Łuck
Z Wikipedii
Współrzędne: 50°45'00" N 025°19'00" E
Łuck | |||
|
|||
Państwo | Ukraina | ||
Obwód | wołyński | ||
Burmistrz | Bohdan Szyba | ||
Powierzchnia | 41,61 km² | ||
Położenie | 50°45' N 25°19' E |
||
Wysokość | 174 m n.p.m. | ||
Populacja (2004) • liczba ludności • gęstość |
202 900 5213 os./km² |
||
Nr kierunkowy | (+38) 3322 | ||
Kod pocztowy | 43000-43499 | ||
Miasta partnerskie | Lublin Polska Rzeszów Polska |
||
Położenie na mapie |
|||
Strona internetowa miasta |
Łuck (Łućk, ukr. Луцьк, łac. Luceoria) – miasto w zachodniej Ukrainie, stolica obwodu wołyńskiego, nad rzeką Styr (dopływ Prypeci). 202,5 tys. mieszkańców (2004).
Spis treści |
[edytuj] Historia
Pierwsza wzmianka o Łucku pochodzi z 1085. W 1073 Łuck wszedł w skład księstwa włodzimierskiego. W 1083 na miasto napadają Litwini i Jaćwingowie. W 1321 na Łuck napada Giedymin, osadza w min swego starostę. W 1325 Lubart wznosi Zamek Dolny, Zamek Górny założony potem przez Olgierda lub Witolda. W 1366 wyprawa Kazimierza Wielkiego na Lubarta. W 1364 król Kazimierz Wielki ufundował biskupstwo wołyńskie z siedzibą biskupa najpierw we Włodzimierzu, a od początku XVw. w Łucku. Biskupstwo działało de facto od 1375. Diecezja obejmowała pięć województw: wołyńskie, podlaskie, brasławskie, brzeskie i wielką część Rusi. Z czasem kościołem katedralnym został kościół pw. Św. Trójcy, wybudowany około 1425. W 1539 biskup Falczewski wzniósł kościół kamienny. W 1630 biskup Achacy Grochowski sprowadził do Łucka relikwie św. Recessa Męczennika, który stał się patronem miasta.
W 1429 na zamku w Łucku odbył się trwający od 6 stycznia przez 13 tygodni zjazd monarchów europejskich. Wśród obecnych w Łucku władców byli: wielki książę litewski – Witold; król Polski – Władysław II Jagiełło z królową Zofią; cesarz niemiecki – Zygmunt Luksemburski z cesarzową; król duński – Eryk VII; wielki książę moskiewski – Wasyl Wasyliewicz (zięć Witolda); wielki mistrz zakonu krzyżackiego – Russdorff; wielki mistrz kawalerów mieczowych – Zygfryd; legat papieski; metropolita Rusi – Focyusz, chanowie Tatarów perekopskich i zawołżańskich; hospodar Wołoszczyzny; książęta mazowieccy, pomorscy, śląscy, twerscy i odojewscy, posłowie Cesarza Bizantyjskiego, Jana VIII Paleologa. Przedmiotem obrad był projekt obrony przeciwko grożącej Europie potędze Imperium Ottomańskiego. W 1431 po śmierci Witolda w Łucku zamknął się Świdrygiełło, gdzie go Polacy oblegali. W 1437 Świdrygiełło oddał Łuck Polsce.
Prawa miejskie Łuck otrzymał w 1432. Oprócz katedry w Łucku wzniesiono kościoły: św. Jakuba, parafialny oo. Dominikanów, Bernardynów, Bonifratrów, Trynitarzy, Brygidek i cerkiew katedralna św. Jana Ewangelisty. Cerkiew pochodziła z XIII w. Pierwszym znanym historii (1326) łuckim biskupem prawosławnym był Teodozjusz. W 1585 władyką był Cyryl Terlecki, który w 1596 podpisał unię brzeską z kościołem katolickim i przysięgę posłuszeństwa papieżowi. Biskup Marcin Szyszkowski założył w Łucku Collegium Societatis Jesu, które znalazło siedzibę w pałacu odstąpionym przez Iwana Czartoryskiego, pierwszego katolika w rodzinie.
W czasach I i II Rzeczypospolitej Łuck był siedzibą władz województwa wołyńskiego. W 1939 zaanektowany przez ZSRR jako część Zachodniej Ukrainy. W latach 1941-1944 pod okupacją niemiecką jako część komisariatu Rzeszy Ukraina. Od 1991 w granicach niepodległej Ukrainy jako siedziba władz obwodu wołyńskiego.
[edytuj] Biskupi łuccy
- Izydor -1375-1380-należał do zgromadzenia św.Dominika, był nastepcą bpa Hynka.Pierwszy biskup, który rządził diecezją włodzimirską w latach 1375-1380.
- Rugian 1380-1400-diecezja włodzimirską rządził w latach 1380-1400
- Grzegorz 1400-1425- z Buczkowa był przeorem konwentru dominikanów w Łucku
- Jędrzej(Andrzej) Spławski- herbu Leliwa 1425-1432?-pierwszy biskup łucki mianowany 21-XII-1425,przeniósł stolicę biskupią z Włodzimierza do Łucka.Nie wiadomo dokładnie kiedy rządził diecezją (po roku 1435 a przed 1459)
- Wacław, herbu Korczak do 1436
- Jan Łosowicz 1436-1468
- Marcin Krzeszowicki
- Stanisław Stawski do 1488
- Jan Pudełko
- Albrecht Radziwiłł Jałmużnik
- Paweł Algiwund
- Jerzy Falczewski do 1547
- Walerian Protasowicz
- Jan Andruszewicz do 1579
- Wiktoryn Wierzbicki
- Bernard Maciejowski
- Stanisław Gomoliński do 1604
- Marcin Szysikowski do 1607
- Paweł Wołłowicz
- Paweł Wołucki do 1616
- Henryk Firlej
- Jędrzej Lipski
- Stanisław Łubieński do 1627
- Achacy Grochowski do 1632
- Bogusław Radoszewski do 1638
- Jędrzej Gębicki do 1654
- Jan IV Zamojski do 1655
- Jan Wydżga do 1659
- Mikołaj Prażmowski do 1666
- Tomasz Lezeński do 1675
- Stanisław Dąbski
- Stanisław Witwicki do 1688
- Bogusław Leszczyński do 1691
- Franciszek Prażmowski do 1701
- Aleksander Wyhowski do 1714
- Joachim Prebendowski do 1721
- Stefan Rupniewski do 1731
- Jędrzej Załuski do 1739
[edytuj] Biskupi prawosławni
- Cyryl Terlecki
- Hipacjusz Pociej
- Jeremiasz Poczapowski do 1640
- Atanazy Puzyna 1644-1671
- Gedeon Czetwertyński
- Gedeon Żabokrzycki
- Józef Wyhowski
- Teodozy Rudnicki
Biskupi łuccy zasiadali na przemian z biskupami warmińskimi w Senacie. Kapituła łucka składała się z proboszczów, prałatów łuckiego i brzeskiego, dziekana, archidiakonów łuckiego i brzeskiego, kantora, kustosza, scholastyka, kanclerza i sześciu kanoników. Jeden z członków kapituły obierany był na Trybunał Koronny. Kapituła odbywała posiedzenia dwa razy w roku, na Św. Trójcę i na Wszystkich Świętych. Herb diecezji Św. Trójca Matkę Boską koronująca.
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Radziecka mapa topograficzna 1:100 000
- Zdjęcia z Łucka - stolicy Wołynia
- Obejrzyj film o Łucku
- Miecz Łuckiego Zamku - doroczny turniej rycerski organizowany na zamku w Łucku. Galeria na stronie polskiego bractwa rycerskiego Milites Alraunae
Powiaty: Dubno | Horochów | Kostopol | Kowel | Krzemieniec | Luboml | Łuck | Równe | Sarny | Włodzimierz Wołyński | Zdołbunów
Białystok | Brześć nad Bugiem | Katowice | Kielce | Kraków | Lublin | Lwów | Łódź | Łuck | Nowogródek | Poznań | Stanisławów | Tarnopol | Toruń | Warszawa | Wilno