Marcin Dunin
Z Wikipedii
Marcin Dunin | |
Herb | |
Dewiza | brak |
Data wyboru | 1830 |
Urodzony | 11 listopada 1774 |
Zmarł | 26 grudnia 1842 |
Marcin Dunin (ur. 11 listopada 1774 w Wale - zm. 26 grudnia 1842 w Poznaniu) - arcybiskup poznańsko-gnieźnieński.
Pochodził z niezbyt bogatej rodziny ziemiańskiej. Jego rodzicami byli Felicjan i Brygida z domu Szczakowska. Naukę rozpoczął w kompleksie pojezuickich szkół w Rawie Mazowieckiej, zaś maturę zdał w gimnazjum w Bydgoszczy. W latach 1793-1797 studował teologię w Collegium Germanicum w Rzymie gdzie na zakończenie studiów przyjął święcenia kapłańskie.
Po powrocie na ziemie polskie piastował różnorodne godności kościelne, w tym kanonika w kolegiacie wiślickiej i włocławskiej. W 1815 został kanclerzem kurii gnieźnieńskiej, a w 1817 radcą szkolnym przy Rejencji Poznańskiej.
Uważając Dunina za lojalnego wobec króla Pruskiego władze niemieckie zgodziły się w 1830 aby Marcin Dunin objął trony arcybiskupie w Poznaniu Gnieźnie. Ingres odbył się w 1830. Dowodem tej lojalności miało być wydanie przez Dunina, na polecenie nadprezydenta Edwarda Flottwella, listu pasterskigo potępiajacego powstanie listopadowe. Z drugiej strony wyjednał u władz pruskich odstepstwo od ustawy z 1830, która nakazywała kierowanie całej korespondencji do władz w języku niemieckim, zwalniając z tego obowiązku kapłanów o niedostatecznej znajomości tego języka.
W 1837 rozpoczął się spór arybiskupa z władzami pruskimi. Dunin, powołując się na breve Piusa VIII z 1830 ogłosił, że zawierając małżeństwo mieszane (katolicko-protestanckie), każda para musi złożyć deklarację, że dzieci bez względu na ich płeć zostaną wychowane w wierze katolickiej. Za to polecenie rząd pruski skazał Dunina na 6 miesięcy więzienia oraz pozbawienie godności arcybiskupiej. Karę internowania rozpoczął 3 kwietnia 1839. Arcybiskup uznając wyrok włdz za bezprawne ingerowanie w sprawy kościoła opuścił Berlin i udał się do Poznania, gdzie został aresztowany i osadzony w twierdzy kołobrzeskiej, skąd po 10 miesiacach zwolnił go nowy król Fryderyk Wilhelm IV. Koflikt ten sprawił, że wśród polskiej większości Wielkiego Księstwa Poznańskiego narosły nastroje antyniemieckie. Aby załagodzić tą sytuację nowy monarcha zdymisjonował znienawidzonego Flottwella.
Po powrocie z więzienia Dunin co prawda złożył przysięgę na wierność Fryderykowi Wilhelowi IV, jednak, aż do śmierci kontynuował swoją politykę, nie dopuszczajac między innymi do kapituły niemieckich kandydatów. Został pochowany w poznańskiej katedrze.
Poprzednik Teofil Wolicki |
Arcybiskup poznański 1831 - 1842 |
Następca Leon Przyłuski |
Poprzednik Teofil Wolicki |
Prymas Polski i Litwy 1831 - 1842 |
Następca Leon Przyłuski |