Haxhxhi
Nga Wikipedia, Enciklopedia e Lirë
|
Pjesë nga një sërë artikujsh. Historia e Islamit |
Besimi dhe praktika |
• Teuhidi i Allahut • Deklarata Islame • Namazi • Agjërimi • Haxhxhi • Zekati • |
Figura të njohura |
• Muhammedi • Sahabët • Profetët në Islam • Aliu • Ebu Bekir • Omeri |
Tekste dhe ligje |
• Kur'ani • Suret Kur'anore • Hadithi • Sheriati • Jurispudenca Islame • |
Medh-hebet në Islam |
• Hanefi • Shafi • Maliki• Hanbeli • |
Aspektet shoqërore |
• Akademia • Teologjia • Filozofia • Shkenca • Arti • Arkitektura • Qytetet • Kalendari • Festat • Gruaja • … në Kur'an • Sufizmi• |
Shih edhe |
• Fjalori Islam • |
Haxhxh (Arab.:حج Përkthyer: Haxhxh) në islam paraqet vizitën e vendeve të caktuara (Kabes dhe Arafatit) në kohë të caktuar (gjatë muajve të haxhxhit)duke kryer vepra të caktuara. Si kusht i pestë i fesë sonë Islame është kryerja e haxhxhit. Këtë obligim duhet ta kryejnë muslimanët e pasur, sepse ky obligim është i karakterit material, andaj kërkon edhe flijimin e pasurisë krahas mundit. All-llahu xh.sh. në suren Ali Imran, ajetet 96/97, thotë: "Shtëpia (xhamia) e parë e ndërtuar për njerëz është ajo që ungrit në Bekë (Meke), e dobishme, udhërrëfyese për mbarë njerëzimin. Aty ka shenja të qarta: vendi i Ibrahimit dhe kush hyn në te , ai është i sigurt. Për hirë të Allahut xh.sh., vizita e shtëpis (Qabes) është obligim pët ata që kan mundësi udhëtimi te ajo, e kush nuk e beson (ai nuk e viziton), Allahu xh.sh. nuk është i nevojshëm për (ibadetin që e bëjnë) njerëzit". Këto dy ajete qartë argumentojnë mbi obligimin e haxhxhit, që duhet kryer sipas mundësive. Haxhxhi duhet kryer një herë në jetë, e kush ka mundësi edhe më shumë, duke u bazuar në hadithin e Pejgamberit paqa qoft mbi të i cili thotë: "Haxhxhi, është një herë në jetë, e kush e përsëritë bën punë të mirë". Sipas mundësisë haxhxhin duhet kryer në atë kohë kur të arrijnë mundësitë materiale dhe shëndetësore. Nuk duhet vonuar edhe ky është urdhëri i pejgamberit alejhisselam i cili thotë: "Shpejtoni për në haxhxh, se askush nga ju nuk di se çka mund t'i ndodhë". Haxhxhi është bërë obligim në vitin e nëntë të hixhretit.
Tabela e përmbajtjeve |
[redaktoni] Vlerat e Haxhxhit
- Kryerja e haxhit tregon faktin se si besimtari i sinqertë, i nënshtrohet urdhërit të Zotit duke braktisur pasurinë, punën dhe familjen e tij.
- Haxhxhi e stërvit njeriun me sabër (durim) dhe aftëson t'i përballojë vështërsitë.
- E forcon imanin (besimin), e edukon shpirtin dhe i shlyn mëkatet.
- Në haxhxh arrihet barabarësia dhe vëllazërimi i plotë në mes pjesmarrësve të kombësive, racave, gjuhëve dhe kategorivetë ndryshme të njerëzve.
- Në këtë mënyr afrohen njëri me tjetrin, njihen me popuj të ndryshëm, këmbejnë mendimet dhe shfrytëzojnë përvojat e njëritjetrit.
[redaktoni] Kushtet që duhet plotësuar haxhiu
- Të jetë musliman
- Të jetë pa të meta psiqike
- Të jetë i moshës madhore
- Të jetë i lirë
- Të ketë mundësi pët t'a kryer haxhxhin (pasuri dhe shëndet)
- Të kryhet haxhxhi në muajtë e haxhxhit; Shewal, Dhu-lka'de dhe dhjetë ditët e Dhulhixhes.
- Gruaja të jetë e shoqëruar nga të afërmit e saj (mahrem)
[redaktoni] Farzet e Haxhxhit
- Ihrami: që do të thotë nijeti, vendosja për haxhxh.
- Qëndrimi në Arafat, në kohë të caktuar.
- Tavafi-zijareti, tavafi më i rëndësishëm që bëhet ditën e Bajramit.
- Nëse lëshohet njëri nga këto farze, duhet përsëritur haxhxhin.
[redaktoni] Vaxhibet e Haxhit
- Veshja e ihrameve nga Mikatet (Mikat është vendi, kufiri të cilin nuk guxon ta kalojë ai që dëshiron të hyjë në Meke)
- Të mos mbathë rroba të qepura
- Burrat mos ta mbulojnë kokën
- Të mos mbulohet fytyra te femrat
- Sa'ji në mes Safasë dhe Merves (Sa'j do të thotë ecje me hapa të shpejtë)
- Zgjatja e qëndrimit në Arafat (nga zevali i diellit deri në perëndim)
- Largimi nga Arafati me lejen e imamit
- Qëndrimi në Muzdelife (mjafton një kohë të shkurtër)
- Të vonuarit e akshamit dhe falja e tij bashkë me namazin e jacisë në Muzdelife
- Gjuajta e guralecave në xhemre, në Mine, në ditë të caktuara
- Rruarja ose nënqethja e kokës
- Therja e një dashi (kurban)
- Në fillim gjuatja e guralecave, pastaj prerrja e kurbanit dhe rruajtja ose nënqthja
- Tavafu-sadri për të largëtin (quhet tavafi para kthimit në shëpi)
- Të jetë tavafu-zijareti në ditët e Bajramit: të parën, të dytën ose të tretën ditë para akshamit. Gjatë kryerjes së këtij tavafi duhet me qenë i pastër.
- Nëse njëri nga këto akte që i përmendëm lëshohet duhet therrë kurban, të gjitha aktet e tjera, përpos këtyre që u përmndën,janë sunnete dhe adabe. Çdo person i cili e bën tavafin është i detyruar të falë dy rekatë pasi të rotullohet shtatë herë. Tavafi të fillojë prej haxherul-esvedit (gurrit të zi), niset nga ana e djathtë, është e parapëlqyer të hecet në këmbë.
[redaktoni] Sunnetet e Haxhit
Sunnetet e haxhxhit janë të shumta, mirëpo ne do t'i përmendim disa nga ato:
- Të pastrohet trupi para se të vishet ihrami, (të priten thonjtë, të qethen flokët, të rruhemi)
- Të parfymosen burrat
- Të falen dy rekate namaz para fillimit
- Të kënduarit e Telbijes pas ihramit: Leb-bejke All-llahumme leb-bejk, Lebe-bejke la sherijke leke leb-bejk, Inel-lhamde,ve ni'mete vel mulku leke la sherijke lek. (Të përgjigjemi, O Zot, të përgjigjemi. Të përgjigjemi. Ti nuk ke shok, të përgjigjemi.Ty të takon çdo lavdërim, mirësi dhe pushtet. Ti nuk ke shok)
- Të qëndruarit në Mine, në ditë të caktuara, dhe largimi nga ajo pas daljes së diellit të ditës së nëntë për në Arafat
- Të mbajturit e rregullave dhe diciplinës gjatë kryerjes së sharteve të Haxhxhit
[redaktoni] Umreja
Vizita e Qabes në mënyr të veçantë. Umreja përbëhet prej: Ibrahimit, Tavafit dhe S'ajit pasë të cilave duhet qethur oserruajtur.
Umreja është sunneti-muekkede, kohën nuk eka të caktuar, por më e lavdëruar është umreja të kryhet në muajin e Ramazanit, bazuar në hadithin e të Dërguarit tonë i cili thotë: " Umreja në Ramazan e arrijnë vlerën e Haxhxhit".
[redaktoni] Fjala pvrfundimtare mbi haxhxhin
Kur është pyetur Pejgamberi alejhisselam se:
- Cilat punë janë më të rëndësishme?
- Besimi në All-llahun dhe Pejgamberin e Tij,u përgjegj.
- E pas kësaj? - e pyetën përsëri.
- Lufta në të rrugë të All-llahut tha ky.
- E pasë kësaj? - e pyet përsëri.
- Haxhxhi që kryhet sipas normave fetare (pa gabime) dhe pranohet te All-llahu xh.sh.
Kjo është fjala e Pejgamberit alejhisselam për rëndësinë e haxhxhit, sepse haxhxhi i vlefshëm dhe i pranuar te All-llahuxh.sh. trajtohet ai i cili është kryer me para të fituara me nderë - hall, dhe është kryer me devotshmëri dhe sinqeritet, duke epasur frigën e All-llahut xh.sh., e jo për qëllime të tjera ose interesa pesonale.