Ідыш

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі.

Гэта — накід артыкула. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, напісаўшы яго, для гэтага націсьніце спасылку «Рэдагаваць».

Ідыш ( ייִדיש, Yiddish, Jiddisch) — гэта мова зь сям'і германскіх моў, на якой у пачатку XX стагодзьдзя гаварыла каля 11 млн габрэяў па ўсім сьвеце. Назоў ідыш азначае 'габрэйскі' (гістарычна таксама - тайч, ідыш-тайч, ад тайч (з ідышу ייִדיש־דײַטש) ідыш-тайч - габрэйскі нямецкі, альбо па іншай вэрсіі - «тлумачэньне» у сувязі з традыцыяй вуснага тлумачэньня габрэйскіх тэкстаў пры іх вывучэньні).

Ідыш паўстаў у Цэнтральнай і Ўсходняй Эўропе паміж IX і XII стагодзьдзямі на аснове сярэдненямецкіх дыялектаў (70-75%) з шырокімі запазычаньнямі з старажытнагабрэйскай і арамейскай (каля 15%), а таксама з раманскіх і славянскіх моў (у дыялектах дасягае 20%). Сплаў моў спарадзіў арыгінальную граматыку, якая дазваляе камбінацыю слоў нямецкага кораня з сінтаксічнымі элементамі семіцкіх і славянскіх моў. Дагэтуль ідышам карыстаюцца збольшага ашкеназкія габрэі.

[рэдагаваць] Дыялекты ідыша

[рэдагаваць] Ідыш у інтэрнэце

[рэдагаваць] Ганеньні на ідыш у СССР і Ізраілі

[рэдагаваць] Ідышысцкая журналістыка

[рэдагаваць] Літаратура на ідышы

Да найбольш вядомых пісьменьнікаў на мове ідыш належаць: Шалом Алэйхем, Іцхак Лейба Перац, Шалом Аш, Ісаак Башэвіс Сынгер, Мардэхай Гебіртыг і Абрагам Суцкевер.