Podlaska Brygada Kawalerii

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Podlaska Brygada Kawalerii (Podlaska BK) – związek taktyczny kawalerii Wojska Polskiego.

Spis treści

1 Okres międzywojenny
2 Udział w wojnie obronnej 1939 r.
3 Obsada i skład brygady 1 września 1939
4 Zobacz też:

[edytuj] Okres międzywojenny

Podlaska Brygada Kawalerii powstała 1 kwietnia 1937 z przeorganizowania Brygady Kawalerii "Białystok". Jej dowództwo stacjonowało w Białymstoku. Skład:
5. Pułk Ułanów Zasławskich – Ostrołęka;
10. Pułk Ułanów Litewskich – Białystok;
9. Pułk Strzelców Konnych im. Kazimierza Pułaskiego – Grajewo;
14. Dywizjon Artylerii Konnej – Białystok;
1. Szwadron Pionierów – Białystok;
Szwadron Łączności – Białystok.

[edytuj] Udział w wojnie obronnej 1939 r.

Podlaska Brygada Kawalerii pod dowództwem gen. bryg. Ludwika Kmicica-Skrzyńskiego wchodziła w skład Samodzielnej Grupy Operacyjnej "Narew" gen. bryg. Czesława Młota-Fijałkowskiego. Do 3 września miała ograniczony kontakt z nieprzyjacielem, ubezpieczając kierunek na Łomżę i Nowogród oraz wykonując tylko ograniczone wypady na stronę niemiecką. W nocy z 3 na 4 września wycofała się nad dolną Narew. 5 września skierowała się w rejon Małego Płocka, aby w nocy przekroczyć Narew. 7 września odpoczywała pod Nadborami, Gniazdowem i Lubotyniem. 8 września ruszyła na Ostrów Mazowiecką, aby wypadami atakować niemiecką Dywizję Pancerną "Kempf" gen. mjr. Wernera Kempfa, która w nocy z 6 na 7 września przełamała polską obronę pod Różanem i posuwała się szybko w kierunku Bugu. Dowódca SGO "Narew" wydał Podlaskiej Brygadzie Kawalerii rozkaz opóźniania jej marszu. Atak na Ostrów Mazowiecką został jednak wstrzymany. 9 września dowódca brygady, sądząc, że obowiązuje go rozkaz z 7 września i nie znając aktualnej sytuacji na froncie, pozostawił na kierunku Ostrów Mazowiecka–Zambrów część brygady, głównymi siłami zaś uderzył na Brok w celu zajęcia tamtejszego mostu. Nie zdobyto wówczas całego miasta. W godzinach wieczornych do miasta wdarł się 10. Pułk Ułanów Litewskich. Polacy zniszczyli dwa niemieckie samochody pancerne i opanowali wschodnią część miasta. W walce miał także wziąć udział 5. Pułk Ułanów Zasławskich, ale dowódca Podlaskiej Brygady Kawalerii wskutek otrzymania fałszywych meldunków informujących o udanym odbiciu Broku, wstrzymał uderzenie pułku. Jednak naprawdę (mimo zaskoczenia) nieprzyjaciel zdołał zorganizować obronę miasta i osamotniony 10. Pułk Ułanów Litewskich nie miał wystarczających sił do odbicia Broku. Po stwierdzeniu, że most jest zniszczony i Niemcy przekroczyli rzekę, dowódca brygady wydał rozkaz zaprzestania walki i wycofania się na Złotorię. 11 września brygada wycofywała się na południe od Zambrowa. 12 września razem z Suwalską Brygadą Kawalerii utworzyła grupę gen. Zygmunta Podhorskiego. Następnie po wejściu do Domanowa została zaatakowana z dwóch stron przez niemieckie oddziały pancerne. Wytrzymała ten atak, a następnie zmniejszona do rozmiarów dwóch pułków ruszyła na północny wschód do Białowieży. 10. Pułk Ułanów Litewskich p. uł. pod wsią Mienia natknął się na Niemców, uchylił się od walki i oderwał od Brygady, dalej przebijając się na własną rękę do Białowieży. 16 września Brygada dotarła do Puszczy Białowieskiej i zbierały się w rejonie miasta Eliaszki. Następnie resztki jej oddziałów weszły w skład Dywizji Kawalerii "Zaza". Ostatnie walki toczyły one z wojskami radzieckimi i niemieckimi w składzie SGO "Polesie". Skapitulowały wraz z resztą zgrupowania 5 października.

[edytuj] Obsada i skład brygady 1 września 1939

Dowództwo i sztab:
- dowódca Brygady – gen. bryg. Ludwik Kmicic-Skrzyński,
- szef sztabu – mjr dypl. Juliusz Szychiewicz,
- kwatermistrz – rtm. Eugeniusz Czarnecki,
- komendant Kwatery Głównej – rtm. w st. spocz. Władysław Prus-Olszowski,
Szwadron Sztabowy – dowódca por. rez. Edward Wacław Pińczuk,
5. Pułk Ułanów Zasławskich – dowódca płk Stefan Chomicz,
10. Pułk Ułanów Litewskich – dowódca ppłk Kazimierz Karol Busler,
9. Pułk Strzelców Konnych im. Gen. Kazimierza Pułaskiego - dowódca płk Tadeusz Antoni Falewicz,
14. Dywizjon Artylerii Konnej – dowódca ppłk dypl. Tadeusz Żyborski,
32. Dywizjon Pancerny – dowódca mjr Stanisław Szostak,
94. Bateria Motorowa Artylerii Przeciwlotniczej – dowódca ppor. Józef Musiał,
10. Szwadron Kolarzy – dowódca ppor. Marian Jurecki,
1. Szwadron Pionierów – dowódca rtm. Henryk Szela
10. Szwadron Łączności – dowódca kpt. Jan Anatol Jurewicz,
10. Samodzielny Pluton ckm – dowódca ppor. Tadeusz Rojkiewicz,
10. Pluton Konny Żandarmerii – dowódca NN
służby:
- Poczta Polowa nr 190
- Sąd Polowy nr 50 – szef kpt. Stanisław Łebiński
- Drużyna Parkowa Uzbrojenia nr 343
- Park Intententury nr 343
- 90 Pluton Sanitarny Konny – dowódca kpt. dr Stanisław Wojciechowski
Zgrupowanie taborów – dowódca rtm. w st. spocz. Wilhelm Wilczyński
- Kolumna Taborowa Kawalerii nr 353 – dowódca por. rez. Mroczkowski
- Kolumna Taborowa Kawalerii nr 354 – dowódca ppor. rez. Jan Skarżyński
- Kolumna Taborowa Kawalerii nr 355 – dowódca NN
- Kolumna Taborowa Kawalerii nr 356 – dowódca ppor. rez. Tadeusz Lubicz-Sadowski
- Kolumna Taborowa Kawalerii nr 357 – dowódca ppor. rez. Kalbarczyk
- Kolumna Taborowa Kawalerii nr 358 – dowódca NN
- Warsztat Taborowy nr 343 – dowódca NN
ośrodek zapasowy w Białymstoku – dowódca płk Edmund Wacław Tarnasiewicz-Heldut