Hadrian
Z Wikipedii
Hadrian | |
Imiona | Publius Aelius Hadrianus |
Panował jako | Imperator Caesar Traianus Hadrianus Augustus |
zaliczony w poczet bogów | |
Czas panowania | 117 r. - 138 r. |
Dynastia | antoninów |
Data urodzin | 24 stycznia 76 r. - Italica |
Data śmierci | 10 lipca 138 r. |
Moneta | |
Lista cesarzy rzymskich |
Hadrian (Publius Aelius Traianus Hadrianus) (24 stycznia 76 - 10 lipca 138) cesarz rzymski. Po śmierci został zaliczony w poczet bogów.
Syn Aeliusa Hadrianusa Afera i Domitii Pauliny. W 100 roku ożenił się z Vibią Sabiną (która miała wówczas 12 lat). Od roku 117 - cesarz rzymski. Zreformował system podatkowy, złagodził prawa dotyczące niewolników. Zlecił Salwiuszowi Julianusowi wydanie instrukcji prawnych dla pretorów zwane edyktem wieczystym (edictum perpetuum). Głównym założeniem jego polityki zagranicznej była rezygnacja z dalszych podbojów i zabezpieczenie granic Imperium Romanum, m.in. poprzez rozbudowę umocnień limesowych. W okresie 132-135 stłumił powstanie w Judei. Dał się poznać jako mecenas sztuki i nauki.
Usynowił Cejoniusza Kommodusa i Antoninusa Piusa, był trzecim z tzw. pięciu dobrych cesarzy. Przed wstąpieniem na tron pełnił wiele funkcji publicznych. Był jednym z decemwirów, trybunem drugiego legionu, kwestorem w roku 101, trybunem ludowym w roku 105, pretorem około roku 106, konsulem w latach 108 i 109 lub 110, legatem w czasie wyprawy przeciw Partom,dowódcą pierwszego legionu Minerwy, legatem Syrii oraz legatem pretora do Dolnej Panonii. Budowle powstałe w Rzymie z inicjatywy Hadriana to między innymi monumentalny grobowiec imperatora i jego rodziny (znany obecnie jako Zamek św. Anioła) oraz świątynia Wenery i Romy przy Forum Romanum od strony Koloseum.
Pod koniec życia, mocno schorowany Hadrian (chorował między innymi na puchlinę wodną) zaczął podejmować kontrowersyjne decyzje, które głównie godziły w arystokrację. Po śmierci mimo to senat, z dość dużymi oporami, uchwalił deifikację jednego z najlepszych cesarzy.
[edytuj] Bibliografia
Birley A., Hadrian, tłum R. Wiśniewski, Warszawa 2002, ISBN 83-06-02883-X.
[edytuj] Zobacz też
- zestawienie chronologiczne cesarzy rzymskich
- pięciu dobrych cesarzy
- dynastia Antoninów
- Mur Hadriana
- Hadrian (imię).
Poprzednik Trajan |
Cesarz rzymski 117 - 138 |
Następca Antoninus Pius |