Privacy Policy Cookie Policy Terms and Conditions Leszek Miller - Wikipedia, wolna encyklopedia

Leszek Miller

Z Wikipedii

Prezes Rady Ministrów
Leszek Cezary Miller
ur. 3 lipca 1946 w Żyrardowie
Partia polityczna Sojusz Lewicy Demokratycznej
Poprzednik Jerzy Buzek
Okres urzędowania od 19 października 2001
do 2 maja 2004
Następca Marek Belka
Wiceprezes(i) Rady Ministrów Jarosław Kalinowski, Marek Belka, Grzegorz Kołodko, Marek Pol
Szef Kancelarii Premiera Marek Wagner
Zobacz rząd tego premiera

Leszek Cezary Miller (ur. 3 lipca 1946 w Żyrardowie) – polski polityk lewicowy, długoletni lider SLD, minister Pracy i Polityki Społecznej, minister - szef Urzędu Rady Ministrów, minister Spraw Wewnętrznych i Administracji, premier rządu RP w latach 2001-2004.

Spis treści

[edytuj] Dzieciństwo i młodość

Leszek Miller pochodzi z ubogiej, robotniczej rodziny: ojciec był krawcem, matka szwaczką. Rodzice rozstali się, gdy Leszek miał pół roku – ojciec Florian opuścił rodzinę, a Leszek nigdy potem nie utrzymywał z nim kontaktu. Matka wychowywała go w duchu religijnym – zgodnie z jej życzeniem był on nawet przez pewien czas ministrantem.

Trudne warunki życiowe sprawiły, że po ukończeniu szkoły zawodowej 17-letni Leszek rozpoczął pracę w Zakładach Przemysłu Lniarskiego w Żyrardowie – naukę kontynuował wieczorowo w Technikum Elektroenergetycznym. Wkrótce potem odbył służbę wojskową na okręcie podwodnym ORP Bielik.

[edytuj] Polska Rzeczpospolita Ludowa

Karierę rozpoczął od działalności w ZMS. Był przewodniczącym Zarządu Zakładowego, największych w ówczesnej Polsce zakładach lniarskich. Po powrocie ze służby wojskowej, w 1969 wstąpił do PZPR. W tym samym roku wziął ślub kościelny z młodszą o trzy lata Aleksandrą. Millerowie mają syna Leszka i wnuczkę Monikę.

W latach 1973-1974 pełnił funkcję sekretarza Komitetu Zakładowego PZPR. Po otrzymaniu partyjnej rekomendacji rozpoczął studia politologiczne w partyjnej Wyższej Szkole Nauk Społecznych i skończył je w 1978 roku uzyskując tytuł magistra nauk politycznych. Po studiach pracował w Komitecie Centralnym kierując Zespołem, a następnie Wydziałem ds. Młodzieży, Kultury Fizycznej i Turystyki.

W lipcu 1986 Leszek Miller został wybrany I sekretarzem Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Skierniewicach. W grudniu 1988 wrócił do Warszawy w związku z awansem na sekretarza Komitetu Centralnego PZPR.

Uczestniczył, jako przedstawiciel strony rządowej, w obradach historycznego "Okrągłego Stołu", gdzie razem z Andrzejem Celińskim współprzewodniczył podzespołowi ds. młodzieży (był to jedyny stolik, który zakończył obrady bez podpisania porozumienia). W 1989 roku został członkiem Biura Politycznego Komitetu Centralnego PZPR.W styczniu tego roku zorganizował słynne spotkanie w stołówce KC otwarte dla wszystkich, którzy chcieli wziąć w nim udział. Uczestniczyła w nim także liczna grupa opozycyjnej młodzieży również z nielegalnego wówczas Niezależnego Zrzeszenia Studentów. Niezwykłość tego wydarzenia była wzmocniona szerokimi i obiektywnymi relacjami w prasie, radiu i telewizji.

[edytuj] Rzeczpospolita Polska

Po rozwiązaniu PZPR był współzałożycielem SdRP (do marca 1993 roku pełnił funkcję sekretarza generalnego, później był wiceprzewodniczącym, a od grudnia 1997 przewodniczącym).

W 1989 kandydował bez powodzenia z województwa skierniewickiego do Senatu. W następnych wyborach (1991) był liderem listy wyborczej SdRP w Łodzi i po znaczącym sukcesie wyborczym zasiadł w ławach sejmu, zostając przewodniczącym grupy parlamentarnej SdRP. W trzech kolejnych wyborach do Sejmu startował ciągle z Łodzi otrzymując za każdym razem coraz więcej głosów, (od 50 tys. w 1991 do 146 tys. w 2001), mandat poselski sprawował do 2005 roku.

Przez cały ten okres pozostawał jednym z czołowych polityków lewicy. Na początku lat 90. wspólnie z Mieczysławem Rakowskim był podejrzanym w sprawie tzw. moskiewskiej pożyczki. Po ujawnieniu tej afery w 1991 Włodzimierz Cimoszewicz wezwał Millera by z powodu ciążących na nim zarzutów nie składał poselskiego ślubowania.

[edytuj] Minister Pracy i Polityki Społecznej

Od 26 października 1993 do 26 stycznia 1996 Miller był Ministrem Pracy i Polityki Społecznej w rządzie Waldemara Pawlaka i Józefa Oleksego. Po objęciu urzędu Miller zachował na stanowisku vice - ministra Andrzeja Bączkowskiego - działacza "Solidarności" i opozycji demokratycznej więzionego w stanie wojennym. Z rekomendacji Millera objął też Bączkowski stanowisko ministra, które piastował do swojej przedwczesnej śmierci w dniu 7 listopada 1996r.

[edytuj] Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji

Po umorzeniu śledztwa w sprawie moskiewskiej pożyczki premier Cimoszewicz powołał Millera na stanowisko ministra, Szefa Urzędu Rady Ministrów, które wypełniał od 26 stycznia do 31 grudnia 1996 roku, a następnie ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji. Pełnił on tę funkcję od 1 stycznia 1997 do 17 października 1997. Wtedy też zyskał przydomek kanclerz. Miller był pierwszym szefem resortu spraw wewnętrznych, który wprowadził na stanowiska swoich zastępców kobiety: Katarzynę Piekarską z opozycyjnej wówczas Unii Wolności i Małgorzatę Winiarczyk - Kossakowską.

Leszek Miller odegrał istotną rolę w zakończeniu sprawy płk. Ryszarda Kuklińskiego. Był za to ostro krytykowany w swoim środowisku politycznym. Z podobną dezaprobatą spotkało się poparcie Millera dla konkordatu z Watykanem i kandydatury Leszka Balcerowicza na prezesa NBP.

To właśnie Leszek Miller mianował Marka Papałę na stanowisko Komendanta Głównego Policji. Został on później zamordowany gdy szefem MSWiA był Janusz Tomaszewski.

[edytuj] Sojusz Lewicy Demokratycznej

W okresie rządów AWS był przewodniczącym Klubu Parlamentarnego SLD., prowadząc walkę polityczną z tym ugrupowaniem i jednocześnie konsolidując wokół własnej osoby wszystkie liczące się ugrupowania lewicowe. W 1999 roku doprowadził do utworzenia jednolitej partii politycznej.

W grudniu 1999, na kongresie założycielskim SLD został wybrany jego przewodniczącym, którą to funkcję sprawował nieprzerwanie, aż do lutego 2004.

[edytuj] Prezes Rady Ministrów

Po przygniatającym zwycięstwie SLD-UP (41%, następna w kolei PO 12%) w wyborach parlamentarnych 23 września 2001 roku prezydent Aleksander Kwaśniewski 4 października – na dzień przed oficjalnym ogłoszeniem wyników wyborów, mimo że dymisja gabinetu Jerzego Buzka została złożona dopiero na pierwszym posiedzeniu Sejmu 19 października – desygnował Leszka Millera na Prezesa Rady Ministrów, powierzając mu misję sformowania nowego rządu. 19 października 2001 roku, po przyjęciu dymisji poprzedniej Rady Ministrów, został on powołany na urzędy Prezesa Rady Ministrów oraz Przewodniczącego Komitetu Integracji Europejskiej oraz przedstawił skład Rady Ministrów, który został zaprzysiężony przez Prezydenta.

Było to rozwiązanie precedensowe (dotychczas powyborcze desygnowanie premiera następowało w dniu dymisji poprzedniego gabinetu), ale – zdaniem części doktryny prawa konstytucyjnego – w tamtej sytuacji, konstytucyjnie dopuszczalne i pozwalające na szybsze utworzenie nowego rządu (Lech Garlicki, Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, wyd. 9., Warszawa 2005, s. 294).

26 października 2001 roku Miller wygłosił w Sejmie exposé i otrzymał od izby wotum zaufania stosunkiem głosów 306:140 przy 1 głosie wstrzymującym się. 16-osobowy gabinet Millera był jak dotąd najmniejszym rządem RP.

Rząd Leszka Millera odziedziczył po swoich prawicowych poprzednikach niezwykle trudną sytuację gospodarczą kraju i budżetu państwa, ponad 18-procentowe bezrobocie, wysoki poziom długu publicznego i zerowy wzrost gospodarczy. Pod koniec rządów Millera nastąpił bardzo wysoki, ponad 6-procentowy wzrost gospodarczy, który jednak zbyt powoli zaczął się przekładać na spadek bezrobocia i poziom życia obywateli. W czasie jego rządów przeprowadzono niepopularny program cięć w wydatkach publicznych, zlikwidowano kasy chorych i utworzono Narodowy Fundusz Zdrowia, kontynuowano reformę systemu podatkowego i Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, podjęto nieudaną próbę uporządkowania rynku medialnego. Przeprowadzono znaczne obniżenie podatków – do 19 procent dla osób prawnych oraz osób prowadzących działalność gospodarczą, a także przyjęto ustawę o swobodzie działalności gospodarczej. Przeprowadzono też reformę górnictwa oraz restrukturyzację i oddłużenie wielu zakładów pracy. Działania te przyniosły w następnych latach ożywienie gospodarcze i wzrost wpływów do budżetu państwa. Uruchomiono też wiele programów socjalnych jak dożywianie dzieci i młodzieży, wyprawkę szkolną oraz pomoc dla absolwentów szkół i uczelni podejmujących pierwsza pracę. Przeprowadzono też gruntowną reformę strukturalną służb specjalnych (rozwiązano UOP powołano zaś ABW i Agencję Wywiadu. Równolegle - co było strategicznym celem gabinetu Millera - prowadzono dostosowania instytucjonalno-prawne związane z przystąpieniem do Unii Europejskiej. 13 grudnia 2002 roku na szczycie w Kopenhadze (Dania) premier Leszek Miller po dramatycznych i wielogodzinnych rokowaniach zakończył negocjacje z Unią Europejską uzyskując najlepsze z możliwych warunki akcesji. 16 kwietnia 2003 w Atenach Miller wraz z W. Cimoszewiczem i D. Hübner podpisał Traktat Akcesyjny wprowadzający Polskę do Unii Europejskiej. Rząd Millera we współdziałaniu z różnymi siłami politycznymi i społecznymi przeprowadził zakończone sukcesem referendum akcesyjne. W dniach 7 i 8 czerwca 2003 roku za wejściem Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej opowiedziało się aż 77,45 procent uczestników referendum. Frekwencja sięgnęła 58,85 procent. Wkrótce po referendum premier Miller zwrócił się do Sejmu w trybie artykułu 160 Konstytucji RP o wotum zaufania. W dniu 13 czerwca 2003 rząd Millera stosunkiem głosów 236:213 przy braku wstrzymujących się otrzymał potwierdzenie posiadanego mandatu.

Człowiek Roku 2001 i 2002 wg magazynu Wprost (styczeń 2003)
Powiększ
Człowiek Roku 2001 i 2002 wg magazynu Wprost (styczeń 2003)

Rząd Premiera Millera, wspólnie z prezydentem Aleksandrem Kwaśniewskim podjął w marcu 2003 decyzję o przystąpieniu do tzw. koalicji antyterrorystycznej i wysłanie polskich wojsk do Iraku w ramach międzynarodowej koalicji mającej na celu obalenie rządów Saddama Husajna. Leszek Miller był także sygnatariuszem znanego listu ośmiu europejskich premierów solidaryzujących się ze stanowiskiem USA w sprawie Iraku (styczeń 2003)

4 grudnia 2003 roku doznał poważnych obrażeń w wyniku katastrofy lotniczej rządowego śmigłowca Mi-8 pod Warszawą. Mimo tego 13 grudnia wziął udział w szczycie UE w Kopenhadze, gdzie we współdziałaniu z delegacją Hiszpanii i innymi krajami zablokował niekorzystną dla Polski Konstytucję UE. Wzbudziło to szacunek dla premiera nawet wśród jego przeciwników politycznych z prawicy. Miller prowadził aktywną politykę międzynarodową. Wielokrotnie spotykał się z prezydentami Bushem i Putinem oraz przywódcami Europy i świata. Przed świętami Bożego Narodzenia w grudniu 2002 roku Millerowie gościli w swoim warszawskim domu kanclerza Schroedera i jego żonę Doris.

Pod koniec sprawowania urzędu, gabinet Leszka Millera zanotował najniższy poziom poparcia społecznego ze wszystkich rządów, które sprawowały władzę od 1989. Było to spowodowane głównie utrzymującym się ciągle dramatycznie wysokim bezrobociem, ujawnieniem prawdziwych i rzekomych afer korupcyjnych z aferą Rywina na czele, które usiłowano przypisać rządowi, oraz próbą realizacji planu zmniejszenia wydatków socjalnych (tzw. „Plan Hausnera”).

W efekcie krytyki w macierzystej partii SLD, w lutym 2004 Leszek Miller zrezygnował z przewodniczenia SLD. Miller był krytykowany za zbytni liberalizm i podkreślanie roli mechanizmów wolnorynkowych w gospodarce. Wytykano mu, że jego akceptacja dla podatku liniowego jest nie do pogodzenia z doktryną lewicową. Był także utożsamiany z „wodzowskim stylem” kierowania partią. 26 marca 2004 po utworzeniu przez marszałka sejmu Marka Borowskiego rozłamowej partii – Socjaldemokracji Polskiej podjął decyzję o ustąpieniu z urzędu premiera 2 maja 2004 w dzień po wejściu Polski do Unii Europejskiej. 1 maja razem z prezydentem Kwaśniewskim uczestniczył w Dublinie w uroczystej ceremonii przyjęcia 10 krajów, w tym Polski do Unii Europejskiej.

[edytuj] W politycznej próżni

W 2005 roku Leszek Miller mimo poparcia łódzkiego oddziału SLD, nie został wpisany na listę wyborczą do Sejmu. Otrzymał jednocześnie propozycję startu do Senatu, której nie przyjął. Odsunięcie starych działaczy było przedstawiane w mediach jako "odmłodzenie Sojuszu". Po wyborach zajął się publicystyką, głównie w tygodniku "Wprost" pisząc na temat liberalnych koncepcji gospodarczych i bieżącej polityki. W pierwszym półroczu 2005 r. przebywał w Woodrow Wilson International Center for Scholars w Waszyngtonie realizując temat badawczy "Miejsce nowej Polski w przestrzeni Europy Wschodniej". 1 lipca 2006 objął funkcję szefa rady programowej dziennika Trybuna.

[edytuj] Bon moty

Wikicytaty
Zobacz w Wikicytatach kolekcję cytatów Leszka Millera

Leszek Miller jest znany z ciętych ripost ubarwiających język polskiej polityki i ze skłonności do bon motów. Swoją współpracowniczkę Aleksandrę Jakubowską określił zdaniem mężne serce w kształtnej piersi. Inne powiedzonko: nie ważne jest jak mężczyzna zaczyna, ważne jest jak kończy... jest nadal często przywoływane w różnych okolicznościach. Wraca się także do słów skierowanych do posłów prawicy uchwalających ustawę lustracyjną, że przypominają oni "karpie głosujące za przyspieszeniem świąt Bożego Narodzenia" Zdanie: "Bracia Kaczyńscy są nie tylko z tej samej partii, ale z tego samego jaja" internauci Wirtualnej Polski uznali za wypowiedź roku 2005.

[edytuj] Ciekawostki

Leszek Miller był pierwowzorem postaci Ludwika M. w sztuce Macieja Kowalewskiego pt. "Obywatel M. - Historyja", wystawianej przez Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Legnicy w latach 2002-2004. Oprócz nagrody "Człowieka Roku" jest także laureatem nagrody telewizyjnych Wiktorów w 2001 roku i wielu innych nagród. W 1996 r. otrzymał tytuł Kawalera Orderu Uśmiechu. Jako pierwszy i jedyny człowiek otrzymał dwukrotnie tytuł Człowiek Roku tygodnika Wprost w latach 2001 i 2002 (wspólnie z Günterem Verhehaugem).

[edytuj] Bibliografia

  • J. Machejek, A. Machejek, Leszek Miller: dogońmy Europę! (wywiad-rzeka z liderem SLD), Hamal Books, 2001.
  • L. Stomma, "Leszek Miller" WDK 2001

[edytuj] Linki zewnętrzne

Commons
THIS WEB:

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - be - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - closed_zh_tw - co - cr - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - haw - he - hi - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - ms - mt - mus - my - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - ru_sib - rw - sa - sc - scn - sco - sd - se - searchcom - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sq - sr - ss - st - su - sv - sw - ta - te - test - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tokipona - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu

Static Wikipedia 2008 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2007:

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - be - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - closed_zh_tw - co - cr - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - haw - he - hi - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - ms - mt - mus - my - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - ru_sib - rw - sa - sc - scn - sco - sd - se - searchcom - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sq - sr - ss - st - su - sv - sw - ta - te - test - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tokipona - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu

Static Wikipedia 2006:

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - be - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - closed_zh_tw - co - cr - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - haw - he - hi - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - ms - mt - mus - my - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - ru_sib - rw - sa - sc - scn - sco - sd - se - searchcom - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sq - sr - ss - st - su - sv - sw - ta - te - test - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tokipona - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu