Dialek
Van Wikipedia
- Dit artikel is gesjreve in 't Valkebergs. 't Weurt gewaardeerd óm in dit artikel woe meugelik 't Valkebergs aan te hawte.
'n Dialek (van 't Griekse woord διάλεκτος) ies 'n variëteit van 'n sjtandaardtaal die gesjproke weurt in 'n bepaalde geografische umgeving. Taalvariëteite die gesjproke were in bepaalde sociaal umgevinge neump me sociolekte. Dialekte höbbe 'n eige fonologie, woordesjat, morfologie en syntaxis en versjille dao-in van de sjtandaardtaal en van ander dialekte.
't Ies lestig um 'n grens te trèkke tösje de begrippe "dialek" en "taal". Formeel en taalkundig gezeen besjtoon d'r gein versjille tösje ein taal en ein dialek. Me zou kènne zègke dat 'n taal 'n dialek ies dat 'n bepaalde sjtatus haet gekrege, bieveurbeeld doordat reigelsj zint vasgelag veur grammatica en sjpelling, de taal officieel weurt gebruuk in e bepaald land of d'r ónderwies in de taal weurt gegeve.
'n Miesversjtand euver dialekte ies dat ze ein verbastering van de sjtandaardtaal zouwe zin. 't Ies èvvel andersjum: de dialekte zint ouwer en oet de dialekte ies de sjtandaardtaal óntsjtange. Sjtreektaal ies 'ne andere naam veur dialek.
De weitesjap die zich mèt dialekte bezig hèlt neump me dialektologie.