Weyher
Z Wikipedii
Weyherowie herbu Weiher - stary ród pochodzenia prawdopodobnie niemieckiego, związany silnie z historią Pomorza, gdzie wielu Weyherów piastowało od XV do XVII wieku ważne funkcje administracyjne. Najbardziej znanymi postaciami rodu byli:
- Ernest Weiher (1517–1598), wojewoda chełmiński, starosta pucki.
- Jan Weiher (syn poprzedniego) (1580–1626), starosta pucki.
- Jakub Weiher (syn poprzedniego) (1609–1657), wojewoda malborski, założył miasto Wejherowo, fundator Kalwarii Wejherowskiej.
Spis treści |
[edytuj] Pisownia nazwiska
Nazwisko w pisowni "Weyher" zatrzymali żyjący potomkowie w linii prostej i po mieczu Mikołaja Weihera, książęcego starosty Słupska. Z czasem ta pierwotna forma ewoluowała, dając najrozmaitsze pochodne: Wejher, Wejer, Weyher, Waier, czasem nawet mylnie Weicher, Weichert itp. W poniższym omówieniu użyta zostanie ta forma nazwiska, która przeważa w dokumentach różnych okresów, a więc Weiher. Należy jednak pamiętać, że polska linia Weiherów niejednokrotnie używała nazwiska Weyher dla podkreślenia swej odrębności od linii niemieckiej, zwłaszcza w czasach wojen i zaborów.
[edytuj] Bibliografia
Choć materiały dotyczące tego tematu są dość obszerne, ich wartość merytoryczna jest bardzo zróżnicowana. Dzieje rodziny do dziś nie doczekały się pełnego opracowania. Do najwcześniejszych polskich wzmianek na temat rodu należą: opis Zbylitowskiego z czasów Zygmunta III, kazanie Fabiana Birkowskiego i biogramy w encyklopediach Starowolskiego. Wiele tekstów ma charakter panegiryków, co wiąże się z okresem świetności, który ród ten przechodził w XVI i XVII wieku. Szczegółowa bibliografia do tego hasła zostanie zamieszczona na stronie Ród Weiherów (bibliografia).
[edytuj] Historia najwcześniejsza
Prasiedziba rodu znajdowała się w Würzburgu, we Frankonii (Niemcy). W 1190 r. jeden z Weiherów został pasowany na rycerza przez cesarza Fryderyka I Barbarossę. Jeden z jego potomków zawędrował na Pomorze. Był to Dietrich Weiher (Teodoryk Weiher), który w 1373 roku otrzymał od wielkiego mistrza Winricha von Kniprode lenno w postaci Łeby w ziemi lęborsko-bytowskiej, będącej w owym czasie w rękach krzyżackich [N1].
W okresie wojny trzynastoletniej Hans Weiher był podobno sprzymierzeńcem Krzyżaków [C1]. W drugiej połowie XV wieku, gdy ziemia lęborsko-bytowska przeszła w ręce książąt pomorskich, Weiherowie zajmowali już wiele ważnych stanowisk.
