Κλίμακα Ρίχτερ
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Η Κλίμακα Ρίχτερ (Richter scale) είναι μια διαδεδομένη λογαριθμική κλίμακα ποσοτικού μεγέθους ενός σεισμού. Η κλίμακα αναπτύχθηκε το 1935 στη Νότια Καλιφόρνια των ΗΠΑ από τους αμερικανό φυσικό σεισμολόγο Τσαρλς Ρίχτερ (Charles Francis Richter) και ομοίως τον γερμανό Μπένο Γκούτενμπεργκ (Beno Gutenberg).
Η κλίμακα αυτή, που φέρει προς τιμή το όνομα του ενός των δημιουργών της, επινοήθηκε αρχικά για μέτρηση τοπικών σεισμών. Λόγω όμως της πρωτοτυπίας της, ορίσθηκε διεθνώς ως κλίμακα αναφοράς των σεισμών. Βέβαια οι σύγχρονοι σεισμογράφοι καταγράφουν και ασθενέστερες δονήσεις από εκείνες που αρχικά είχαν επιλεχθεί για να ορίσουν το "μηδέν" (όπου και ορίζονται με αρνητικές τιμές). Η ανάγκη δε για ακριβέστερη ποσοτική μέτρηση του μεγέθους ενός σεισμού έχει περιορίσει σήμερα τη χρήση της κλίμακας Ρίχτερ σε τοπικούς σεισμούς.
Κάθε μονάδα της κλίμακας αντιπροσωπεύει δεκαπλάσια αύξηση στο μέγεθος του σεισμού, δηλαδή οι αριθμοί της κλίμακας Ρίχτερ είναι ανάλογοι των δεκαδικών λογαρίθμων των μεγεθών.
Αν και η κλίμακα δεν έχει θεωρητικό ανώτερο όριο, οι μεγαλύτεροι σεισμοί που έχουν καταγραφεί δεν έχουν υπερβεί τη τιμή των 9 της εν λόγω κλίμακας.
Βέβαια μετά την διεθνή καθιέρωσή της κλίμακας, οι ίδιοι οι δημιουργοί της, την βελτίωσαν ώστε να εξαλειφθούν οι περιορισμοί τόσο της απόστασης όσο και των τύπων των εν χρήσει σεισμογράφων. Δημιουργήθηκαν επίσης και νομογράμματα, με βάση τα οποία μπορεί να εξαχθεί απευθείας το μέγεθος ενός σεισμού με βάση ορισμένα χαρακτηριστικά του, όπως η χρονική του διάρκεια και το πλάτος των δευτερευόντων σεισμικών κυμάτων.
Μια εμπειρική αντίληψη του βαθμού «1» της κλίμακας είναι η δόνηση που παράγεται από τη διέλευση ενός τρένου ή ενός ερπυστριοφόρου άρματος (σε άσφαλτο) με μέση ταχύτητα, ενώ βαθμός «2» είναι η δόνηση που αντιλαμβάνονται οι θεατές (παρέλασης) από διέλευση ίλης αρμάτων.
Παρά τα παραπάνω στη σύγχρονη πρακτική χρησιμοποιείται ένα πιο σωστά θεμελιωμένο μέτρο για το μέγεθος του σεισμού η "σεισμική ροπή" που παρέχει πολύ πιο ομοιόμορφη κλίμακα για το σεισμικό γεγονός.
Τέλος η "κλίμακα Ρίχτερ" δεν θα πρέπει να συγχέεται με τη κλίμακα Μερκάλι που προσδιορίζει όχι το μέγεθος αλλά την ένταση του σεισμικού φαινομένου.