Razzia
Een razzia is een door de politie (overheid) georganiseerde drijfjacht op een specifieke groep mensen. Het woord zou uit het Arabisch stammen (غزوة spreek uit: ghazwa) en zoveel betekenen als plunder- of rooftocht. In het Nederlands taalgebied is het woord tijdens de Duitse Bezetting algemeen verbreid geworden.
Inhoud |
[bewerk] Duitsland
In Nazi-Duitsland waren razzia's als uitvoering van de NSDAP-ideologie al vóór de Tweede Wereldoorlog gemeengoed. Tegenstanders van het regime werden groepsgewijs aangepakt. Zo zou men de Kristalnacht van 1938 kunnen aanduiden als een grootschalige razzia tegen de joodse bevolking, maar ook de Nacht van de Lange Messen van 1934 kan als razzia betiteld worden. Deze was vooral gericht op het uitschakelen van (potentiële) tegenstanders in Hitlers eigen gelederen.
[bewerk] Februaristaking
De aanleiding van de Februaristaking waren twee razzia's onder de Joodse bevolking op het Jonas Daniël Meijerplein te Amsterdam, op 22 en 23 februari 1941. Gedurende de gehele Bezetting zouden steeds gecoördineerde drijfjachten plaatsvinden om mensen op te brengen. Vaak waren evenementen als voetbalwedstrijden ideaal voor de autoriteiten om een massale controle van persoonsbewijzen te houden, om op die manier onderduikers, ook niet-Joodse, uit de massa te 'zeven'.
[bewerk] Zigeuners
Hoewel volgens de nationaal-socialistische rassenleer de 'Zigeuners' ook tot de Arische stam gerekend moesten worden, was het nazi-beleid er toch op gericht om dezen uit het maatschappelijk verkeer te halen, op grond van de gedachte dat zij a-sociaal waren. Ook overheerste de mening dat het zuivere bloed van deze nomaden al sinds eeuwen 'verontreinigd' was door hun contacten met andere volkeren, zoals de Slavische. Op 16 mei 1944 vond een landelijke razzia plaats die expliciet tegen de Roma gericht was. Tweehondervijfenveertig van hen werden drie dagen later al op transport gesteld van Westerbork naar Auschwitz-Birkenau. Onder hen bevonden zich 147 kinderen. Honderdnegentig van de Roma die bij de razzia waren opgepakt hebben uiteindelijk de oorlog niet overleefd.
[bewerk] Putten
Op 2 oktober 1944 werd het dorp Putten omsingeld door Duitse troepen en werd het merendeel van de mannelijke bevolking, 661 mannen en jongens, weggevoerd (zie: Razzia van Putten). Eindstation voor hen was het concentratiekamp Neuengamme of één van de Außenlager.
[bewerk] Zuid-Holland
Op 10 en 11 november 1944 werd in Rotterdam een grote razzia gehouden waarbij circa 50.000 mannen tussen 17 en 40 werden weggevoerd. Van de opgepakte Rotterdamse en Schiedamse mannen vertrokken er circa 20.000 te voet richting Utrecht, 20.000 werden per Rijnaken vervoerd en 10.000 per trein. Van hen werden circa 10.000 man tewerkgesteld in het oosten van Nederland, de rest ging naar Arbeitslager (werkkampen) in Duitsland. Ook uit Den Haag werden na een razzia onvrijwillige arbeidskrachten naar het Derde Rijk gestuurd. Onder hen bevonden zich zelfs leden van brandweer en politie. Een berucht kamp, waar de Zuid-Hollanders uiteindelijk terechtkwamen, was gevestigd te Rees, vlak over de Nederlandse grens. Werkzaamheden daar bestonden uit de aanleg van militaire versterkingen, met name het graven van tankvallen. Deze zware arbeid moest verricht worden met gebrekkig materiaal, slechte huisvesting en onvoldoende voeding in de barre winterkou van 1944-1945, terwijl de meeste mannen en jongens al die tijd meestal slechts gekleed waren in wat ze aanhadden toen ze door de Duitsers waren opgepikt.
[bewerk] Kerkrazzia's
Op hetzelfde moment waren al ongeveer 3000 jongens en mannen uit Noord-Limburg in Duitsland tewerkgesteld die bij de zogeheten kerkrazzia's van september en oktober 1944 waren meegevoerd. Duitse gewapende eenheden wachtten op zondagen bij het uitgaan van de H.Mis de kerkgangers op en hielden per keer tientallen aan die in hun ogen geschikt waren voor werk in Duitsland. Veel Limburgers zijn de laatste oorlogsmaanden tewerkgesteld geweest bij de Hermann Goering-Werke in Salzgitter. Het was de opzet van de Bezetter alsnog zoveel mogelijk arbeidskrachten te ronselen voor de oorlogsindustrie, alsook om preventief sabotage- en verzetsacties van de bevolking de kop in te drukken die zeker zouden oplaaien nu de geallieerde troepen in opmars waren. Naar verluidt hebben 129 van de Limburgse dwangarbeiders de tewerkstelling niet overleefd.
[bewerk] Fietsen
Ook fietsen werden massaal door de Duitse bezetter in beslag genomen, enerzijds om de eigen Wehrmacht meer vervoermiddelen te verschaffen, anderzijds om de Nederlandse bevolking minder mobiel te maken. De actie werd al gauw bekend als fietsrazzia.
| Bron(nen): |
|
