NS 2200
| NS 2200 | |
|---|---|
 |
|
| Aantal | 150 |
| Nummering | 2201-2350 |
| Fabrikant | 2201-2300: Heemaf 2301-2350: MTE |
| Indienststelling | 1955-1958 |
| Asindeling | Bo' Bo' |
| Dienstgewicht | 72 t |
| Aslast | 18 t |
| Lengte over buffers | 14.010 mm |
| Max. snelheid | 106 km/h |
| Transmissie | elektrisch-gelijkstroom |
| Aantal tractiemotoren | 4 |
| Vermogen | 662 kW |
| Max. trekkracht | 185 kN |
| Treinbeïnvloeding | deels ATB-EG |
| Remsystemen | directe rem eenleidingrem |
De NS-locserie 2200 is een serie dieselelektrische locomotieven die vanaf 1955 werd ingezet door de Nederlandse Spoorwegen.
In het begin van de jaren vijftig besloot de NS dat de nog resterende stoomlocomotieven binnen enkele jaren vervangen zouden moeten worden. Hiertoe werden 280 diesellocomotieven besteld, die verdeeld over de series 2200 en 2400, er toe bijdroegen dat de laatste stoomlocomotief in januari 1958 buiten dienst gesteld kon worden.
Inhoud |
[bewerk] Ontwerp
Er werden locomotieven aangeschaft van een beproefd ontwerp. De 150 2200'en waren gebaseerd op een Amerikaans ontwerp van Baldwin (mechanisch), Westinghouse (elektrisch) en de National Supply Company (dieselmotor).
[bewerk] Bouw
De eerste 100 locomotieven werden in opdracht gegeven bij aannemer Heemaf te Hengelo, die het mechanische deel uitbesteedde aan Allan te Rotterdam, de dieselmotoren aan Stork en de elektrische installatie zelf produceerde. De 2301-2350 werden tegelijkertijd geleverd door het Franse samenwerkingsverband MTE, bestaande uit de fabrieken Creusot-Loire (mechanisch) en Jeumont-Schneider (elektrisch). Deze 150 locs werden tussen 1955 en 1958 in dienst gesteld.
[bewerk] Reizigersdienst
Met een maximumsnelheid van 100 km/h waren de 2200'en niet alleen geschikt voor de goederendienst, maar konden zij ook worden ingezet voor reizigerstreinen, dit echter zonder treinverwarming. In de reguliere treindienst waren zij aanvankelijk in de zomerdienst aan te treffen tussen Alkmaar en Den Helder tot de elektrificatie in 1958 en voor diverse treinen op de overige niet-geëlektrificeerde baanvakken in het noorden, oosten en midden van het land tot de komst van de treinstellen Plan U in 1962.
Tussen 1970 en 1987 werden de 2200-en ingezet in treinen bestaande uit vier rijtuigen Plan E en een extra energiewagen voor de treinverwarming. Aan beide einden van de trein bevond zich een 2200, zodat er een trek-trek trein ontstond. Deze inzet op baanvakken in het noorden en oosten van het land was het gevolg van een tekort aan dieseltreinstellen door de grotere inzet van treinen na Spoorslag '70.
Vier locomotieven werden weer in de reizigersdienst ingezet toen zij voor Lovers Rail in 1996-1997 tussen Amsterdam, Haarlem en IJmuiden reden.
[bewerk] Goederendienst
De 2200-en kwamen in depot in Eindhoven, Maastricht en Amsterdam Watergraafsmeer. Vanaf 1971 waren zij alle in dit laatste depot, tot de sluiting in 1984. Later waren zij ondergebracht te Zwolle, Rotterdam Feijenoord en in Zeeuws-Vlaanderen.
Zij waren lange tijd de sterkste diesellocomotieven die de NS bezat, dit tot de komst van de 6400-en vanaf 1988. Zij werden dan ook veelvuldig ingezet voor zware goederentreinen en konden gekoppeld worden ingezet tot een combinatie met vier stuks toe.
De 2200-en werden op het laatst nog gebruikt voor rangeerdiensten in de omgeving van Rotterdam en Kijfhoek. Zij werden in hun laatste jaren ook ingezet op het eilandbedrijf te Zeeuws-Vlaanderen (alleen via België te bereiken) waar zij de locs serie 600 aflosten.
Bij aflevering waren de loc’s roodbruin geschilderd. Vanaf 1971 werd een deel overgeschilderd in de nieuwe huisstijlkleuren geel-grijs. Circa twintig locs zijn tot hun sloop roodbruin gebleven. In 1995 werd één loc (2384) bij revisie overgeschilderd in het rood van het voormalige NS Cargo.
Voor de grensbaanvakken werden 25 locomotieven (2201-2225) voorzien van een middenfrontseinlamp, zoals voorgeschreven in Duitsland. 25 locomotieven, verdeeld over de serie, waren voorzien van ATB. Op een gegeven moment zijn deze locomotieven vernummerd naar 2201-2225, waarbij genoemde lamp op deze locomotieven werd geplaatst.
Een aantal loc’s werd later aangepast voor de heuveldienst te Kijfhoek, in 1991 werden zij vernummerd in 2351-2354. In 1995 werd hun rol overgenomen door de 6411-6414.
Diverse locs werden in de loop der jaren voorzien van radiografische besturing. In 1992-’93 werden de 24 loc’s die zo waren aangepast vernummerd in 2361-2384.
[bewerk] Buitendienststelling
Enkele loc’s sneuvelden na ongevallen: de 2279 ontspoorde in 1972 bij Halfweg en verdween in de drassige bodem naast de spoorbaan. Zij werd ter plekke gesloopt, maar een draaistel en een deel van de bodemplaat bleven achter in de modder. De 2248 moest in 1974 worden afgevoerd na een botsing en ook de 2218 moest in 1981 worden gesloopt na een ontsporing te Breda.
Tussen 1972 en 1974 werden wegens een uitdunning van de goederendienst de eerste loc’s buiten dienst gesteld. Vanaf 1985 volgde afvoer op grotere schaal, totdat in 1998 bij de opsplitsing van de NS nog vijf locomotieven inzetbaar waren. Deze kwamen terecht bij NS Cargo (thans Railion) en deden nog dienst in Zeeuws-Vlaanderen. In 2003 werden de laatste 2200-en door Railion buiten dienst gesteld. De 2225, 2278 en 2368 bleven bewaard.
In 1995 werden 25 locs verkocht aan de Belgische Spoorwegen (NMBS) voor de aanleg van de hogesnelheidslijn ten zuiden van Brussel en voor de dienst in de haven van Antwerpen. Hier werden zij vernummerd in de reeks 76 (serie 7601-7625).
Ook gingen enkele locs naar spooraannemer Strukton: de 2270, 2282 en 2328, die hierbij "30" voor het nummer kregen en geheel geel geschilderd werden. Deze locomotieven zijn inmiddels gereviseerd, waarbij alleen het casco en de draaistellen behouden bleven.
[bewerk] Museumlocomotieven
Enkele 2200-en werden bewaard voor museumdoeleinden: waaronder de 2215 en 2264 (en plukloc 2268) bij het Nederlands Spoorwegmuseum te Utrecht en de 2203, 2207, 2233 en 2299 bij de VSM te Beekbergen.
Andere locomotieven die bewaard zijn, zijn de 2225, 2278 en 2368 (ex-2296). Deze drie locomotieven zijn bij de stichting Museum Materieel Railion ondergebracht. Daarnaast heeft de Stichting Historisch Dieselmaterieel (SHD) de bruine 2275 en gele 2205 overgenomen van de NMBS en teruggehaald naar Nederland.
| Bron(nen): |
|
| Locomotieven van de Nederlandse Spoorwegen | |
|---|---|
| Locomotor: | NS 100 - NS 200 |
| Rangeerlocomotief: | NS 400 - NS 450 - NS 500 - NS 600 - NS 700 |
| Elektrische locomotief: | NS 1000 - NS 1100 - NS 1200 - NS 1300 - NS 1500 - NS 1600 - NS 1700 - NS 1800 |
| Diesellocomotief: | NS 2000 - NS 2200 - NS 2400 - NS 2600 - NS 2800 - NS 2900 - NS 6400 |
