Darłowo

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Współrzędne: 54°25' N 016°25' E

Darłowo

Herb Darłowa

Gmina
- rodzaj

Darłowo
miejska

Prawa miejskie

1312 rok

Burmistrz

Arkadiusz Wojciech Klimowicz (druga kadencja)

Powierzchnia

19,93 km²

Położenie

54° 25' N
16° 25' E

Wysokość

1-5 m n.p.m.

Liczba mieszkańców (2006)
- liczba ludności
- gęstość

14 931
749,2 os./km²

Strefa numeracyjna
(do 2005)

Kod pocztowy

76-150 i 76-151

Tablice rejestracyjne

ZSL

TERC10
(TERYT)

4324413011

Miasta partnerskie

Nexo (Dania),
Stary Hrozenkow (Czechy)

Położenie na mapie Polski

Urząd miejski³

pl. Kościuszki 9
76-150 Darłowo
tel. 94 314-25-08; faks 94 314-23-33

Galeria zdjęć w Wikimedia Commons

Latarnia morska

Rozsuwany most przy ujsciu Wieprzy

Widok od strony morza na port

Darłówko nocą - ujście Wieprzy

Darłowo (niem. Rügenwalde) - to nadbałtyckie miasto i gmina w województwie zachodniopomorskim, w powiecie sławieńskim leżące na skraju Pobrzeża Słowińskiego w dolinie rzeki Wieprza i rzeki Grabowa.

Według danych PKW opublikowanych przed wyborami samorządowymi 2006, w mieście mieszka 14 931 osób.

[edytuj] Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002⁶, Darłowo ma obszar 19,93 km², w tym:

użytki rolne: 71%
użytki leśne: 2%

Miasto stanowi 1,91% powierzchni powiatu.

[edytuj] Demografia

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
populacja	14 931	100	7459	51,5	7025	48,5
gęstość zaludnienia (mieszk./km²)	726,7		374,3		352,5

Według danych z roku 2002⁶, średni dochód na mieszkańca wynosił 1489,69 zł.

Znane osoby związane z Darłowem: Przemysław Gosiewski, Andrzej Lepper, Stanisław Gawłowski, Agnieszka Włodarczyk

[edytuj] Komunikacja

[edytuj] Drogi lądowe

Droga krajowa

DK37 – droga krajowa: o długości ok. 14,5 km. Trasa ta łączy port w Darłowie i jego nadmorską dzielnicę - Darłówko z centrum miasta, a dalej po najkrótszej możliwej trasie przez Domasławice i Słowino z drogą Krajową DK6 Szczecin - Gdańsk w okolicy Karwic.

Droga wojewódzka

DW203 do Koszalia przez Dąbki (37 km) i dalej do Ustki przez Postomino (38 km)

DW205 do Sławna przez Krupy i Stary Jarosław (22 km) i dalej do miasta Polanów.

[edytuj] Kolej

Darłowo uzyskało połączenie kolejowe w 1878 r. po doprowadzeniu linii Korzybie przez Sławno. W 1991 r. cała linia została zamknięta. W 2005 r. otwarto ponownie odcinek Sławno - Darłowo, PKP uruchomiły przewozy towarowe i autobus szynowy.

[edytuj] Żegluga śródlądowa i morska

Bałtycki Port Handlowy i Rybacki

Latem rzeką Wieprzą z centrum do mostu zwodzonego kursuje tramwaj wodny
Latem kilka razy w tygodniu kursuje z Darłowa statek wycieczkowy na Duńską wyspę Bornholm

[edytuj] Historia

Już w XI w. istniał gród lub warownia o nazwie Dirlov lub Dirlovo, którego mieszkańcy zajmowali się żeglarstwem, połowami i konserwowaniem ryb, tkactwem itp. Prawa miejskie nadane w roku 1312 (prawo lubeckie). Potem, po krótkim panowaniu brandenburczyków, w 1347 miasto przeszło w ręce Bogusława V z dynastii Gryfitów, zięcia Kazimierza Wielkiego, księcia wołogoskiego. W 1352 roku rozpoczęto budowę zamku, na ten okres datuje się też początek współpracy z Hanzą (pełnoprawnym członkiem Hanzy Darłowo zostało w roku 1412). W 1382 w Darłowie urodził się Eryk Pomorski, znany potem jako król Norwegii Eryk III i król Danii Eryk VII oraz król Szwecji. Po detronizacji, kolejno ze wszystkich tronów, wrócił do Darłowa i zaczął rozbudowywać miasto; tu został pochowany. Kolejnym władcą zasłużonym dla Darłowa i całego Pomorza Zachodniego był Bogusław X.

W latach 1497 i 1558 Darłówko i część Darłowa zalewały ogromne sztormy, które wyrzuciły statki w okolice centrum miasta. W latach 1589, 1624, 1648, 1679 i 1722 miasto było z kolei niszczone przez pożary. Pierwszą latarnię morską wybudowano około roku 1715.

Po przejęciu miasta przez Hohenzollernów przeżywało ono aż do połowy XVIII w. zastój gospodarczy; podczas blokady kontynentalnej Anglii w okresie wojen napoleońskich na początku XIX w. mieszkańcy Darłowa i okolic trudnili się przemytem brytyjskich towarów na kontynent.

Przed I wojną światową miasto liczyło 6 tys. mieszkańców, tuż przed II wojną światową – ok. 8 tys.; w czasach niemieckich nosiło nazwę Rügenwalde.

W czasie II wojny światowej Darłowo nie poniosło znaczniejszych strat.

[edytuj] Zabytki

Darłowo zachowało uniaktowy średniowieczny układ urbanistyczny z rynkiem po środku, jako głównym placem w mieście. Gród był otoczony murami z basztami i bramami. Do dziś zachowała się tylko Brama Kamienna.

ZAMEK KSIĄŻĄT POMORSKICH —: osobliwością zamku jest dwugłowy cielak.

KOŚCIÓŁ MARIACKI —: pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny [1], którego gospodarzami świątyni są Ojcowie Franciszkanie z prowincji Św. Maksymiliana Marii Kolbego w Gdańsku [2].

Historia kościoła datuje się na rok 1321, w którym biskup kamieński Konrad za pośrednicwem braci Święców zapoczątkował budowę kościoła NMP Wniebowziętej. W roku 1394 z funduszy księcia Bogusław VIII wzniesiono wieżę kościelną, a następnie dobudowano zakrystię i kaplice boczne. Niestety, kościół wraz z miastem często nękany był pożarami, szczególnie tragiczny był rok 1679, kiedy to w powstały od pioruna pożar strawił całe wnętrze kościoła wraz z wieżą. Od roku 1540 budowla była w użytkowaniu przez protestantów. W 1897 roku przed chórem i bocznymi nawami dobudowano drewniane balkony, charakterystyczne dla świątyń protestanckich.

14 sierpnia 1945 roku franciszkanie z Prowincji Matki Bożej Niepokalanej [3] objęli kościół i 1 września tegoż roku dokonano jego poświęcenia. W roku 1974 rozpoczęto prace mające na celu przywrócenie gotyckiego charakteru budowli – usunięto drewniane balkony oraz tynki przesłaniające oryginalne detale.

Najcenniejsze zabytki kościoła Mariackiego:

- kunsztownie rzeźbiona renesansowa ambona z 1684 roku,
- cztery barokowe obrazy z pierwszej połowy XVIII wieku,
- sześć portretów apostołów z końca XVII wieku,
- renesansowa misa chrzcielna z XVI wieku,
- barokowy krucyfiks i tabernakulum z XVII wieku,
- barokowe stalle z XVII wieku,
- mosiężny żyrandol z aniołem z przełomu XVII i XVIII wieku,
- prospekt organowy z 1853 roku,
- sarkofagi książąt pomorskich: Eryka I, Elżbiety (księżniczki duńskiej, żony ostatniego pomorskiego księcia Bogusława XIV, zmarłej w 1653 roku), księżnej Jadwigi (córki księcia Henryka Brunszwickiego i Elżbiety Duńskiej, żony Ulryka, brata Bogusława XIV).

BRAMA KAMIENNA Wysoka: jedyna zachowana z pierwotnego założenia murów obronnych.

RATUSZ: barokowy z końca XVIIIw., przed ratuszem stoi fontanna z 1919 roku z posągiem rybaka.
KOŚCIÓŁ ŚW. GERTRUDY: oryginalne (XV wiek) założenie gotyckiej architektury cmentarnej na planie sześcioboku z dwunastobocznym obejściem; całość nakryta dachem namiotowym z iglicą. Wnętrze z gwieździstym sklepieniem zdobi fresk patronki żeglarzy św. Gertrudy oraz godła cechów szewskiego i piwowarskiego. Przykład skandynawskiego gotyku, jedyny w Polsce. Okna kościoła są podobne do bulajów dawnych statków.
KOŚCIÓŁ ŚW. JERZEGO: piętnastowieczna gotycka jednonawowa budowla, wchodząca w skład dawnego szpitala dla trędowatych;
POMNIK RYBAKA - FONTANNA [[4]]: zaprojektowany został w roku 1919 przez znanego niemieckiego artystę Wilhelma Grossa, fundatorami figury rybaka, zdobiącej do dziś darłowski rynek byli Heptenmacherowie.
KAMIENICZKI STAREGO MIASTA: szczególnie zachowane na ul. Powstańców Warszawskich (głównym deptaku miasta) i na Rynku.

SPICHLERZ ORAZ MŁYN WODNY NA WIEPRZY

LATARNIA MORSKA: pochodzi z XIX w., wielokrotnie przebudowywana, obecnie wieża ma 22 m wysokości (w Darłówku) i jest to najniższa latarnia morska na polskim wybrzeżu.

PORT: oryginalna zabudowa portu rybackiego z XIX i XX wieku. Awanport w Darłówku Zachodnim – miejsce, w którym podczas II wojny światowej istniała stocznia statków żelbetonowych.

[edytuj] Kultura

Instytucje - Obiekty

Darłowski Ośrodek Kultury
Biblioteka miejska [5]
Kino "Bajka"
Zamek Książąt Pomorskich Muzeum w Darłowie

[edytuj] Bibliografia

„Z pamiętnika pierwszego burmistrza Darłowa Stanisława Dulewicza”. - Kazimiery Dulewicz.
album „Darłowo w Starej Fotografii”- L. Walkiewicza i M. Żukowskiego
„Szkice Darłowskie” K. Kontowskiego.
„Kościół Mariacki” oraz „Kościół Św. Gertrudy” – M. Żukowskiego
„Eryk Pomorski” – L. Walkiewicza,
„Krótki oddech wolności” M. Żukowskiego,
„Kształtowanie się organów władzy na Pomorzu Zachodnim w latach 1945 – 1957 i jego rola w zwalczaniu opozycji” M. Żukowskiego,
„Darłowo zarys dziejów” – L. Walkiewicza i M. Żukowskiego,
„Ziemia Sławieńska” – Z. Mielczarski, J. Sroka, M. Żukowski,
„Z dziejów portu nad Wieprzą” – L. Walkiewicza

[edytuj] Turystyka

Centrum Informacji Turystycznej [6]
Terminal Odpraw Granicznych, ul. Kotwiczna 12, tel. 094-314-51-02
Urząd Celny ul. Zachodnia 1 tel. 094- 314-29-72

Atrakcje kulturalne

Darłowski Festiwal Filmów Skandynawskich - impreza cykliczna w sezonie letnim.
Europejskie Warsztaty Muzyczne i Operowe

Atrakcje turystyczne

Rozsuwany most: oryginalny mechanizm, przy ujściu Wieprzy do morza (w Darłówku);.
Międzynarodowy Zlot Historycznych Pojazdów Wojskowych - impreza cykliczna w sezonie letnim [7]
Szlaki turystyki pieszej:
- szlak rezerwatów niebieski - 75 km na trasie Polanów-Darłowo
- szlak nadmorski czerwony - 100 km na trasie Mielno-Jarosławiec
- szlak turystyki wodnej rzeka Wieprza - spływ Kępice-Darłowo
- Szlak Zabytków Średniowiecza czarny - 104 km. Przebiega przez: Darłowo, Dąbki, Dobiesław, Jeżyce, Słowino, Boleszewo, Krupy, Stary Jarosław, Kowalewice, Barzowice, Cisowo, Dąbki. Na trasie: Zamek Książąt Pomorskich, średniowieczne kościoły, grodziska i zabytki budownictwa wiejskiego
Elektrownia wiatrowa: elektrownia wiatrowa liczy obecnie 9 wiatraków (dużych) oraz 6 mniejszych. Obecnie są to jedne z największych wiatraków w Europie, o wysokości 118 m.
Betonowe podstawy wyrzutni V-1 i V-2 z czasów II wojny światowej.

Ta sekcja jest zalążkiem. Jeśli możesz, rozbuduj ją.

[edytuj] Szkoły

http://www.zsm.darlowo.pl/ Zespół Szkół Morskich
http://www.forum.zsiszdarlowo.xt.pl/ Zespół Szkół im. Stefana Żeromskiego]
http://www.gimdar.neostrada.pl/ Gimnazjum Miejskie
http://sp4darlowo.w.interia.pl/ Gimnazjum Miejskie nr. 2 i Szkoła Podstawowa nr. 4
http://www.sp3.darlowo.pl/ Szkoła Podstawowa nr. 3

[edytuj] Sport i rekreacja

Ośrodek Sportu i Rekreacji http://www.osir.darlowo.pl/
MKS DARŁOVIA
KK Kross Ziemia Darłowska
Klub Sportowy Ashihara Karate i Jiu – Jitsu
Yacht Club "Wiking"
Międzyszkolny Klub Sportowy "Delfin"
Park wodny Jan http://parkwodny.net/park/

Imprezy i zawody cykliczne

Międzynarodowy Festiwal Latawców
Ogólnopolski Bieg Eryka
Ogólnopolskie Otwarte Zawody Wędkarskie o Puchar Królewskiego Miasta Darłowa "Darłowski Dorsz". Zawody są rozgrywane na morzu. Wędkarze poławiają dorsze z pokładów statków.