Lombardia
Z Wikipedii
Lombardia | |
---|---|
Flaga | |
Podstawowe dane: | |
Stolica: | Mediolan |
Powierzchnia: | 23 861 km² |
Ludność: | 9 475 202 |
Gęstość zalud.: | 397 os./km² |
Dane administracyjne: | |
Prowincje: | 11 |
Gminy: | 1546 |
Położenie regionu |
Lombardia to kraina historyczna i region administracyjny w północnych Włoszech, między Szwajcarią na północy a rzekami: Pad na południu, Ticino na zachodzie, Mincio na wschodzie. Jej nazwa pochodzi od germańskiego plemienia Longobardów, którzy w VI wieku podbili północne Włochy i założyli swoje królestwo z ośrodkiem w lombardzkim mieście Pawia - początkowo słowo "Lombardia" oznaczało wszystkie części Italii pod panowaniem Longobardów, następnie znaczenie słowa zawężyło się do obszarów wokół ich stolicy (zob. Romania).
Spis treści |
[edytuj] Informacje ogólne
- stolica: Mediolan
- powierzchnia: 23 862 km²
- liczba mieszkańców: 9,46 mln
- gęstość zaludnienia: 388 mieszk./km²
- prezydent: Roberto Formigoni
- ważniejsze miasta: Bergamo, Brescia, Como, Cremona, Pawia, Varese
- najwyższy szczyt: Bernina (4049 m) w Alpach Lombardzkich
Południową część Lombardii zajmuje Nizina Padańska, a północną Alpy. Główne rzeki: Pad i Adda. Na przedgórzu Alp występują jeziora polodowcowe, największe to Maggiore, Como, Garda, Iseo i Lugano.
Lombardia jest najbogatszym i najlepiej rozwiniętym gospodarczo regionem Włoch. Wydobywa się gaz ziemny. Występuje przemysł hutniczy, maszynowy, chemiczny (Montecatini), włókienniczy, elektrotechniczny, środków transportu (Alfa Romeo, FIAT i inne), cementowy, odzieżowy, spożywczy, skórzany.
W regionie występuje intensywne rolnictwo: uprawa pszenicy, kukurydzy, ryżu, warzyw, drzew owocowych. Hoduje się bydło i trzodę chlewną.
Wielki ośrodek turystyczny i kultury (La Scala i Katedra w Mediolanie, zabytki Bergamo, Brescii), liczne ośr. narciarskie w Alpach.
W skład regionu wchodzi 11 prowincji: prowincja Brescia, prowincja Bergamo, prowincja Como, prowincja Cremona, prowincja Lecco, prowincja Lodi, prowincja Mantua, prowincja Mediolan, prowincja Pawia, prowincja Sondrio i prowincja Varese.
[edytuj] Historia
W czasach rzymskich obszary Lombardii znajdowały się w prowincji Galia Przedalpejska (Gallia Cisalpina). We wczesnym średniowieczu nazwa Lombardia odnosiła się do wszystkich posiadłości Longobardów w Italii (w odróżnieniu od posiadłości bizantyjskich zwanych Romanią). Od VII w. - jedynie do jej północnej części, będącej trzonem państwa Longobardów (stolica w Pawii). Od 774 w państwie Franków. Od IX w. główna posiadłość Lotara, wnuka Karola Wielkiego. Po śmierci Lotara Lombardia stała się terenem rozgrywek drobnych władców włoskich o koronę cesarską - gdy korona cesarska przeszła do Państwa Wschodniofrankijskiego (zob. Otton I) Lombardia jak większość północnych Włoch stała się zależna od cesarskich dynastii Niemieckich. Przez całe średniowiecze toczyły z nimi walki (zob. Liga Lombardzka) - miasta lombardzkie były wolnymi republikami, pod koniec średniowiecza i w XVI wiekuu księstwem pod władzą Sforzów i Viscontich. W XVI w. Lombardia stała się terenem rywalizacji Francji i Habsburgów, którym ostatecznie przypadła (wpierw gałęzi hiszpańskiej, następnie austriackiej). Pod koniec XVIII wieku została zdobyta przez Napoleona (kolejno w składzie Republiki Transpadańskiej, Republiki Cisalpińskiej, Republiki Włoskiej i Królestwa Włoch. Kongres wiedeński zwrócił ją Austrii, w której wraz z Veneto tworzyła Królestwo Lombardzko-Weneckie.
[edytuj] Znane osoby pochodzące z terenu Lombardii
- Wergiliusz
- Pliniusz Starszy
- Pliniusz Młodszy
- święty Ambroży, arcybiskup Mediolanu
- Arcybiskum Ariberto
- Cesare Beccaria
- Alessandro Volta
- Carlo Cattaneo
- Alessandro Manzoni
- Gianni Brera
- Carlo Emilio Gadda
- Silvio Berlusconi
- Dario Fo
- Giorgio Gaber
- Adriano Celentano
- Beppe Severgnini
- Giuseppe Terragni
- Theodolinda
[edytuj] Potrawy kuchni lombardzkiej
- Risotto alla milanese
- Cotoletta alla milanese
- Osso buco
- Cassoeula
- Panettone
- Missoltini
- Polenta
- Torrone
- Bresaola
- Rane fritte
- Lumache in guazzetto
- Polenta taragna
- Pizzoccheri
- Sciat
- Gorgonzola
- Granone lodigiano
- Brasato
- Tapelucco
- Involtini di verza
- Trippa alla milanese
- Risotto alla vogherese
- Rostisciada
- Ravioli di brasato
- Pesce d'acqua dolce in carpione
- Olio d'oliva del Garda
[edytuj] Wina lombardzkie
- Inferno
- Sassella
- Sfursat
- Franciacorta Brut
- Franciacorta rosso
- Lugana
- Bonarda dell'Oltrepò
- Barbera dell'Oltrepò
- Moscato dell'Oltrepò
- San Colombano
[edytuj] Linki zewnętrzne
[edytuj] Informacje ogólne
- Regione Lombardia - strona oficjalna
- Mapa Lombardii
[edytuj] Prowincje
- Provincia di Bergamo
- Provincia di Brescia
- Provincia di Como
- Provincia di Cremona
- Provincia di Lecco
- Provincia di Lodi
- Provincia di Mantova
- Provincia di Milano
- Provincia di Pavia
- Provincia di Varese
- Provincia di Sondrio
[edytuj] Uniwersytety
- Università degli Studi di Milano
- Università degli Studi Milano Bicocca (Milan-Monza)
- Milan's Politecnic
- Università Bocconi (Milan)
- Università Cattolica del Sacro Cuore (Milan)
- Università degli Studi di Bergamo
- Università degli Studi di Brescia
- Università degli Studi di Mantova
- Università degli Studi di Pavia
- Università degli Studi dell'Insubria (Varese-Como)
Abruzja • Apulia • Basilicata • Emilia-Romania • Kalabria • Kampania • Lacjum • Liguria • Lombardia • Marche • Molise • Piemont • Toskania • Umbria • Wenecja Euganejska
Regiony autonomiczne
Friuli-Wenecja Julijska • Sardynia • Sycylia • Trydent-Górna Adyga • Valle d'Aosta