Brytyjska Kompania Wschodnioindyjska
Z Wikipedii
Brytyjska Kompania Wschodnioindyjska, (ang. British East India Company, czasami potocznie nazywana „John Company”) to kompania handlowa angielskich inwestorów, z siedzibą w Londynie, działająca od 1600 roku do 1858 roku, głównie na terenie dzisiejszych Indii, także w Azji Południowo-Wschodniej i na Dalekim Wschodzie. Działalność kompanii zapoczątkowała królowa angielska Elżbieta I nadając przywilej monopolu handlowego z Wschodnimi Indiami. Na terenach kolonizowanych przez Brytyjczyków, instytucja ta miała szerokie uprawnienia polityczne i administracyjne daleko wykraczające poza tradycyjny handel. Mogła utrzymywać własną armię, zawierać układy polityczne, miała prawo do posiadania własnej waluty. Na przestrzeni XVII i XVIII wieku podbiła Indie, budując szereg fortów i faktorii, które zapoczątkowały powstanie aglomeracji, takich jak: „Surat” (1612), „Madras” (1639), „Kalkuta” (1690). W roku 1614 kompania rozpoczyna swą działalność w Chinach, tu powstają aglomeracje Hongkong i Singapur. W czasie swej działalności, z kompani handlowej, przeistacza się w absolutnego władcę Indii. Do 1760 roku w praktyce eliminuje wpływy Francuskie na terenie Indii (rywalizacja z Francuską Kompanią Wschodnioindyjską). Brytyjska Kompania Wschodnioindyjska, była w czasie swej działalności jednym z głównych filarów rozwoju ekonomicznego Anglii, i miała ogromny wpływ na imperialną politykę tego kraju. W roku 1813 rząd brytyjski znosi monopol kompanii na handel, a w roku 1833 ogranicza działalność kompanii do funkcji administracyjnych. W 1858 rząd brytyjski przejmuje rządy w Indiach. Kompania zostaje rozwiązana formalnie w roku 1874.
