Antidiuretisch hormoon
TYR = tyrosine
PHE = fenylalanine
ASN = asparaginezuur
GLN = glutaminezuur
PRO = proline
ARG = arginine
GLY = glycine
Antidiuretisch hormoon kortweg ADH of vasopressine is een hormoon en een neurotransmitter. Het is een cyclisch nonapeptide dat is opgebouwd uit negen aminozuren. Qua structuur lijkt het erg op oxytocine. In het lichaam wordt het geproduceerd door de hypothalamus.
[bewerk] ADH als hormoon
ADH speelt een belangrijke rol bij de resorptie van water in de distale tubulus en de verzamelbuis in de nieren. ADH moet er voor zorgen dat niet te veel water in de urine terechtkomt. ADH heeft ook een vaatvernauwende werking (vandaar de benaming vasopressine).
Bij gebrek aan antidiuretisch hormoon treedt diabetes insipidus op, waarbij de patiënt water niet goed vast kan houden (polyurie) en ontzettend veel moet drinken (soms wel 10-20 liter per dag of meer) om niet uit te drogen (polydipsie).
Bij een teveel aan ADH houdt de patiënt water vast waarbij gewichtstoename, hyponatriëmie en oedemen optreden. Dit komt wel eens voor bij mensen die bepaalde longtumoren hebben. Men spreekt dan van SIADHS, (Syndrome of Inappropriate ADH Secretion).
ADH en stoffen met een soortgelijke werking worden wel gebruikt als behandeling van bedplassen. Er moet wel op worden gelet dat deze middelen dan alleen voor het slapen gaan worden genomen om vasthouden van water overdag te voorkomen. Een bijwerking kan zijn dat de bloeddruk sterk toeneemt.
[bewerk] ADH als neurotransmitter
ADH speelt een rol bij agressie en bij de regulatie van bloeddruk en lichaamstemperatuur. Mogelijk speelt het ook een rol bij de vorming van herinneringen en bij sociaal gedrag, met name gedrag dat de paarvorming tussen sexuele partners stimuleert.
ADH wordt door de hypothalamus op een door de biologische klok gereguleerde manier in de hersenen uitgescheiden.
| {{{afb_links}}} | Neurotransmitters |  |
{{{afb_groot}}} |
|---|---|---|---|
|
Acetylcholine (ACh) - Adrenaline - Anandamide - Asparaginezuur (Asp) - β-lipoproteïne - Bombesine - Cholecystokinine (CCK) - Corticotropine (ACTH) - Dimethyltryptamine - Dopamine (DA) - Dynorfine - Endorfine - Enkefaline - γ-aminoboterzuur (GABA) - Gastrine - Glucagon - Glutaminezuur (Glu) - Glycine (Gly) - Histamine - Koolstofmonooxide (CO) - Leumorfine - Melatonine - Motiline - Neurofysine I - Neurofysine II - Neurokinine A - Neurokinine B - Neuropeptide A - Neuropeptide γ - Neuropeptide Y - Noradrenaline - Oxytocine - Peptide YY - Secretine - Serotonine (5-HT) - Somatostatine - Stikstofoxide (NO) - Substantie P - Vasopressine |
|||
