Pijlerstructuur van de Europese Unie
Het Verdrag van Maastricht dat de Europese Unie oprichtte, deelde de Europese beleidsterreinen in drie gebieden, pijlers genaamd. Voor elke pijler is een andere balans gezocht tussen supranationalisme en intergouvernementalisme. Supranationalisme is het sterkst aanwezig in de eerste pijler, in de andere twee pijlers worden beslissingen vaker intergouvernementeel genomen, hoewel de verdragen van Amsterdam en Nice ook deze pijlers meer supranationaal hebben gemaakt.
[bewerk] De drie pijlers
- De eerste pijler of de 'pijler van de Europese Gemeenschappen' omvat economisch, milieu- en sociaal beleid.
- De tweede pijler of 'pijler van het Gemeenschappelijk Buitenlands en Veiligheidsbeleid' (GBVB) omvat het buitenlands beleid en militaire zaken.
- De derde of 'pijler van de Politiële en Justitiële Samenwerking in Strafzaken' (PJSS) omvat samenwerking in criminaliteitsbestrijding. Deze pijler, die oorspronkelijk 'Justitie en Binnenlandse Zaken' heette, is met het Verdrag van Amsterdam afgeslankt en hernoemd, waardoor zaken als asiel en immigratie nu onder de eerste pijler vallen.
| Europese Unie | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Eerste pijler | Tweede pijler | Derde pijler | ||||
| Europese Gemeenschappen (EG) | Gemeenschappelijk Buitenlands en Veiligheidsbeleid (GBVB) | Politiële en Justitiële Samenwerking in Strafzaken (PJSS) | ||||
|
Buitenlands beleid:
Veiligheidsbeleid:
|
|
||||
Binnen elke pijler is een ander evenwicht gevonden tussen supranationale en intergouvernmentele principes. Supranationalisme is het sterkst aanwezig in de eerste pijler, terwijl de andere twee vooral intergouvernementeel zijn. In de tweede en derde pijler zijn de bevoegdheden van het Europees Parlement, de Europese Commissie en het Europees Gerechtshof beperkt, maar niet afwezig.
De verdragen van Amsterdam en Nice hebben de andere twee pijlers ook meer supranationaal gemaakt.
[bewerk] Tijdlijn
Tijdlijn met de ontwikkeling van de Europese Unie
| Europese Unie – verdragen, geschiedenis | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1952 | 1958 | 1967 | 1993 | 1999 | 2003 | ? |
| E U R O P E S E U N I E ( E U ) | ||||||
| Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS) | ||||||
| Europese Economische Gemeenschap (EEG) |
Europese Gemeenschap (EG) | |||||
| Euratom (Europese Atoomenergie Gemeenschap) | ||||||
| Drie Europese Gemeenschappen: EGKS, EEG en Euratom | Justitie & Binnenlandse Zaken |
|||||
| Politiële & Justitiële Samenwerking in Strafzaken (PJSS) | ||||||
| Gemeenschappelijk Buitenlands en Veiligheidsbeleid (GBVB) | ||||||
| Verdrag van Parijs |
Verdragen van Rome |
Fusieverdrag | Verdrag van Maastricht |
Verdrag van Amsterdam |
Verdrag van Nice |
Europese Grondwet |
| "DRIE PIJLERS" - Europese Gemeenschappen (EGKS, EG, Euratom), Gemeenschappelijk Buitenlands- en Veiligheidsbeleid (GBVB), Justitie en Binnenlandse Zaken | ||||||
[bewerk] Afschaffing van de pijlerstructuur
Het Verdrag tot vaststelling van een Grondwet voor Europa voorziet in een afschaffing van de pijlerstructuur om zo de Unie meer overzichtelijk te maken. Doordat in Nederland en Frankrijk dit verdrag niet wordt geratificeerd, is onduidelijk of de pijlerstructuur bij een nieuw verdrag afgeschaft zal worden.
