Starożytny Izrael
Z Wikipedii
Więcej informacji co należy poprawić, być może znajdziesz w dyskusji tego artykułu lub na odpowiedniej stronie. W pracy nad artykułem należy korzystać z zaleceń edycyjnych. Po naprawieniu wszystkich błędów można usunąć tę wiadomość.
Możesz także przejrzeć pełną listę stron wymagających dopracowania.
 |
| To jest artykuł z cyklu Historia Izraela |
|
Starożytne państwo żydowskie istniało z długimi przerwami na terenach dzisiejszego Izraela, Autonomii Palestyńskiej i Jordanii od około XVI wieku p.n.e. do 66 roku p.n.e.
Spis treści |
[edytuj] Prolog
[edytuj] Prolog religijny
Według niektórych dzieje Izraela historyczne i religijne to ta sama historia jaką opisuje Biblia. Wywodzą oni początki Izraela od momentu, gdy Bóg (JHWH) zawarł przymierze z Abrahamem. Nastąpiło to w 1851 p.n.e. Od tej pory, na znak przymierza z Bogiem, potomkowie Abrahama obrzezują napletek swego ciała. Według Biblii Abrahamowi w wieku stu lat urodził się syn Izaak. Następnie, Izaakowi urodził się syn Jakub. I to właśnie Jakubowi Bóg zmienił imię na Izrael. Stąd wszyscy potomkowie Jakuba, to właśnie naród Izraela. Jakubowi urodzili się synowie: Ruben, Symeon, Lewi, Juda, Dan, Neftali, Gad, Aser, Issachar, Zabulon, Józef, Beniamin. Jest to 12 pokoleń Izraela.
Według tradycyjnej chronologii biblijnej Jakub / Izrael przybył do Egiptu w 1660 p.n.e., a jego potomkowie nadal zamieszkiwali w tym kraju przez 215 lat. W kwietniu 1445 p.n.e. Izraelczycy wyszli z Egiptu i przez 40 lat wędrowali po pustyni. Prowadził ich Mojżesz, który był pośrednikiem przymierza Zakonu. W 1444 p.n.e. Bóg zawarł przymierze Zakonu z Izraelem. Według Biblii Żydzi stali się narodem wybranym przez Boga.
[edytuj] Prolog świecki
Historia narodu Izraela rozpoczyna się w momencie, gdy w krainie Kanaan nad Morzem Śródziemnym osiedliły się koczownicze plemiona Izraelitów, z których co najmniej część przybyła z Egiptu pod wodzą Mojżesza. Miało to miejsce w 2 poł. XIII wieku p.n.e. Plemiona te zagrożone przez okoliczne narody zjednoczyły się, tworząc państwo, w którym władzę sprawowali wybierani zwierzchnicy (setnicy itp.) oraz sędziowie.
[edytuj] Starożytny Izrael
Prawdopodobnie około 1405 p.n.e.. Izraelici weszli do ziemi Kanaan, co miało miejsce na wschód od rzeki Jordan. Główna faza podboju Kanaanu trwała przez 6 lat (do około 1399 p.n.e.). Następnie podzielono ziemię pomiędzy wszystkie 12 pokoleń Izraela. W następnych latach nad narodem Izraela sądy wykonywali sędziowie. Była to teokracja, a jednocześnie najwcześniejsza demokracja, w której lud wybierał spomiędzy siebie zwierzchników (setnicy itp.). Sędziowie nad Izraelem: Jozue, Otonijel, Aoda, Debora, Barak, Gedeon, Abimel, Tola, Jair, Jefte, Abesen, Elon, Abdon, Samson i Heli. Niezależnym świadectwem obecności Izraelitów w Palestynie w XIII wieku p.n.e. jest staroegipska inskrypcja znana jako Stela Merneptaha.
-
Zobacz więcej w osobnym artykule: Izrael predynastyczny.
[edytuj] Zjednoczone Królestwo Izraela i Judy
- Pierwszym królem żydowskim został Saul. Był to czas nieustannych wojen z okolicznymi narodami, podczas których podbici zostali Filistyni. Podczas wojny z Amalekitami zginął Saul.
- Za panowania drugiego żydowskiego króla, Dawida (ok. 1010 p.n.e.-970 p.n.e.), Izraelici podporządkowali sobie zbrojnie większość narodów zamieszkujących okoliczne tereny (Filistyni zmuszeni do uległości, Moabici i Edomici stali się niewolnikami, Amalekici, Syryjczycy i Ammonici płacili daninę). Dawid po zdobyciu Jerozolimy, przeniósł do niej z Hebronu stolicę swojego królestwa. Rozpoczęły się czasy potęgi i świetności Izraela.
- Syn Dawida, Salomon (ok. 971 p.n.e.-931 p.n.e.), sprawował władzę w okresie pokoju i zajął się administracyjnym, gospodarczym oraz prawnym umocnieniem swej domeny. Zadbał o rozwój rolnictwa, wydobycia miedzi, budowę dróg i floty handlowej. Legenda biblijna uczyniła z Salomona wzór mądrego i sprawiedliwego władcy, przypisując mu autorstwo setek przypowieści i pieśni oraz sprawiedliwe wyroki sądowe (wyrok salomonowy). Za jego panowania powstała w Jerozolimie wielka Świątynia. Wyniósł on Izrael do szczytu powodzenia w wielu dziedzinach.
Po śmierci Salomona nastąpiło podzielenie królestwa Izraela na dwa oddzielne: na południowe królestwo Judy (dwa pokolenia) i północne królestwo Izraela (dziesięć zbuntowanych pokoleń pod wodzą Jeroboama).
Zobacz też: Wojny Izraelitów
[edytuj] Okres podzielonej monarchii
- Oba żydowskie królestwa przez setki lat były ze sobą skłócone i często, w sojuszach z innymi królestwami regionu, występowały przeciwko sobie. Stolica Królestwa Izraela znajdowała się w mieście Samaria. Dziesięć północnych pokoleń Izraela przez wiele lat prowadziło nieustanne wojny z Syryjczykami. W 732 p.n.e. królestwo Izraela zostało uzależnione, a w roku 722 p.n.e. zajęte przez Asyrię, której zmuszone było płacić wysokie daniny. Po jednym z buntów ludności Asyryjczycy najechali na Królestwo Izraela. Oblężenie stolicy kraju (Samarii, od której pochodzi inna nazwa królestwa) trwało 3 lata. Po stłumieniu żydowskiego buntu, Asyryjczycy uprowadzili większość mieszkańców kraju, a na ich miejsce osiedlili ludność z Babilonii, co dało początek Samarytanom. Było to pierwsze rozproszenie Izraela, w którym dziesięć pokoleń zostało uprowadzonych do Asyrii.
Królowie Izraela: (w nawiasach daty panowania)
Jeroboam I (ok. 931-909 p.n.e.) Nadab (909-908 p.n.e.) Basza (908-885 p.n.e.) Ela (885-884 p.n.e.) Zimri (884p.n.e.) Omri (884-873 p.n.e.) Achab (873-854 p.n.e.) Ochozjasz Izraelski (854-853 p.n.e.) Joram Izraelski (852-841 p.n.e.) Jehu (841-813 p.n.e.) Joahaz Izraelski (813-797 p.n.e.) Joasz Izraelski (797-782 p.n.e.) Jeroboam II (782-753 p.n.e.) Zachariasz (753p.n.e.) Szallum (753 p.n.e.) Manachem (752-742 p.n.e.) Pekachiasz (742-739 p.n.e.) Pekach (739-731 p.n.e.) Ozeasz (731-722 p.n.e.)
Zobacz też: Historia Żydów w Diasporze
- Stolicą południowego Królestwa Judy było miasto Jerozolima. Po upadku Asyrii w 609 p.n.e. na kilka lat kraje te razem z Lewantem zostały opanowane przez wojska egipskie faraona Necho II, a następnie w 586 p.n.e. zajęte przez króla Babilonu, Nabuchodonozora II. Za opór stawiany przez stolicę Judy, Jerozolimę, miasto to zostało w 586 p.n.e. zniszczone. Świątynia została zburzona, a ludność uprowadzona w niewolę do Babilonii. Deportowanych Żydów osiedlano w rejonie pomiędzy Babilonem a miastem Erech, nad kanałem łączącym oba te miasta (rzeka Kebar).
Królowie Judy: (w nawiasach daty panowania)
Roboam (ok.931-914) Abiasz (914-911 p.n.e.) Asa (911-870 p.n.e.) Jozefat (870-848 p.n.e.) Joram Judzki (848-841 p.n.e.) Ochozjasz Judzki (841 p.n.e.) Atalia (841-835 p.n.e.) Joasz Judzki (835-796 p.n.e.) Amazjasz (796-767(?) p.n.e.) Azariasz (Ozjasz) ((791)767-739 p.n.e.) Jotam (739-734 p.n.e.) Achaz (734-728 p.n.e.) Ezechiasz (728-699 p.n.e.) Manasses (699-643 p.n.e.) Amon (643-641 p.n.e.) Jozjasz (41-609 p.n.e.) Joachaz (609 p.n.e.) Eliakim-Jojakim (608-598 p.n.e.) Jojakin (Jechoniasz-Koniasz)(598/597 p.n.e.) Sedecjasz (Mattaniasz) (597-586 p.n.e.)
-
Zobacz więcej w osobnym artykule: Królowie Judy i Izraela.
[edytuj] Pod panowaniem Persji
Powrót Izraelitów do swoich krajów był możliwy dopiero po 538 p.n.e., za zgodą perskiego króla Cyrusa, który podbił Babilon. Król Cyrus w następnych latach zorganizował wyprawę ku Morzu Śródziemnemu i uzależnił od siebie prawie całą Azję Mniejszą. Był to początek dominacji perskiej. Juda jako prowincja Jehud uzyskała częściową autonomię. Na czele wracających z niewoli Żydów stanęli dwaj mężowie: Jozua (arcykapłan) i Zorobabel (z królewskiego rodu Dawida, mający sprawować władzę świecką). Jednak faktyczną władzę świecką sprawował zawsze namiestnik reprezentujący króla Persji.
W latach 520-515 p.n.e. wzniesiono w Jerozolimie Drugą Świątynię, o wiele skromniejszą, później kilkakrotnie przebudowywaną. W trakcie reformy religijnej ustanowiono między innymi Sanhedryn, instytucję religijno-sądowniczą.
Zobacz też: Historia Żydów w Diasporze
[edytuj] Pod władzą Greków
W 332 p.n.e. wojska macedońsko-greckie Aleksandra Macedońskiego podbiły Azję Mniejszą, Syrię i Fenicję. Juda poddała się bez walki. W Jerozolimie, arcykapłan Jaddua wyszedł na spotkanie Aleksandra Wielkiego i otworzył przed nim bramy miasta. Juda weszła w skład prowincji nazwanej Syrią Dolną, czyli Celesyrią. Stolicą prowincji zostało miasto Samaria. W ramach Celesyrii Juda była autonomiczną eparchią ze stolicą w Jerozolimie. Grecy zmienili nazwę Judy na Judeę.
Po śmierci Aleksandra Macedońskiego Judea znalazła się pod władzą Ptolemeuszy. Jednakże Seleucydzi uważali te ziemie za część prawnie należącego się im terytorium. Był to punkt sporny pomiędzy tymi królestwami hellenistycznymi. Wojna spustoszyła Judeę. Zburzone zostały liczne twierdze obronne i miasta. W 198 p.n.e. Judea znalazła się pod panowaniem Seleucydów.
Na całym Bliskim Wschodzie rozszerzała się wtedy kultura hellenistyczna, przyjmowana również przez ludność hebrajską w zakresie kultury, sztuki, gospodarki. Jednak wielu Żydów przeciwstawiło się wprowadzaniu greckiego prawodawstwa i wiary w wielu bogów. Jeden z seleucydzkich władców (król Antioch IV Epifanes) postanowił przymusowo zhellenizować opornych Żydów i w 167 p.n.e., zastąpił prawo mozaistyczne greckim prawem świeckim. Jerozolimę zamieniono w greckie miasto pod nazwą Antiochia Judejska. Dekretem królewskim zakazano obrzezania, święcenia szabatów i obchodzenia świąt. We wszystkich miastach Judei wzniesiono posągi bogów greckich i nakazano pod karą śmierci oddawać im cześć. Znalezione zwoje Tory były palone. Świątynię w Jerozolimie poświęcono Zeusowi Olimpijskiemu. Na ołtarzu zabito w ofierze świnię, a następnie wystawiono posąg Jowisza, któremu nakazano składać ofiary. W odpowiedzi w 166 p.n.e. wybuchło powstanie Machabeuszy.
Zobacz też: Historia Żydów w Diasporze
[edytuj] Państwo Machabeuszy
W 152 p.n.e. Syria została zagrożona przez przymierze Rzymu i Sparty, które było wymierzone przeciwko Syrii. Seleukidzki władca Demetriusz II Nikator zawarł porozumienie z Machabeuszami. W 152 p.n.e. Żydzi otrzymali od Seleucydów w Judei znaczne przywileje. Demetriusz uznał Jonatana Machabeusza za swojego sojusznika i udzielił zgody na stworzenie żydowskiej armii w Judei. Judea stała się lennikiem Syrii. Jonatana Machabeusz był jednocześnie arcykapłanem. Funkcje te sprawowała do roku 37 p.n.e. dynastia Machabeuszy (Hasmoneuszy):
- Jonatan Machabeusz - gubernator Judei i arcykapłan w latach 152 p.n.e.-143 p.n.e. Stworzył on silną armię żydowską i uczynił Judeę bogatą i wpływową prowincją.
- Szymon Machabeusz - gubernator Judei w latach 142 p.n.e.-134 p.n.e.. W 140 p.n.e. zawarł on porozumienie z Rzymem. Judea stała się lennikiem Rzymu, który w zamian zakazał Syrii krzywdzenia Żydów. Szymon Machabeusz w 140 p.n.e. został wybrany arcykapłanem oraz przywódcą narodu (Nassi). Został zamordowany przez Syryjczyków.
- Jan Hirkan I - etnarcha Judei i arcykapłan w latach 134 p.n.e.-106 p.n.e. W 129 p.n.e. wykorzystał osłabienie potęgi militarnej Syrii i zupełnie zrzucił z Judei supremację syryjską. Następnie rozpoczął podboje narodów ościennych. Po opanowaniu Galilei (Galilea stała się ziemią przede wszystkim Żydów), zdobył Samarię. Zniszczył wtedy świątynię wybudowaną przez Samarytan na górze Gerazim. Żydzi podbili także Idumeę i podbili Edomitów. Jan Hyrkan I był mocno związany z Saduceuszami.
- Arystobul I - król Judei i arcykapłan w latach 106 p.n.e.-105 p.n.e. Był ściśle związał się ze stronnictwem Saduceuszy.
- Aleksander Jannaj - król Judei i arcykapłan w latach 105 p.n.e.-79 p.n.e. Za jego panowania Żydzi pogrążyli się w wojnie domowej pomiędzy Saduceuszami a Faryzeuszami.
- Aleksandra Salome - królowa Judei. Arcykapłanem był jej syn, Jan Hirkan II.
- Jan Hirkan II - król Judei i arcykapłan w 69 p.n.e. Został pokonany w wojnie domowej przez własnego brata.
- Arystobul II - król Judei w latach 69 p.n.e.-63 p.n.e. Arcykapłanem był jego brat, Jan Hirkan II. W 67 p.n.e. Jan Hirkan II wraz z namiestnikiem Idumei Antypaterem przeciwstawili się królowi. Ta wojna położyła kres niepodległości Judei, gdyż w jej przebieg włączyli się Rzymianie.
Zobacz też: Historia Żydów w Diasporze
[edytuj] Rzymska dominacja
W 63 p.n.e. do Judei (od strony Syrii) wkroczył rzymski legion pod wodzą Pompejusza. Zwolennicy arcykapłana Jana Hirkana II bez walki poddali Jerozolimę. Judea znalazła się w strefie bezpośrednich wpływów imperium rzymskiego. Rzymianie pomniejszyli obszar prowincji i podporządkowali kontroli prefekta Syrii. Żydzi otrzymali dużą wolność w sprawach wewnętrznych w Judei.
- Jan Hirkan II - etnarcha Judei i arcykapłan w latach 63 p.n.e.-40 p.n.e., jednak rzeczywistą władzę sprawował namiestnik Antypater, nawrócony na judaizm Idumejczyk, który dzięki manipulacjom osiągnął duże wpływy u Rzymian. Antypater wyznaczył swoich synów na namiestników: Fazael został namiestnikiem Jerozolimy i Judei, a Herod został namiestnikiem Galilei. Żydzi nienawidzili Idumejczyków i w 43 p.n.e. otruli Antypatera. W 40 p.n.e. Antygon najechał na Jerozolimę i obalił arcykapłana Hirkana. Stracono jednego syna Antypatra, Fazaela. Drugi syn, Herod uciekł, i poprzez Egipt udał się do Rzymu.
- Antygon - król Judei i arcykapłan w latach 40 p.n.e.-37 p.n.e. Senat Rzymski uznał jednak Heroda za legalnego króla Judei. Herod na czele dwóch legionów rzymskich zdobył Jerozolimę.
- Herod I Wielki - król Judei w latach 37 p.n.e.-4 rok n.e. Żydzi go nie szanowali, gdyż był dla nich poganinem, Idumejczykiem. Aby zyskać ich przychylność Herod rozwinął gospodarkę kraju, rozbudował Jerozolimę, przebudował całkowicie i znacznie powiększył Świątynię Jerozolimską tak, że odtąd zwana była Świątynią Heroda. Herod testamentem podzielił Judeę pomiędzy trzech swoich synów. Sprawowali oni władzę jako tetrarchowie. Archelaos został tetrarchą Judei i Samarii; Herod Antypas został tetrarchą Galilei i Perei; Filip został tetrarchą Trachonitis (okręg położony na wschód od Jeziora Galilejskiego, obejmujący Betanię, Trachonitis, Auranitis, Gaulanitis i częściowo Panias). Kolejno tracili oni władzę, a władza w Judei stopniowo przechodziła w ręce rzymskich prokuratorów.
W 5 roku wybuchło w Judei żydowskie powstanie antyrzymskie, które zostało krawo stłumione przez legion rzymski stacjonujący w Syrii. W 6 roku oficjalnie wcielono Judeę i Samarię w skład rzymskiej prowincji Syrii. Przedstawiciel cesarski w Judei nosił miano prefekta i miał swoją siedzibę w Cezarei.
- Koponiusz - rzymski prefekt Judei w latach 6-9.
- Marek Ambibulus - prefekt Judei w latach 9-12
- Anniusz Rufus - prefekt Judei w latach 12-15
- Waleriusz Gratus - rzymski prefekt Judei w latach 15-26.
- Poncjusz Piłat - rzymski prokurator w Judei w latach 26-36.
Około 30-33 roku w Jerozolimie ukrzyżowano Jezusa Chrystusa, którego Chrześcijanie uważają za Zbawiciela i Syna Bożego.
- Kuspiusz Fadus - rzymski prokurator w Judei w latach 44-46.
- Tyberiusz Juliusz Aleksander - rzymski prokurator w Judei w latach 46-48. W owym czasie w Judei nasiliło swoją działalność żydowskie stronnictwo Zelotów.
- Wentidiusz Kumanus - rzymski prokurator w Judei w latach 48-52.
- Marek Antoniusz Feliks - rzymski prokurator w Judei w latach 53-59.
- Porcjusz Festus - rzymski prokurator w Judei w latach 59-61.
- Albinus - rzymski prokurator w Judei w latach 61-64.
- Gessius Florus - rzymski prokurator w Judei w latach 64-66.
Zobacz też: Historia Żydów w Diasporze
[edytuj] Powstanie żydowskie (66-73)
W 66 roku wybuchło żydowskie powstanie przeciwko panowaniu rzymskiemu w Judei. Przeciwko Żydom wysłano XII Legion rzymski stacjonujący w Syrii, został on jednak pokonany i zmuszony do odwrotu. Rzymianie stracili 6 tys. ludzi i złotego orła legionu.
W 67 roku do Galilei wkroczył XIII Legion rzymski wzmocniony przez kohorty z V i X Legionu. Dowódcą był konsul Tytus Flawiusz. W czerwcu 67 Rzymianie zdobyli i zrównali z ziemią twierdzę Jotapada (broniła się przez 47 dni). Zginęło w niej 40 tysięcy Żydów. V Legion trybuna Cerealisa otoczył siły powstańców w Samarii, na górze Gerazim, gdzie zginęło ogółem 11 tys. Żydów. X Legion opanował Tyberiadę, Tarychei i Joppe. Nie licząc zabitych, do niewoli wzięto 10 tysięcy Żydów. Najświetniejszym epizodem całej wojny była obrona żydowskiej twierdzy Gamali. Broniło się w niej 9 tysięcy Zelotów i tłum ludności cywilnej. Przez cztery tygodnie trwała obrona twierdzy. W chwili upadku, 5 tysięcy Żydów popełniło samobójstwo. Pozostałe 4 tysiące wymordowali Rzymianie. Z pogromu ocalały zaledwie dwie kobiety. Twierdzę na górze Tabor Rzymianie zdobyli fortelem, mordując całą załogę. Maleńka twierdza Giskhala broniła się krótko i upadła. Wszystkich obrońców wymordowano. W ten sposób upadła cała Galilea.
- Jan z Gishali - w marcu 68 roku na czele Idumejczyków wkroczył do Jerozolimy i przejął władzę w Judei. Był on zwolennikiem fanatycznych Zelotów. W walkach w mieście zginęło 20 tys. Żydów. Jerozolima została rozerwana wewnętrzną wojną domową pomiędzy czteroma frakcjami: Zeloci jerozolimscy pod wodzą Eleazara Ben-Szymona (2 400 ludzi), Zeloci galilejscy pod wodzą Jana z Gishali (6 000 ludzi), sykariusze pod wodzą Szymona Bar Giora (10 000 ludzi) i Idumejczycy pod wodzą Jakuba Bar-Sosa i Szymona Bar-Katla (5 000 ludzi).
W 70 roku do Judei wkroczył XII Legion rzymski pod wodzą konsula Tytusa Flawiusza. Oblężona Jerozolima padła 11 września 70 roku. Miasto zostało zburzone, a Świątynia Jerozolimska spalona. W Jerozolimie zginęło 1 milion 100 tysięcy Żydów, choć inne źródła (Tacyt) podają 600 tysięcy zabitych. Do niewoli trafiło ponad 900 tysięcy Żydów, z czego 17 tysięcy zmarło z głodu. Książęta i przedstawicieli znakomitych judzkich rodów odesłano do Rzymu. Starszych wysłano do egipskich kopalń, a najsilniejszą młodzież rozdano po rzymskich prowincjach, aby występowała w cyrkach walcząc z dzikimi zwierzętami. Podczas jednego cyrkowego spektaklu potrafiono zgładzić nawet 2 tysiące ludzi. Dzieci i niewiasty sprzedano. Cesarz Wespazjan ogłosił Judeę swoją własnością prywatną i nakazał rzymskim urzędnikom rozprzedać ją małymi działkami.
W okresie od 11 września 70 roku do 1 kwietnia 73 roku upadły żydowskie twierdze Herodion (poddała się bez walki) i Machaeus (poddała się po kilkudniowym oblężeniu). W Machaeus Rzymianie wymordowali 1700 mężczyzn, a wszystkie kobiety i dzieci sprzedali w niewolę. Uciekających ocalałych z pogromu Zelotów, otoczyli i zabili nad Jordanem. Na wiosnę 73 roku Rzymianie prowadzili oblężenie i zdobyli twierdzę Masada. Upadek żydowskiej twierdzy Masady tak jest opisany przez historyków: "Eleazar tej nocy przedstawił ludowi, by najpierw swoje żony i dzieci, a następnie samych siebie zabili. Następnego dnia Rzymianie znaleźli 960 trupów z wyjątkiem dwóch kobiet i pięciorga dzieci, ukrytych w pieczarach".
W 129 roku cesarz rzymski Hadrian wydał zarządzenie, aby na miejscu zburzonej Świątyni Jerozolimskiej zbudować świątynię Jowisza Kapitolińskiego. Miasto Jerozolima miało być przy tym całkowicie przebudowane na wzór hellenistyczny. Ponadto zabroniono Żydom obrzezania, karząc za to śmiercią.
Zobacz też: Wojna żydowska (66-73), Bitwa pod Gaboą, Historia Żydów w Diasporze
[edytuj] Powstanie żydowskie (132-135)
W 132 roku wybuchło kolejne powstanie żydowskie, na czele którego stanął Szymon Bar-Kochba. W 133 roku cesarz Hadrian wysłał do Judei legiony dowodzone przez Juliusza Severusa. w 135 roku padł ostatni punkt oporu Szymona w twierdzy Bethar, na południe od Cezarei. Rzymianie zburzyli 50 twierdz oraz 985 miast i wsi. Zginęło 580 tysięcy Żydów. Wzgórze świątynne w Jerozolimie zostało zaorane. Stanęła tam świątynia Jowisza i posąg Hadriana. Miasto nazwano Aelia Capitolina i uczyniono z niej kolonię dla wysłużonych żołnierzy syryjskich i fenickich. Judea opustoszała. Zakazano praktyk judaizmu. Nazwę kraju zmieniono z Judei na Syria Palestina (Syria palestyńska, czyli filistyńska).
W latach 161, 201, 351-352 w Palestynie wybuchły kolejne powstania żydowskie. Zostały jednak bardzo szybko stłumione.
Zobacz też: Historia Żydów w Diasporze
[edytuj] Pod władzą Bizancjum
W 395 roku cesarz Teodozjusz umierając podzielił imperium rzymskie na Cesarstwo Zachodniorzymskie i Cesarstwo Wschodniorzymskie (czyli Bizancjum). Palestyna przeszła w sferę wpływów Bizantyńczyków.
Zobacz też:
