Centrino
Centrino is een door Intel ontwikkelde standaard voor notebooks. Door de eisen die Intel stelt zal de notebook minder stroom verbruiken, lichter en stiller zijn. Een Centrino notebook moet volgende hardware aan boord hebben:
- Intel Pentium M processor
- Moederbord met een Intel 855 chipset
- Intel PRO/Wireless Netwerkkaart
Inhoud |
[bewerk] Inleiding
Centrino-notebooks van Intel staan voor een goede mix van gebruiksduur en prestaties. Centrino is in feite niet alleen een nieuwe Intel-technologie, maar ook een heel nieuw platform voor mobiele gebruikers. Bij de ontwikkeling van het Centrino-platform had Intel drie aandachtspunten voor ogen: maximale prestaties bij minimaal energieverbruik, goede mobiele verbindingen en een zo klein mogelijk formaat. Ook de levens duur van dit product gaat in verhouding gewijs langer mee dan de dual core processoren, en meer zuiniger.
De prestaties van een notebook hangen nauw samen met het energieverbruik: hoe beter de prestaties hoe korter de accu meegaat. Hetzelfde geldt voor het formaat, want hoe kleiner een notebook, hoe kleiner ook de accu en hoe korter dus de accuduur. Met de Centrino- technologie wil Intel de prestaties verbeteren, of in ieder geval gelijk trekken met vergelijkbare notebooks zonder Centrino-technologie, maar wel met een drastisch lager energieverbruik zodat de accu veel langer meegaat.
Goede mobiele verbindingen zijn vooral voor de mobiele gebruiker die vaak onderweg is van belang. Een Centrino-notebook heeft alle voorzieningen aan boord om een draadloze netwerkverbinding tot stand te brengen. Verder hebben Centrino-notebooks een handzaam formaat. Er zijn notebooks die slechts twee kilogram wegen, maar gelijk presteren als notebooks die veel zwaarder en groter zijn.
Het Centrino-platform omvat drie belangrijke componenten die een notebook alle drie moet hebben om het predicaat Centrino te mogen dragen. Ten eerste de nieuwe mobiele Pentium- processor: de Pentium M. Als tweede de nieuwe Intel 855 mobiele chipset en als laatste de Intel Pro Wireless 2100 netwerkkaart.
[bewerk] Nieuwe mobiele processor
De naam Pentium M klinkt misschien verwarrend, omdat het een stap terug lijkt vergeleken met de al langer bestaande Pentium III-M en Pentium 4-M. Toch is de Pentium M Intel's nieuwste mobiele processor en hiermee slaat Intel duidelijk een nieuwe weg in. Het is de eerste processor die vanaf het begin speciaal voor mobiel gebruik is ontworpen. De Pentium M is dan ook fundamenteel anders van opbouw dan de andere mobiele Intel-processoren. De Pentium III-M en de Pentium 4-M verschillen in principe nog weinig van hun desktop-variant. Beide bieden slechts een aantal extra's dat ervoor zorgt dat de processor snel in slaapstand kan worden gezet als er geen werk is te doen, om zo energie te besparen. De opbouw van vooral de Pentium 4-M is vrijwel identiek aan de normale Pentium 4, die met zijn hoge kloksnelheid zijn relatief lage efficiency weet goed te maken. Helaas verbruikt de Pentium 4 hierdoor veel energie, iets wat voor een desktop-pc geen problemen oplevert maar voor een notebook uit den boze is.
Het is vanwege het geringe verschil in opbouw niet verwonderlijk dat er notebooks op de markt zijn die een normale Pentium 4 gebruiken en geen Pentium 4-M. De prestaties en accuduur van deze notebooks laten zien dat de Pentium 4-M weinig beter presteert dan een normale Pentium 4, en dus ondanks de energiebesparende extra's verkwistend met energie omspringt. De Pentium III-M doet het wat dat betreft een stuk beter; door een hogere efficiency kan de Pentium III-M op een lagere kloksnelheid dezelfde prestaties leveren als de Pentium 4-M, en dit zorgt uiteraard voor een langere accuduur. Per kloktik verzet de III-M dus meer werk dan de 4-M. Maar de III-M heeft het nadeel van de Pentium III architectuur; deze is namelijk nooit ontworpen om hogere kloksnelheden dan ongeveer 1,3 GHz te halen. De Pentium III-M blijft daarmee qua prestaties op de Pentium 4-M achter, die verkrijgbaar is met kloksnelheden van ruim boven de 2 GHz..
[bewerk] Efficiency
Voor een notebook zijn lage kloksnelheden en een hoge efficiency ideaal; de processor moet bij een zo laag mogelijke kloksnelheid zo veel mogelijk werk gedaan krijgen, des te meer werk er per kloktik gebeurt des te beter. Dit is niet alleen gunstig voor het energieverbruik van de processor, maar tegelijk ook voor de warmteontwikkeling, twee bottlenecks van een notebook.
De Pentium M is ontworpen met hoge efficiency en laag energieverbruik als belangrijkste eisen. Daarvoor heeft Intel de succesvolle Pentium III architectuur gebruikt en voorzien van een aantal extra's dat veel verder gaat dan het simpelweg inbouwen van een slaapstand. Er is aan alle kanten gekeken naar besparing van energie. Een goed voorbeeld hiervan is bijvoorbeeld de lagere kloksnelheid en het optimaliseren van het gebruik van het cachegeheugen. Het cachegeheugen van de Pentium M is namelijk ingedeeld in secties die apart worden in- of uitgeschakeld. In een normale processor neemt het cachegeheugen een groot deel van het energieverbruik voor z'n rekening, bij de Pentium M is dat slechts een fractie, omdat alleen dat deel van het cachegeheugen wordt ingeschakeld dat ook werkelijk wordt gebruikt.
De Pentium M gebruikt ook een aantal goede eigenschappen van de Pentium 4 architectuur. Bijvoorbeeld de toepassing van een 400 MHz systeembus die de processor verbindt met de chipset en het extra grote cachegeheugen van maar liefst 1 MB. Dit extra grote cachegeheugen zorgt ervoor dat de Pentium M meer instructies en data lokaal kan opslaan. Hij hoeft hiervoor dan minder aanspraak te maken op het tragere werkgeheugen of de harde schijf. De Pentium M werkt dus zo veel efficiënter.
Door andere aanpassingen in de opbouw van de processor is de Pentium M daarnaast in staat om op een veel hogere kloksnelheid te werken dan de Pentium III-M. De huidige Pentium III-M, gefabriceerd met 0.13- microntechniek, heeft kloksnelheden tot 1,6 GHz. Met de toekomstige 0.09- microntechniek zullen echter kloksnelheden boven de 2 GHz mogelijk worden. In vergelijking met de Pentium 4-M heeft de Pentium M een lagere kloksnelheid, maar hij levert door de hogere efficiency betere prestaties. Het netto resultaat van alle aanpassingen is dat de Pentium M de krachtigste, meest efficiënte en energiezuinige mobiele Intel-processor is.
[bewerk] Zuinige chipset
De Intel 855 chipset is specifiek bedoeld om te werken met de Pentium M processor en heeft een groot aantal energiebesparende voorzieningen aan boord. In feite is de 855 chipset niets anders dan een geoptimaliseerde versie van de populaire Intel 845 chipset. Een van de aanpassingen is een geoptimaliseerde communicatie tussen processor en chipset via de systeembus. Een gedeelte van de systeembus wordt namelijk alleen gebruikt als er werkelijk communicatie nodig is, anders staat hij in de slaapstand. Uiteraard duurt het ontwaken uit de slaapstand even. Een systeembus die continu beschikbaar is, heeft deze vertraging niet. Maar net zoals bij de Pentium M processor is Intel er alles aan gelegen om een maximale besparing van energie te realiseren, en daarom wordt ervoor gekozen om aan prestaties in te leveren.
De Intel 855 chipset is verkrijgbaar in twee varianten, de 855PM en de 855GM. De 855GM heeft een geïntegreerde videokaart, en natuurlijk is deze videokaart geoptimaliseerd voor een laag energieverbruik. Fabrikanten van notebooks kunnen ook voor de 855PM chipset zonder geïntegreerde videokaart kiezen, en bijvoorbeeld een mobiele ATI- of nVidia-videokaart gebruiken. Dit is vooral bedoeld voor notebooks die ook grafisch topprestaties moeten leveren. De videokaart van de 845GM chipset is namelijk meer bedoeld voor doorsnee grafische toepassingen en niet geschikt voor de veeleisende gebruiker.
[bewerk] Intel Pro Wireless 2100 netwerkkaart
Voor optimaal mobiel gebruik is het Centrino-platform natuurlijk niet compleet zonder uitgebreide voorzieningen waarmee de gebruiker een netwerkverbinding tot stand kan brengen. Standaard is het Centrino-platform voorzien van een 820.11a/b/g draadloze netwerkkaart, de Intel Pro Wireless 2100. Hiermee kan automatisch verbinding worden gemaakt met een draadloos netwerk. Natuurlijk is er ook een normale netwerkaansluiting aanwezig voor een 10 of 100 Mbit netwerkverbinding. Weer heeft Intel hier de nodige energiebesparende maatregelen op los gelaten en daarom past de Intel Pro Wireless 2100 goed binnen het Centrino-platform.
