Mít

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Mít

Cây và quả mít

Phân loại khoa học

Giới (Kingdom):	Plantae
Ngành (Division):	Magnoliophyta
Lớp (Class):	Magnoliopsida
Bộ (Ordo):	Rosales
Họ (Familia):	Moraceae
Chi (Genus):	Artocarpus
Loài (Species):	heterophyllus

Danh pháp khoa học

Artocarpus heterophyllus
Lam.

Mít (tiếng Malay: nangka; tiếng Tagalog: langka; tiếng Bồ Đào Nha: katahar; tiếng Bhojpuri: Jaca) là loài thực vật và quả của nó, mọc phổ biến ở Đông Nam Á và Brasil. Nó là cây thuộc họ Dâu tằm Moraceae, và được cho là có nguồn gốc ở Ấn Độ và Bangladesh. Quả mít là loại quả quốc gia của Bangladesh. Tên gọi khoa học khác của nó là Artocarpus integrifolia.

[sửa] Đặc điểm

Cây mít thuộc loại cây gỗ nhỡ cao từ 8 đến 15 m. Cây mít ra quả sau ba năm tuổi và quả của nó là loại quả phức, ăn được lớn nhất có giá trị thương mại, hình bầu dục kích thước (30-60) cm x (20-30) cm. Mít ra quả vào khoảng giữa mùa xuân và chín vào giữa và cuối mùa hè (tháng 7-8). Nó là một loại quả ngọt, có thể mua được ở Mỹ và châu Âu trong các cửa hàng bán các sản phẩm ngoại quốc. Sản phẩm được bán trong dạng đóng hộp với xi rô đường hay có thể mua ở dạng quả tươi ở các chợ châu Á. Các lát mỏng và ngọt cũng được sản xuất từ nó. Mít cũng được sử dụng trong ẩm thực của khu vực Đông Nam Á, trong các món ăn của người Việt Nam và Indonesia.

Gỗ của cây mít thuộc gỗ nhóm IV, đôi khi được sử dụng để sản xuất các dụng cụ âm nhạc như các loại mộc cầm, là một phần của gamelan ở Indonesia (một thể loại dàn nhạc bao gồm chiêng, cồng, trống, các loại nhạc cụ bằng các thanh kim loại hay gỗ).

[sửa] Các món ăn có sử dụng mít

Gudeg món ăn truyền thống ở Jogyakarta, miền trung Java, Indonesia
Các lát mít mỏng
Lodeh
Sayur Asam
Cơm và ca ri ở Sri Lanka
Món mít trộn ở Huế, xem tại đây
Quả mít non có thể sử dụng như rau để nấu canh, kho cá, xào với thịt, làm gỏi v.v.
Các múi mít chín có thể ăn tươi, có vị rất ngọt do có hàm lượng đường như glucoza, fructoza cao (10-15%). Xơ mít có thể dùng làm dưa muối (nhút). Hạt mít cũng ăn được và có giá trị dinh dưỡng nhất định.
Nhút: sản phẩm làm từ xơ mít chín hoặc từ quả mít xanh. "Nhút Thanh Chương, tương Nam Đàn" thường để nói đến hai đặc sản của hai vùng quê ở Nghệ An. (Xem thêm Cách làm món nhút và Cách dùng món nhút.)

[sửa] Ở Việt Nam

Cây mít được trồng phổ biến ở các vùng nông thôn. Mít có nhiều loại như mít mật, mít dai, mít tố nữ (đặc sản của miền Nam) v.v, ngoài giá trị dinh dưỡng trong ẩm thực như nói trên, nhiều bộ phận của cây mít còn là vị thuốc. Xem thêm ở phần Liên kết ngoài dưới đây.

[sửa] Từ vựng về mít

Trái mít non còn rất nhỏ cở ngón tay cái đuợc người miền Nam gọi là dái mít. Dái mít có vị chát thơm nhẹ được dùng trộn làm gỏi hay làm thức ăn chay.