα η κεραμεική του πολιτισμού του Λάγυνου, θεωρείτο στοιχείο μιας ομάδας ανθρώπων που, με αλλεπάλληλα κύματα εισβολών, έφερε μαζί του την μεταλλοτεχνία, την συνεσταλμένη θέση ταφής και τους στρογγυλούς τύμβους, αντικαθιστώντας έναν πρωιμότερο νεολιθικό ευρωπαϊκό πολιτισμό.
Σήμερα πολλοί αρχαιολόγοι πιστεύουν ότι οι 'άνθρωποι' του Λάγυνου δεν υπήρξαν ως διακριτή ομάδα και ότι οι λάγυνοι και άλλα νέα τεχνουργήματα εκείνης της περιόδου ή ταφικές πρακτικές είναι ενδεικτικές της ανάπτυξης νέων δεξιοτήτων. Είναι πιθανότερο αυτή η γνώση να προήλθε από πολιτισμικές αλληλεπιδράσεις, παρά ως αποτέλεσμα μιας μαζικής μετανάστευσης. Αυτή η η θεωρία της μη επέβασης προτάθηκε αρχικά από τον Κόλιν Μπάρτζες (Colin Burgess) και τον Στηβ Σένναν (Steve Shennan) στα μέσα της δεκαετίας 1970. Σήμερα ο πολιτισμός του Λάγυνου θεωρείται περισσότερο ένα σύνολο γνώσης που υιοθετήθηκε και εφαρμόστηκε από αυτόχθονες Ευρωπαίους σε διάφορους βαθμούς.
[Επεξεργασία] Δικτυακοί τόποι
- A Beaker from Kent
- http://www.bbc.co.uk/history/archaeology/bronzeageman_2.shtml
- http://www.stephen.j.murray.btinternet.co.uk/bronze.htm
[Επεξεργασία] Προτεινόμενη Βιβλιογραφία
- Oxford Concise Dictionary of Archaeology, Darvill, T, OUP, 2003
- James P. Mallory, "Beaker Culture", Encyclopedia of Indo-European Culture, Fitzroy Dearborn, 1997.
