Mijlpaal
Een mijlpaal is een paal die een lengte van één mijl aangeeft, relatief tot een stadspoort of tot de volgende mijlpaal. Voordat er mechanische kilometertellers bestonden, werden deze palen langs interlokale wegen geplaatst om reizigers te informeren over hun positie. De nauwkeurigheid liet echter door slordigheid of om politieke redenen weleens te wensen over. Want niet alleen vermeldt een mijlpaal de namen van plaatsen in de buurt, er blijkt ook uit (al dan niet omdat het er met zoveel woorden op staat) wie het voor het zeggen heeft in het gebied.
De Romeinen plaatsten mijlpalen door heel Europa, maar over de precieze lengte van de Romeinse mijl bestaan verschillende meningen (circa 1480 m). De etymologie van het woord "mijl" gaat terug op het Latijnse mille passus oftewel "duizend passen" (waarbij in één pas beide voeten verplaatst worden). Een mijlpaal noemden de Romeinen een milliarium. De belangrijkste, waar alle afstanden in het rijk aan gerelateerd werden, was de Milliarium Aureum (de Gouden Mijlpaal) op het Forum Romanum in het centrum van Rome.
[bewerk] Figuurlijke betekenis
Overdrachtelijk markeert een mijlpaal een scheiding met het verleden, een belangrijke ontwikkeling op ieder willekeurig gebied, bij een point of no return waardoor de situatie voorgoed verandert. Soms wordt de term gebruikt om de doorbraak zelf aan te geven, bijvoorbeeld in:
- "De Industriële Revolutie is een mijlpaal in de geschiedenis."
Meestal echter gaat het om kleine, hanteerbare facetten van de verandering, die de nieuw verworven status pars pro toto weergeven, waardoor de situatie opnieuw geijkt kan worden:
- "De eerste maanlanding in 1969 was een mijlpaal voor de wetenschap."
- "Elke film van Kubrick is een mijlpaal in de cinematografie."