Şükrü Kaya

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Şükrü Kaya Osmanlı Devleti'nin son yıllarında çeşitli devlet görevleri yaptıktan sonra, Kurtuluş Savaşı'na katılmış, savaşın ardından kısa bir dönem İzmir Belediye Başkanlığını üstlendikten sonra Atatürk'ün yakın çalışma arkadaşlarından biri olmuş devlet ve siyaset adamıdır.

1883'de İstanköy'de doğdu. İlk ve ortaöğrenimini İstanköy'de yaptı. Midilli İdadisi'ni bitirdi. İstanbul'a giderek Galatasaray Sultanisi'ne girdi, burada okurken aynı zamanda Hukuk Mektebine devam etti. 1908 yılında Hukuk Mektebi'ni bitirince Paris'e gitti, burada Hukuk Fakültesini bitirdi.

Türkiye'ye dönünce Hariciye Nezaretinde katiplikle devlet hizmetine başladı. Mülkiye müfettişi oldu. Aşair ve Muhacirin (Aşiretler ve göçmenler) Genel Müdürü oldu. Mülkiye Müfettişi olarak Anadolu'da ve Irak'ta bulundu. Sonra görevinden ayrılarak İzmir'e gitti. Buca Sultanisinde bir süre öğretmenlik yaptı. Mondros Mütarekesinden sonra İzmir Müdafaai Hukuk Cemiyetine girerek dış ilişkiler bölümünde çalıştı. Milli Mücadele için yaptığı çalışmalar yüzünden tutuklanarak İstanbul'daki Bekirağa Bölüğüne gönderildi.

İstanbul'un işgalinden sonra Malta'ya sürüldü. Malta'dan kaçarak Avrupa'ya gitti. Bir süre İtalya ve Almanya'da kaldıktan sonra Anadolu'ya geldi ve Milli Mücadeleye katıldı. Birinci Lozan Konferansı'na giden heyette danışman olarak çalıştı. Konferansta bulunduğu sırada İzmir Belediye Başkanlığına seçildi. 1923 yılında Menteşe Milletvekili olarak T.B.M.M.'ye seçildi ve 1924 yılında İsmet Paşa Hükümetinde Tarım Bakanlığı yaptı. Fethi Bey Hükümetinde Dışişleri Bakanlığına getirildi (1923-1924). Hükümetin istifasıyla bu görevden ayrıldı. T.B.M.M. 3. Dönemde Muğla milletvekili olan Şükrü Kaya, 4. İsmet Paşa Hükümetinde İçişleri Bakanlığı'nda bulundu. Bundan sonra Atatürk'ün ölümüne kadar kurulan bütün hükümetlerde aynı görevi sürdürdü (1927-1938).

Bu arada C.H.P. Genel Sekreterliğine getirildi ve 11 Kasım 1938'de bakanlık görevinden ayrıldı. Siyasetin yanı sıra yazarlık yapan Şükrü Kaya, Daniel Defoe'dan Robinson Crusoe (1923), Henri Berau'dan Şişko (1924), Charles Rist ve Charles Gide'den Günümüze kadar iktisadi mezhepler tarihi (1927), Bukley'den Eski Yunan Masalları ve Mathiez'den Fransız İhtilali (1950) adlı eserleri dilimize çevirdi.

Cumhuriyet gazetesinde makaleler yazan Şükrü Kaya'nın 1927-1937 yılları arasındaki konuşmaları ve yazıları da kitap olarak yayımlandı. Ayrıca 1935-1938 yıllarındaki söylevlerinin bir bölümü, Türkçe ve Fransızca broşür olarak çıktı. Şükrü Kaya 1959 yılında İstanbul'da öldü.

Önce gelen: İsmet İnönü	Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı 21 Kasım 1921 - 4 Mart 1925	Sonra gelen: Tevfik Rüştü Aras

g·t·d

2. Hükümet - 2. İnönü Hükümeti (6 Mart 1924 - 22 Kasım 1924)

Başvekil ve Hariciye Vekili: İsmet İnönü
Adliye Vekili: Mustafa Necati Uğural · Müdafa-i Milliye (Milli Savunma) Vekili: Kazım Özalp · Dahiliye (İçişleri) Vekili: Ahmet Ferit Tek · Maliye Vekili: Mustafa Abdülhalik Renda (→21.5.1924) → Mehmet Recep Peker · Maarif Vekili: Hüseyin Vasıf Çınar · Mübadele, İmar ve İskan Vekili: Mahmut Celal Bayar (→7.7.1924) → Refet Canıtez · Nafia (Bayındırlık) Vekili: Süleyman Sırrı Bey · Sıhhiye ve Muavenet-i İçtimaiye (Sosyal Yardım) Vekili: Refik Saydam · Ziraat Vekili:: Zekai Apaydın (→20.8.1924) → Şükrü Kaya · Ticaret Vekili:: Hasan Saka

g·t·d

3. Hükümet - Ali Fethi Okyar Hükümeti (22 Kasım 1924 - 3 Mart 1925)

Başvekil: Ali Fethi Okyar
Adliye Vekili: Mahmut Esat Bozkurt · Müdafa-i Milliye (Milli Savunma) Vekili: Kazım Özalp · Dahiliye Vekili, Mübadele ve İmar İskan Vekaleti Vekili: Mehmet Recep Peker (→21.5.1924) → Mahmut Cemil Uybadın · Hariciye Vekili: Şükrü Kaya · Maliye Vekili: Mustafa Abdülhalik Renda · Maarif Vekili: Şükrü Saracoğlu · Nafia (Bayındırlık) Vekili: Feyzi Pirinççioğlu · Sıhhiye ve Muavenet-i İçtimaiye (Sosyal Yardım) Vekili: Mazhar Germen · Ziraat Vekili:: Hasan Fehmi Ataç · Ticaret Vekili:: Ali Cenani · Bahriye (Denizcilik) Vekili:: İhsan Eryavuz

g·t·d

5. Hükümet - 4. İnönü Hükümeti (1 Kasım 1927 - 27 Eylül 1930)

Başvekil: İsmet İnönü
Adliye Vekili: Mahmut Esat Bozkurt · Müdafa-i Milliye (Milli Savunma) ve Bahriye Vekaleti Vekili: Mustafa Abdülhalik Renda · Dahiliye Vekili: Şükrü Kaya · Hariciye Vekili: Tevfik Rüştü Aras · İktisat Vekili: Şakir Kesebir · Mustafa Rahmi Köken · Maliye Vekili: Şükrü Saracoğlu · Maarif Vekili: Mustafa Necati Uğural · Mehmet Recep Peker · Hüseyin Vasıf Çınar · İsmet İnönü · Cemal Hüsnü Taray · Refik Saydam · Nafia (Bayındırlık) Vekili: Behiç Erkin · Mehmet Recep Peker · Sıhhiye ve Muavenet-i İçtimaiye Vekili: Refik Saydam · Ziraat Vekili ve Ticaret Vekaleti Vekili:: Mustafa Rahmi Köken

g·t·d

6. Hükümet - 5. İnönü Hükümeti (27 Eylül 1930 - 4 Mayıs 1931)

Başvekil: İsmet İnönü
Adliye Vekili: Yusuf Kemal Tengirşenk · Müdafa-i Milliye Vekili: Zekai Apaydın · Mustafa Abdülhalik Renda · Dahiliye Vekili: Şükrü Kaya · Hariciye Vekili: Tevfik Rüştü Aras · İktisat Vekili: Mustafa Şeref Özkan · Maliye Vekili: Şükrü Saracoğlu · Mustafa Abdülhalik Renda · Maarif Vekili: Esat Sagay · Nafia (Bayındırlık) Vekili: Hilmi Uran · Zekai Apaydın · Sıhhiye ve Muavenet-i İçtimaiye Vekili: Refik Saydam ·

g·t·d

7. Hükümet - 6. İnönü Hükümeti (4 Mayıs 1931 - 1 Mart 1935)

Başvekil: İsmet İnönü
Adliye Vekili: Şükrü Saracoğlu · Müdafa-i Milliye Vekili: Zekai Apaydın · Dahiliye Vekili: Şükrü Kaya · Hariciye Vekili: Tevfik Rüştü Aras · İktisat Vekili: Mustafa Şeref Özkan · Mahmut Celal Bayar Maliye Vekili: Fuat Ağralı · Mustafa Abdülhalik Renda · Maarif Vekili: Esat Sagay · Refik Saydam · Reşit Galip Bey · Zeynel Abidin Özmen · Nafia (Bayındırlık) Vekili: Ali Çetinkaya · Hilmi Uran · Fuat Ağralı · Sıhhiye ve Muavenet-i İçtimaiye Vekili: Refik Saydam

g·t·d

8. Hükümet - 7. İnönü Hükümeti (1 Mart 1935 - 25 Ekim 1937)

Başvekil: İsmet İnönü
Gümrük ve İnhisarlar Vekili: Ali Rana Tarhan · Adliye Vekili: Şükrü Saracoğlu · Yusuf Kemal Tengirşenk · Müdafa-i Milliye Vekili: Kazım Özalp · Dahiliye Vekili: Şükrü Kaya · Hariciye Vekili: Tevfik Rüştü Aras · Maliye Vekili: Fuat Ağralı · İktisat Vekili: Mahmut Celal Bayar Maarif Vekili: Zeynel Abidin Özmen · Saffet Arıkan · Nafia (Bayındırlık) Vekili: Ali Çetinkaya → (v.) Sırrı Day → Ali Çetinkaya · Sıhhiye ve Muavenet-i İçtimaiye Vekili: Refik Saydam · Ziraat Vekili: Şakir Kesebir · Muhlis Erkmen

g·t·d

9. Hükümet - 1. Bayar Hükümeti (25 Ekim 1937 - 11 Kasım 1938)

Başvekil: Mahmut Celal Bayar
Gümrük ve İnhisarlar Vekili: Ali Rana Tarhan · Adliye Vekili: Şükrü Saracoğlu Müdafa-i Milliye Vekili: Kazım Özalp · Dahiliye Vekili: Şükrü Kaya · Hariciye Vekili: Tevfik Rüştü Aras · Maliye Vekili: Fuat Ağralı · İktisat Vekili: Şakir Kesebir Maarif Vekili: Saffet Arıkan · Nafia (Bayındırlık) Vekili: Ali Çetinkaya · Sıhhiye ve Muavenet-i İçtimaiye Vekili: Ahmet Hulusi Alataş · Ziraat Vekili: Şakir Kesebir · Faik Kurdoğlu

g·t·d

T.C. Dışişleri Bakanları

Bekir Sami Kunduk • Ahmet Muhtar Mollaoğlu • Yusuf Kemal Tengirşenk • İsmet İnönü • Şükrü Kaya • Tevfik Rüştü Aras • Şükrü Saracoğlu • Numan Menemencioğlu • Hasan Saka • Necmettin Sadak • Mehmet Fuad Köprülü • Fatin Rüştü Zorlu • Selim Sarper • Feridun Cemal Erkin • Hasan Esat Işık • İhsan Sabri Çağlayangil • Osman Olcay • Haluk Bayülken • Turan Güneş • Melih Esenbel • Gündüz Ökçün • Hayrettin Erkmen • İlter Türkmen • Vahit Melih Halefoğlu • Mesut Yılmaz • Ali Bozer • Ahmet Kurtcebe Alptemoçin • Safa Giray • Hikmet Çetin • Mümtaz Soysal • Murat Karayalçın • Erdal İnönü • Coşkun Kırca • Deniz Baykal • Emre Gönensay • Tansu Çiller • İsmail Cem • Şükrü Sina Gürel • Yaşar Yakış • Abdullah Gül •

	İzmir Belediye Başkanları
Osmanlı Devleti son dönemi: Evliyazade Hacı Mehmet Efendi \| Helvacızade Emin Bey \| Evliyazade Hacı Mehmet Efendi \| Ragıp Paşa \| Yahya Hayati Paşa Hacı Mehmet Eşref Paşa (1895-1902) \| Tevfik Paşa (1908) \| Ali Nazmi Bey (1908-1910) \| Ethem Taşlıoğlu (1911-1912) \| Evliyazade Refik Bey (1913-1918) Yunan işgali dönemi: Hacı Hasan Paşa (1919-1922) Cumhuriyet dönemi: Şükrü Kaya (1922-1924) \| Muammer Uşaklıgil (1924) \| Hüseyin Aziz Akyürek (1924-1925) \| Hulusi Alataş (1928-1930) \| Sezai Göker (1930-1931) \| Behçet Uz (1931-1940) \| Reşat Leblebicioğlu (1941-1949) \| Hulusi Felek (1950) \| Rauf Onursal (1950-1954) \| Selahattin Akçiçek (1954-1955) \| Enver Dündar (1955-1957) \| Faruk Tunca (1957-1960) \| Sefa Poyraz (1960) \| Burhanettin Uluç (1960-1961) \| Enver Saatçigil (1962-1963) \| Rebii Başol (1963) \| Osman Kibar (1963-1973) \| İhsan Alyanak (1973-1980) \| Cahit Günay (1980-1983) \| Ceyhan Demir (1983-1984) \| Burhan Özfatura (1984-1989) \| Yüksel Çakmur (1989-1994) \| Burhan Özfatura (1994-1999) \| Ahmet Piriştina (1999-2004) \| Aziz Kocaoğlu (2004-) \|

"http://tr.wikipedia.org../../../%C5%9F/%C3%BC/k/%C5%9E%C3%BCkr%C3%BC_Kaya_4c9e.html"'dan alındı

Şükrü Kaya

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Views

Sitede yol bulma

Ara