Nieuwe Bijbelvertaling
De Nieuwe Bijbelvertaling (NBV) is een oecumenische Bijbelvertaling in het Nederlands.
Inhoud |
[bewerk] Voorbereiding
Hieraan is sinds 1993 gewerkt door het Nederlands Bijbelgenootschap, de Katholieke Bijbelstichting, het Vlaams Bijbelgenootschap en de Vlaamse Bijbelstichting. Het is een geheel nieuwe vertaling van de Bijbel vanuit de grondtalen. Men heeft geprobeerd enerzijds trouw te zijn aan de oorspronkelijke tekst, anderzijds alleen in het Nederlands gebruikelijke woorden en zinsconstructies te gebruiken ('brontekstgetrouwheid' en 'doeltaalgerichtheid'). Aan deze vertaling werd gewerkt door een heel team van theologen, neerlandici, classici en hebraïci.
In 1998 verscheen een selectie van Bijbelboeken in deze vertaling onder de naam "Werk in uitvoering". Dit veroorzaakte veel discussie. In 2000 verscheen deel 2 met de Bijbelboeken Genesis, Zacharia, Tobit, Marcus, 1 Korintiërs en Openbaring. In december 2003 verscheen "Werk in uitvoering 3" waarin de teksten van Ruth, Amos, Wijsheid en Lucas zijn opgenomen.
[bewerk] Gebruik in de katholieke liturgie
Het was aanvankelijk de bedoeling dat deze vertaling in oktober 2004 de NBG en de Willibrordvertaling zou aflossen. Toch werd besloten dat deze beide vertalingen zullen blijven bestaan. Vooral de Willibrordvertaling is sinds de herziene uitgave in 1995 in gebruik toegenomen, ook onder protestanten. De Rooms-katholieke Kerk heeft besloten de NBV niet te gebruiken in de liturgie, waar het voorgeschreven lectionarium gebaseerd is op de Willibrordvertaling van 1978 met het imprimatur van 1980.
[bewerk] Edities
Op woensdag 27 oktober 2004 om 16.00 uur werd de Nieuwe Bijbelvertaling officieel gepresenteerd in De Doelen in Rotterdam, waarbij Koningin Beatrix vers 1 tot en met vers 10 van Genesis 1 voorlas. In vers 2 maakte ze een fout, want daar waar in de NBV "oervloed" staat, sprak zij dat uit als "overvloed"! Op 29 oktober 2004 werd de NBV te Antwerpen gepresenteerd.
Sinds 27 oktober 2004, 17.00 uur is de Nieuwe Bijbelvertaling in verschillende edities verkrijgbaar. Verschillende boekhandels in Nederland hielden speciale openingstijden. De eerste en tweede druk waren binnen een week uitverkocht.
De verschillende edities die beschikbaar kwamen waren een standaardeditie met en zonder deuterocanonieke boeken, een huisbijbel, een katholieke editie met de deutorocanonieke boeken in de volgorde van de katholieke canon, een kerkbijbel, een literaire editie (zonder versnummers), een kanselbijbel, een paralleleditie (links Statenvertaling, rechts NBV), een cd-rom uitvoering en een downloadbare editie. Sinds 17 juni 2006 is de Jongerenbijbel ook verkrijgbaar.
[bewerk] Vertaling
De vertaling werd uitgevoerd door een team van vertalers, waarbij elk Bijbelboek door een vertaalkoppel werd vertaald: een brontaalkenner en een neerlandicus/neerlandica of - als er sprake is van een poëtische tekst - dichter. Zo werd ernaar gestreefd dat de vertaling goed aansluit bij hedendaags Nederlands.
De vertaling werd gecontroleerd door supervisoren uit verschillende kerken en door een Vlaams lezerspanel, dat ervoor zorgde dat de vertaling geen constructies bevatte die alleen gebruikt worden door Nederlanders (zogenaamde Hollandismen).
Uitgangspunt bij de vertaling was brontekstgetrouwheid en doeltaalgerichtheid. Het eerste houdt onder meer in dat de stijl van de oorspronkelijke bijbeltekst getracht wordt te kopiëren - als de tekst in het Hebreeuws of Grieks poëtisch, hoogdravend of juist simpel van taal is, dient dit voor de vertaling ook het geval te zijn. Het tweede houdt bijvoorbeeld in dat als een bepaalde zinswending meer een eigenschap van de brontaal dan van de brontekst is, deze juist niet letterlijk wordt vertaald.
