Drezdenko

Drezdenko – miasto i gmina w powiecie strzelecko-drezdeneckim województwa lubuskiego. Leżą na pograniczu Pojezierza Wielkopolskiego i Pomorskiego, nad Notecią, 40 km na wschód od Gorzowa Wielkopolskiego (52°50" N, 15°50" E). Gmina Drezdenko ma około 400 km² powierzchni, zajmuje centralną część Kotliny Gorzowskiej, rozciągając się w poprzek Pradoliny Noteci, od skraju Puszczy Drawskiej do granic Puszczy Noteckiej. 75% powierzchni gminy zajmują lasy. Miasto liczy 11 tysięcy mieszkańców, gmina – 18 tysięcy. Miasto dwukrotnie uzyskało tytuł "Krajowego Mistrza Gospodarności" (1967 i 1976).

Według obecnego podziału administracyjnego, obowiązującego od 1 stycznia 1999, Drezdenko stanowi część powiatu strzelecko-drezdeneckiego i należy do województwa lubuskiego. Wcześniej, od czerwca 1946 znajdowało się ono w województwie poznańskim, zaś już od czerwca 1950 należało do województwa zielonogórskiego. Przez następne 24 lata, od czerwca 1975 do stycznia 1999 było częścią województwa gorzowskiego.

Nazwa miasta brzmiała różnie w różnych okresach. W dokumentach historycznych można spotkać nazwy: "Drizina", "Drecen", "Driesen", "Dersen", "Droczen", "Dirzen", "Drezen", "Dirczen", "Drczen", "Drdzen". Nazwą najbardziej znaną jest "Drzeń" lub "Drżeń". Najprawdopodobniej pochodzi ona od nazwy drzewa, leśnej miejscowości składającej się z drewnianych domów bądź też zbudowanej na palach. Kojarzy się też z rdzeniem drzewnym. Być może o przyjęciu tej nazwy przesądziło leśne i bagniste otoczenie grodu. Niektórzy polscy uczeni wywodzą tę nazwę od imienia "Drzesław", czyli dziarski, sławny. Obecna nazwa "Drezdenko" została utworzona od niemieckiej nazwy "Driesen".

[edytuj] Historia

Historia Drezdenka sięga początków państwa polskiego. Drzeń, pełniący początkowo funkcję grodu granicznego, zyskał na znaczeniu za panowania Bolesława Krzywoustego i jego następców, o czym świadczy wyniesienie go do rangi kasztelanii. W okresie rozbicia dzielnicowego gród przechodził zmienne koleje losu. W 1252 wszedł w skład Wielkopolski. W 1266 wspólnie z Santokiem stał się celem najazdu rycerstwa brandenburskiego. W wyniku układu zawartego miedzy Bolesławem Pobożnym i księciem Ottonem obydwa grody zostały spalone. W czasie toczonych pod koniec XIII w. walk z Brandenburgią Drzeń kilkakrotnie przechodził z rąk do rąk, by ostatecznie pozostać pod władzą Brandenburgii.

W 1317 ówczesny właściciel Drezdenka margrabia Waldemar sprzedał miasto wraz z okolicznymi włościami braciom Henrykowi i Burkhardowi von der Ost za cenę 2000 marek brandenburskich w srebrze. Sprawa Drezdenka wróciła na forum sporów dyplomatycznych w początkach XV w. W 1404 roku w Drezdenku odbywa się spotkanie landwójta Nowej Marchii Roldwina Stahla z przedstawicielami Wielkopolski, a w roku następnym na mocy porozumienia Ulryk von der Ost przekazał drezdenecki zamek Krzyżakom. Osłabiony grunwaldzką porażką zakon nie był w stanie utrzymać w należytym stanie miejskich murów obronnych, które uległy znacznym zniszczeniom. W tym samym okresie miasto spustoszył pożar.

Dopiero w 1603 rozpoczęto budowę nowej twierdzy, opartej na planie pięcioramiennej gwiazdy, którą ukończono w 1605. W okresie wojny trzydziestoletniej miasto zostało w 1639 opanowane przez wojska szwedzkie i znajdowało się w ich władaniu przez kolejnych 10 lat.

W 1662 r. Drezdenko ponownie zostało dotknięte wielkim pożarem, który strawił je doszczętnie. Odbudowane Drezdenko w II poł. XVIII w. kilkakrotnie było zajmowane przez wojska rosyjskie i pruskie zmagające się w czasie wojny siedmioletniej.

Niespokojny dla miasta był także XIX wiek. W okresie wojen napoleońskich na krótko zajęły je wojska francuskie, które opuściły je w czasie odwrotu resztek Wielkiej Armii. W 1831 mieszkańcy byli świadkami przemarszu uchodzących do Francji uczestników powstania listopadowego. W 1855 w mieście wybuchła epidemia cholery. Po zjednoczeniu Niemiec w 1871 roku Drezdenko pozostało miastem przygranicznym. W 1945 roku zostało przywrócone Polsce.

Zobacz :[1]